Zwangerschapscursussen, wat is er allemaal mogelijk?

In Nederland kennen we verschillende vormen van zwangerschapsbegeleiding. Naast de verloskundige controles en begeleiding kun je bijvoorbeeld kiezen voor een doula (bij je bevalling) en één van de vele soorten zwangerschapscursussen.

Goede voorbereiding

Het volgen van één van de vele aangeboden zwangerschapscursussen, geeft een goede voorbereiding op de bevalling en de komst van je baby. Tijdens één van de aangeboden zwangerschapscursussen krijg je allerlei extra informatie over je zwangerschap en baby, je oefent bepaalde technieken die je kunnen helpen tijdens de bevalling en stap voor stap bereid je je lichaam voor op dit speciale moment. Je leert er ademhalingstechnieken om je te ontspannen, methoden om je weeën op te vangen en je oefent verschillende perstechnieken. De ene zwangerschapscursus geeft meer aandacht aan de zwangerschap, de ander meer aan de bevalling, maar allemaal hebben ze het doel je zelfvertrouwen te geven.

Met al die mede-zwangeren om je heen, kun je ook je gevoelens en emoties delen. Wanneer je kiest om een cursus te volgen zijn er uiteenlopende mogelijkheden; kies de cursus die het beste bij je past.

De verschillende zwangerschapscursussen

Zwangerschapsgymnastiek

Dit is de meest bekende zwangerschapscursus. De cursus wordt gegeven door een fysiotherapeut. Tijdens deze cursus doe je bepaalde oefeningen om je spieren soepeler en steviger te maken. Vooral je buikspieren en bekkenbodemspieren krijgen speciale aandacht om rugklachten en kramp tijdens de zwangerschap en bevalling te voorkomen of te verminderen. Ook wordt er veel aandacht besteed aan ademhalingstechnieken. De juiste ademhaling kan je helpen om je beter te ontspannen tijdens de bevalling.

Niet te inspannend

De lessen zijn fysiek niet te inspannend – eerder ontspannend. De docent legt alle fases van de bevalling goed uit en er is ruim gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met andere aanstaande moeders. De cursus start in de 24e week van je zwangerschap, maar je moet je wel al veel eerder opgeven. Meestal bestaat de cursus uit tien lessen van ongeveer een uur en bestaan de groepen uit tien tot twintig vrouwen. Ook is er vaak één (soms twee) vaderavond, waarop je partner mag meekomen. Hij oefent dan het wegmasseren van weeën en er worden dia’s getoond over de zwangerschap en de bevalling.

Aantal lessen	ongeveer 10
Duur van een les	ongeveer 60 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	8 – 16

Haptonomische zwangerschapsbegeleiding

Tijdens de cursus Haptonomische zwangerschapsbegeleiding leven jij en je partner op een bijzondere manier naar de bevalling toe waarbij het contact met jullie kindje als een rode draad door de cursus zal lopen. Bij de haptonomische aanpak (de leer van het gevoel, de tast) leer je onder andere met verschillende aanrakingsoefeningen op je buik contact te krijgen met de baby en met hem te spelen.

Soepele baarmoederwand

Je leert je baarmoederwand soepel en elastisch te maken met behulp van handaanrakingen en train je een aantal houdingen voor de bevalling. Je partner leert hoe hij je het beste tijdens de bevalling kan masseren. De cursus bestaat uit vijf tot tien lessen van gemiddeld een uur en worden meestal in privé-verband gegeven.

Aantal lessen	vijf vooraf en één na de bevalling
Duur van een les	ongeveer 60 minuten
Kosten	variabel
Aantal Cursisten	individueel

Zwangerschapsyoga

Bij de cursus zwangerschapsyoga ligt de nadruk op het leren luisteren naar en vertrouwen hebben in je eigen lichaam. Een praktische en ontspannen cursus waarbij je volledige voorbereid wordt op een zo ontspannen mogelijke bevalling. Dit wordt veelal gedaan met behulp van ademhalingstechnieken en lichamelijke oefeningen. Je leert je concentreren op je lichaam en op de ontwikkelingen in je lichaam, en vertrouwen te hebben in je eigen lijf.

Individueel

De cursus kan zowel individueel als in een groep worden gevolgd. Meestal kan je partner ook deelnemen.
Aangezien er verschillende stromingen in de yogaleer zijn, kunnen de cursussen per docent verschillen. Hieronder hebben wij informatie over twee veelvoorkomende vormen:

Samsara-yoga (gebaseerd op hatha yoga)

Aantal lessen	ongeveer 10
Duur van een les	ongeveer 90 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	5 – 6 stellen

ParelMoer-netwerk

Aantal lessen	12 vooraf en 1 na de bevalling
Duur van een les	ongeveer 90 minuten
Kosten	10 – 15 euro per les
Aantal cursisten	10 – 12

Mensendieck zwangerschapsbegeleiding

Deze cursus wordt door een gediplomeerd oefentherapeut-Mensendieck gegeven. Tijdens de cursus wordt praktisch geoefend maar daarnaast wordt er ook informatie gegeven over zwangerschap, bevalling en kraamperiode. De cursus is er voor een deel op gericht om klachten aan je rug en gewrichten te voorkomen. Alle oefeningen en kennis moeten uiteindelijk resulteren in een groter zelfvertrouwen tijdens de bevalling.

Kleine groepjes

Meestal bestaat de cursus uit acht tot tien lessen van anderhalf tot twee uur. De lessen worden gegeven in kleine groepjes. Vaak wordt er ook een partneravond georganiseerd.

Aantal lessen	ongeveer 10
Duur van een les	ongeveer 60 – 90 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	10 – 12

Zwangerschapscursus Samen bevallen

Deze cursus doe je samen met je partner, de cursus gaat er namelijk vanuit dat bevallen een natuurlijke gebeurtenis is die je samen met je partner beleeft en waarvoor je niet bang hoeft te zijn.
Je partner leert hoe hij je tijdens de bevalling het beste terzijde kan staan. De achterliggende filosofie van deze cursus is dat het niet mogelijk is zonder pijn te bevallen maar dat je wel kunt leren op een positieve wijze met de pijn om te gaan. Hiervoor leer je bepaalde ademhalings- en ontspanningstechnieken.

Masseren

Je partner leert hoe hij je moet masseren tijdens de bevalling en samen train je een aantal perstechnieken. Je krijgt informatie over de zwangerschap en bevalling maar ook de onderwerpen kraamtijd en borstvoeding komen aan bod. De cursus bestaat uit ongeveer tien lessen en de groep bestaat gemiddeld uit drie tot zes paren.

Aantal lessen	9 à 10
Duur van een les	ongeveer 120 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	3 – 6 paren

Cesar Zwangerschapscursus

De nadruk van deze cursus ligt op een gezonde manier van bewegen in combinatie met een goede houding. Je leert met behulp van oefeningen hoe je lichaam werkt, en er wordt aandacht besteed aan het voorkomen van klachten aan bekken, rug, nek, schouders en blaas. Een belangrijk onderdeel tijdens deze cursus vormt ook de emotionele kant van de bevalling. De cursus bestaat uit ongeveer acht tot tien lessen en er wordt meestal een partneravond georganiseerd.

Zwangerschapszwemmen

In het water merk je niets van het extra gewicht wat je meedraagt. Dit kan even een heerlijke opluchting zijn, daarnaast stimuleert het zwemmen je bloedsomloop en werk je ook nog eens een beetje aan je conditie, zonder je lichaam te belasten.

Niet voor iedereen

Toch is zwangerschapszwemmen niet voor alle zwangeren geschikt: als je bijvoorbeeld last hebt van je bekken, kun je beter eerst overleggen met je verloskundige voordat je een plons in het water neemt.
Deze cursus is geen alternatief voor de andere cursussen, maar meer een aanvulling er op. Tijdens het zwangerschapszwemmen krijg je bepaalde oefeningen om je spieren los te maken, ga je lekker ontspannend drijven en zullen er een paar baantjes getrokken worden, maar er wordt geen aandacht besteed aan de bevalling of ademhalingstechnieken.

Aantal lessen	onbeperkt
Duur van een les	ongeveer 45 – 60 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	15 – 20

Zwangerschapscursus Reiki

Wanneer er een kindje binnenin je groeit verandert er een heleboel. Lichamelijk gebeurt er van alles, emotioneel en mentaal ook. Het is een heel mooi proces en tegelijkertijd kan het verwarrend zijn: je zoekt als het ware weer een nieuwe balans tijdens deze periode. Reiki tijdens de zwangerschap helpt je door dit proces heen. Met Reiki heb je een heel simpele manier in handen om, door middel van handoplegging, contact te maken met het kindje in je. Wanneer je al wat verder gevorderd bent in de zwangerschap en je krijgt last van kwaaltjes is Reiki een doeltreffende methode om deze te behandelen.

Alleen of met partner

Sommige vrouwen volgen deze cursus alleen, anderen met hun partner. Dat is natuurlijk nog prettiger. De partner raakt veel meer betrokken bij dit proces en kan ook hulp bieden wanneer de zwangere vrouw last krijgt van de bijbehorende kwaaltjes. Door het beoefenen van Reiki wordt je zelfvertrouwen verhoogd en dat geeft je een krachtiger gevoel wanneer de laatste fase van de zwangerschap zich aankondigt: de bevalling.

Inwijding

De cursus bestaat uit 7 bijeenkomsten, die zowel overdag als ’s avonds gegeven worden. In principe kun je met deze cursus al vroeg starten, rond 18 weken tot 30 weken. Wanneer je zowel een inwijding in de 1e graad als in de 2e graad wilt halen is het aan te bevelen nog vroeger te beginnen.

Aantal lessen	7 (overdag en avond mogelijk)
Duur van een les	onbekend
Kosten	onbekend
Aantal cursisten	onbekend

Hypnobirthing

Hypnobirthing richt zich niet alleen op de praktische en fysieke kant van de bevalling, maar ook op de mentale kant. Er wordt uitgegaan dat een zwangerschap en bevalling een heel natuurlijk proces is en dat je lichaam heel goed weet wat er van hem verwacht wordt. Alle informatie die hij nodig heeft, zit al opgeslagen in je DNA.

De zwangerschapscursus of begeleiding bestaat uit vijf sessies van 2,5 uur. Naast de standaard informatie over de bevalling (Wat kun je verwachten? Hoe verloopt het proces? Waar komt de angst vandaan? Bevallen door de jaren heen.) leer je ook ontspanningstechnieken zodat de ontsluiting makkelijker zal verlopen. Om de weeën zo goed mogelijk op te kunnen vangen, worden je ademhalingstechnieken geleerd en leer je verschillende (positieve) houdingen die je tijdens de bevalling zou kunnen aannemen.

Aantal lessen	5
Duur van een les	2,5 uur
Kosten	onbekend
Aantal cursisten	onbekend

Voorbereiding op borstvoeding

Ouders die zich door middel van een cursus goed voorbereiden op deze periode blijken langer borstvoeding te geven. Tijdens deze cursus krijg je heel veel informatie over borstvoeding. Je leert hoe borstvoeding werkt, het aanleggen wordt gedemonstreerd en er wordt verteld wat je de eerste weken kunt verwachten. Ook wordt ingegaan op eventuele problemen en hoe het kolven in zijn werk gaat.

Aantal lessen	2 à 4 keer
Duur van een les	ongeveer 120 minuten
Kosten	variabel
Aantal cursisten	maximaal 12, partner is welkom

Meer informatie

Wat maakt zwangerschapszwemmen nou zo leuk?
Weeën wegpuffen, wat zijn de verschillende ademhalingstechnieken?
Zwangerschapspilatus, voor een goede beheersing van je spieren!
Mensendieck zwangerschapscursus. Zo blijf jij goed bewegen!
Zwangerschapsyoga, is deze zwangerschapscursus ook voor jou geschikt?
Hypnobirthing. Een zwangerschapscursus dat uitgaat van het natuurlijke proces
Mindful zwanger zijn
Weeën, welke zijn er en hoe kun je ze herkennen?
Voorbereiding op de komst van een baby
Zwangerschapscursus Mindfulness
Zwangerschapscursus Zwangerschapshaptomie
Mindful bevallen

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com