Veilig internet: Wat zijn de risico’s van internetten?

Marion Middendorp

3 jaar geleden

Veilig internet, is dat wel mogelijk? Want wat zijn de risico’s van surfen en het gebruik maken van diverse social media platforms? Facebook, Twitter, Snapchat, TikTok, Whatsapp, Youtube, Instagram, Vine, weblog, Google Video, Flickr, Pinterest, LinkedIn, Yubo, Vimeo, volg je het nog? Het aanbod aan social media platforms is enorm. Je kind weghouden van dergelijke sites is onbegonnen werk, maar je kunt je kind natuurlijk wel wijzen op de gevaren en risico’s van internet.

Weet waar je het over hebt

Internet is niet meer weg te denken in het leven van onze kinderen. Belangrijk dat zij daar zelf hun weg in zoeken en dingen kunnen ontdekken, maar dan wel onder de veiligheid van jouw vleugels. Vrijheid in gebondenheid, zo iets. Dit kan door je kind niet alleen te laten als hij op internet zit, bijvoorbeeld door zijn computer op een plek te zetten waar hij niet alleen is. Op die manier kun je een oogje in het zeil houden. Voor jongere kinderen kun je een kinderbrowser installeren, maar voor pubers wordt dat lastig. Wanneer ze echter alleen kunnen surfen in jouw nabijheid, is dat op zich al een natuurlijke afbakening.

Praat met je kind over de mogelijke gevaren, wat hij wel en niet mag en vooral ook waarom. Vertel hem dat er regels zijn waar hij zich aan moet houden, jouw regels maar ook wettelijke regels of sociale regels. Om je kinderen goed hierin te kunnen begeleiden is het belangrijk dat je weet waar je het over hebt. De technische ontwikkeling gaat snel en zodra je even niet oplet, weten je kinderen meer over de mogelijkheden dan jij. Alles lijkt zo’n beetje mogelijk en daar schuilt dan ook het gevaar. Je kunt makkelijk knippen en plakken, maar dat is niet altijd legaal. Dat het kan, wil niet zeggen dat het mag. Denk bijvoorbeeld aan het illegaal downloaden van muziek of films.

Praat met je kinderen

Blijf vooral met je kinderen praten, over wat ze doen en hebben beleefd. Hoe hun schooldag was en wat ze daar hebben meegemaakt. Vraag wat ze doen op internet en waar hun interesses liggen. Wat zijn de ervaringen? Waar lopen ze tegenaan? Hoe vrijer je over alles praat, hoe groter de kans dat ze je in vertrouwen nemen als er iets aan de hand is.

Deel niet alles

Praat samen met hen over wat ze beter niet kunnen delen op internet. Sommige dingen zijn privé en kunnen ook beter privé blijven. Wat eenmaal op internet staat, is er nog maar moeilijk vanaf te krijgen. Ga er maar van uit, dat het altijd op een of andere manier weer te traceren is. Dat geldt ook voor foto’s. Sommige foto’s lijken misschien grappig, maar wanneer ze een eigen leven gaan leiden, kan dat toch nare gevolgen hebben. Het is goed hier open met je kinderen over te praten. Wat zijn hun eigen ideeën hierover? Wat vind jij ervan?

Internet en seks

Je kind zit nu net in de leeftijd dat hij zijn seksuele kant aan het ontdekken is, dat is een logische ontwikkeling maar daar schuilen ook gevaren aan. Zeker in combinatie met internet. Hij kan bijvoorbeeld een verkeerd beeld krijgen over seks, als hij geregeld naar porno op zoek gaat. Dat onderwerp is rijkelijk vertegenwoordigd op internet, maar met liefde en vrijen heeft het weinig te maken. Belangrijk is hierover te praten, want het is misschien niet helemaal te voorkomen dat hij hier naar op zoek gaat, maar je kunt er wel over praten dat dit een vertekend beeld geeft van de werkelijkheid.

De gevaren van foto’s en video’s

Een ander gevaar schuilt in het delen van foto’s en bewegende beelden. In een overmoedige bui is al snel een foto of filmpje verstuurd. Maar dit kan vergaande gevolgen hebben. De foto of het filmpje kan, eenmaal verstuurd, een volledig eigen leven gaan leiden. Wat dan in eerste instantie zo onschuldig leek, krijgt ineens een ander karakter. Wist je trouwens dat het verboden is om seksuele getinte foto’s en videobeelden te verspreiden van anderen onder de 18 jaar? Ook als je kind 12 jaar is, is dat strafbaar. Hij doet het vast zonder zich dit te beseffen, misschien heeft hij het zelf ook gewoon doorgestuurd gekregen, maar zodra hij het zelf weer doorstuurt, is hij toch strafbaar. En een zedendelict blijft voor altijd op je strafblad staan.

Positief en met respect

Benader je puber positief en met respect, ook als het gaat om seksualiteit. Er is niks mis met het feit dat hij zichzelf aan het ontdekken is, maar wel graag op een verantwoorde manier. Het is immers niet de bedoeling dat je kind zichzelf mentaal of fysiek beschadigd.

Loverboys

Wees er van bewust dat internet één van de belangrijkste bronnen is voor loverboys. Maak je kinderen hier bewust van en leer ze hoe ze op verantwoorde wijze met hun identiteit omgaan.

Pesten op internet

Pesten gebeurt niet alleen live, maar heeft ook haar digitale weg gevonden. Waar het vroeger stopte op het schoolplein, kan het nu ook thuis gewoon doorgaan via internet en/of smartfoon. Let op de informatie die je kind verstuurt, want sommige foto’s en filmpjes kunnen je nog jaren achtervolgen.
Kinderen kwetsen elkaar en zijn hier niet altijd even goed van bewust. Praat hierover met je kind, praat over die zogenaamd lollige filmpjes waarin anderen in de maling worden genomen. Want hoe leuk is dit eigenlijk voor die ander? Vindt die het net zo lollig?

Money money money

Ook op internet liggen geldwolven op de loer. Schijnbare ‘gratis’ games voor kinderen, die ‘leuker’ worden wanneer er flink in wordt geïnvesteerd. Meubels bestaande uit pixels, moeten met echte harde munten worden betaald. Volgens de Britse krant The Guardian zouden kinderen in Groot-Brittannië maandelijks meer 36 miljoen euro online uitgeven. Dat is serious business! Misschien dat de verhouding in Nederland anders ligt, maar hieruit blijkt dat kinderen een flinke melkkoe zijn en dat sommige softwarebedrijven geen enkele terughoudendheid hebben, deze doelgroep te melken.

Rust

Sinds de opkomst van de smartfoon hebben kinderen bijna geen rust meer. Continu is er wel iets te lezen op Facebook, Twitter of Whatsapp. Kinderen maken elkaar hiermee gek. Zorg dat er momenten op de dag zijn, dat de smartfoon gewoon aan de oplader ligt. Ga met je kind hierover in gesprek, het leidt immers af en kinderen hebben hun concentratie hard genoeg nodig op het schoolwerk.

Vertrouwen

Probeer niet alleen beren te zien, uiteindelijk mag je ook vertrouwen op de opvoeding die je je kind tot nu toe hebt meegegeven. Volgens een onderzoek van Mijn Kind Online, weten kinderen best heel goed hoe ze om moeten gaan met de gevaren van internet. Zij groeien hier immers mee op, zij weten niet beter.

Alle gevaren kort op een rij

SPAM

Een bericht wat je ongevraagd ontvangt. De inhoud is vaak gebaseerd om je geld afhandig te maken. Spammen is bij wet verboden, maar toch bestaat 90% van het mailverkeer uit spam-berichten.

Spelverslaving

Leg je kinderen beperkingen op. Eén uur gamen op een dag is meer dan genoeg.

Sociale verplichtingen

Live contact met vrienden en vriendinnen is altijd leuker dan digitaal contact.

Slachtoffer stalking/digitaal pesten

Pesten is niet meer voorbehouden aan live contact, maar heeft ook zijn intrede gedaan op internet: het cyberpesten. Pesten kan niet altijd worden voorkomen, maar als je je kind goed in de gaten houdt, kun je wellicht wel ingrijpen wanneer het mis gaat.

Seks

Als een kind op seks zoekt, zal hij het ongetwijfeld vinden. Helaas soms ook wanneer hij er niet doelbewust naar zoek. Zorg daarom dat de internetcomputer ergens staat waar hij niet alleen is. Je kunt er ook voor kiezen sommige sites softwarematig te blokkeren . Bijvoorbeeld met een dienst van Netnanny.com

Slaapgebrek

Veel kinderen weten (nog) geen maat te houden met hun computertijd. Er zijn zelfs kinderen die de wekker zetten om midden in de nacht te chatten met hun vriendje in het buitenland. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om ’s avonds de wifi uit te zetten. Absoluut een doeltreffend middel.