Voetbal de mooiste sport ter wereld

Marion Middendorp

2 jaar geleden

Volgens onderzoek van PWC telt Nederland ruim 8,2 miljoen voetballiefhebbers. Ruim 200.000 daarvan zitten regelmatig op de tribune bij een wedstrijd. Voetballiefhebbers zijn gemiddeld tussen de 11 en 20 uur met hun sport bezig. Daarin zitten ook de uren dat zij – of leden van hun gezin – zelf achter de voetbal aanrennen.

Bij een voetbalwedstrijd staan per team 11 spelers in het veld. Dat geldt voor zowel de grote profs, als de amateur- en jeugdspelers. Bij de selectie van elk team zitten ook een aantal reserves, die niet direct aan de wedstrijd meedoen. Om hen de gelegenheid te bieden de wedstrijd te kunnen volgen en uitgerust aan een eventuele invalbeurt te kunnen beginnen, heeft een vereniging een dugout nodig. Twee stuks per veld, één voor het eigen team en een tweede voor de tegenstander in de wedstrijd.

Voetbal is de meest gespeelde sport in dit deel van de wereld. Toch zit ik – als argeloze kijker – met een probleem. Ik krijg graag naar voetbal, maar wat is nu eigenlijk buitenspel? Die regel is volgens mij zo ingewikkeld dat geen mens – kenner en niet-kenner – het meer begrijpt.

Hoe het allemaal begon

In de eerste officiële regels van het voetbal was het allemaal nog eenvoudig geregeld.

‘Iedereen die vóór de bal stond, stond buitenspel.’

Die regel kwam 1:1 overeen met die uit het rugby. In het rugby mocht en mag je alleen maar naar spelers naast je en achter je passen.

In 1866 werden de buitenspelregels voor het eerst gewijzigd, in 1924 werd het begrip ‘passief’ buitenspel geïntroduceerd en in 1925 werd ook deze regel weer veranderd.

De laatste wijziging is uit 1990.

Toen werd bepaald dat een aanvaller niet langer buitenspel kon staan, als hij in één rij staat met zijn voorlaatste tegenstander. Hij moet er dus eerst voorbij zijn om de overtreding te kunnen maken.

Wat zijn de buitenspelregels nu?

‘Een speler staat buitenspel als hij zich dichter bij de achterlijn van de tegenstander bevindt dan de bal en de voorlaatste tegenstander.’

Dit geldt niet als de speler op de eigen speelhelft van het veld staat. De laatste twee tegenstanders kunnen een veldspeler, een keeper of twee veldspelers zijn.

Een buitenspelpositie is niet illegaal. Een fout is alleen mogelijk als een teamgenoot de naar de speler speelt, terwijl die buitenspel staat. Een speler wordt alleen bestraft voor buitenspel, als hij – naar de mening van de scheidsrechter – actief bij het spel was betrokken toen een teamgenoot de bal op doel schoot of als hij de bal in buitenspelpositie krijgt aangespeeld.

Om het makkelijk te maken

Een speler wordt alleen als buitenspel beschouwd als een teamgenoot de bal passeert. Als na het speelmoment een speler achter de voorlaatste man van de tegenstander gaat staan, is er geen sprake van buitenspel.

De uitzonderingen

Een speler kan niet buitenspel staan in de volgende omstandigheden:

Doeltrap
Ingooi
Hoekschop

Krijgt de speler een straf in buitenspelpositie, dan wordt dit ‘buitenspel’ genoemd.

Als zowel de speler die de bal ontvangt als de speler die de bal trapt zich achter de voorlaatste verdediger (exclusief de keepers die zich in de voetbaldoelen bevinden, is er geen sprake van buitenspel. De aanvallende speler moet zich achter de schietende speler bevinden op het moment van de pass.

De buitenspelval

Rond 1920 werd in Nederland voor het eerst de buitenspelval geïntroduceerd. Het was een idee van Hans Tetzner uit Groningen. In die jaren een bekend voetballer en later een chirurg van naam die bekend werd door de behandeling van knieblessures.

De buitenspelval is een tactiek waarbij alle verdedigers een aantal stappen naar voren zet waardoor de voorste speler van de tegenstander buitenspel staat en de wedstrijd vanwege de overtreding wordt afgefloten. Ik heb bij Sparta Rotterdam de perfect uitgevoerde buitenspelval regelmatig gezien. Dat was in de gloriejaren van Hans Eijkenbroek en Gerrie ter Horst.

Om deze tactiek goed toe te kunnen passen, is timing een eerste vereiste. Natuurlijk gaat er ook wel eens iets mis. Dan komt de aanvaller vrij voor de keeper met vaak vervelende gevolgen.