Wereldstotterdag – Hoe ga je om met stotteren?

Karin de Vroedt

6 jaar geleden

Sinds 1998 wordt op 22 oktober de Wereldstotterdag (‘International Stuttering Awareness Day’) georganiseerd. Nu stottert iemand natuurlijk niet alleen op 22 oktober, maar op deze dag is er wat extra aandacht voor het stotteren. In Nederland stotteren ongeveer 175.000 mensen, waarvan ik er vroeger op de lagere school één was. Heel soms neig ik nog steeds naar stotteren als ik door mijn enthousiasme heel snel en heel veel wil vertellen.

Ssssstotteren

Vreselijk vond ik het, dat als ik wat wou vertellen dat ik ging stotteren, want tegelijkertijd bloosde ik dan tot aan mijn oren van schaamte. Het gekke was dat er altijd op mijn rapport stond dat ik teveel kletste. Doordat kletsen in de klas altijd op fluistertoon gebeurde, ging dat doorgaans zonder stotteren. Blijkbaar haal je dan anders adem, want fluisteren gaat prima zonder stotteren. Net als zingen. Ik vind het heerlijk om te zingen.

Waardoor ontstaat stotteren

Stotteren begint meestal tussen het tweede en vijfde levensjaar. Dit is de tijd dat kinderen meer leren praten. Stotteren komt op oudere leeftijd meer voor bij jongens of mannen dan bij meisjes en vrouwen. Stotteren kan soms gedurende een korte periode verergeren of juist afnemen en in sommige gevallen tijdelijk geheel verdwijnen.

Eigenlijk is er geen eenduidig antwoord op de vraag waar stotteren door ontstaat. Wel is bekend dat bij stotteren bepaalde delen van de hersenen te veel of te weinig actief zijn. Vooral het gebied van de primaire motor cortex is ‘over-actief’ in vergelijking met niet-stotteraars. Wanneer een spierbeweging die nodig is om te praten fout gaat (of fout dreigt te gaan) wordt dit naar de hersenen teruggekoppeld. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je een bepaalde spanning voelt. Bij stotteren wordt deze terugkoppeling minder adequaat gegeven, waardoor de spieren blijven corrigeren. Dit veroorzaakt stottersymptomen.

Wat kun je doen tegen stotteren

Maak je in ieder geval niet boos omdat het niet lukt om stottervrij te spreken, want dat werkt alleen maar averechts. Een goede vriend (50 plusser) van mij stottert en hij gaat er best grappig mee om. Dan zegt hij bijvoorbeeld: ‘Dat was dan drie keer’. Of hij zegt: ‘Even opnieuw’. Maar ik weet van mezelf als kind dat ik er super onzeker van werd.

Er bestaan diverse therapieën, van een logopedist tot groepstherapieën. Dat zal per individu bekeken moeten worden, want niet ieder stotterprobleem is hetzelfde. Bij mij heeft een stukje rust in het spreken brengen, mijn stotterprobleem opgelost.

Wat vooral niet doen

Word in ieder geval niet boos, of angstig om te spreken. Makkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk, want je bent echt niet de enige die zich hieraan irriteert. Zeker als je iets snel wil vertellen, is het heel lastig als je begint te stotteren.
Voor de luisteraars, help diegene die stottert alleen met aanvullen als je zeker weet dat hij (of zij) dat op prijs stelt en anders niet.

Feitjes

Er zijn meer mannen dan vrouwen die stotteren, de verhouding ligt ongeveer op 4:1. Ten tijde van de peuterleeftijd ligt de verhouding 2:1.
Wist je dat Marilyn Monroe stotterde? Maar ook Bruce Willis en Frans Bauer. De meest bekende stotteraar in Nederland is waarschijnlijk Miss Montreal. Zij gaat er zonder twijfel ook heel charmant mee om.
Als je stottert, ben je dus in goed gezelschap. Wereldwijd stotteren er ongeveer 66 miljoen mensen. Je bent dus echt niet de enige!