Vaginaal bevallen na een keizersnede: tips voor een succesvolle VBAC

Ben je zwanger nadat een eerdere zwangerschap in een keizersnede eindigde? Dan sta je nu voor de keuze om te bevallen met een geplande keizersnede of te proberen vaginaal te bevallen. Een vaginale bevalling na een keizersnede wordt ook wel een vaginal birth after cesarean (VBAC) genoemd. Zelf ben ik recent succesvol vaginaal bevallen na een eerdere keizersnede. In dit artikel lees je waar je op moet letten bij het maken van de juiste keuze voor jou. Ook geef ik je enkele handige tips die de kans op een succesvolle VBAC vergroten.

Keuze voor vaginaal bevallen of geplande keizersnede

Veel vrouwen denken dat ze niet vaginaal kunnen bevallen na een keizersnede. Gelukkig is dit meestal gewoon mogelijk. De keuze om vaginaal te bevallen na een eerdere keizersnede is heel persoonlijk. Ongeveer 75% van de vrouwen die eerder een keizersnede heeft gehad, kiest ervoor om bij een volgende zwangerschap te proberen om vaginaal te bevallen. Zelf koos ik voor een VBAC omdat ik graag wilde ervaren hoe het was om natuurlijk te bevallen.

Zowel aan een geplande keizersnede als aan vaginaal bevallen zitten voor- en nadelen.

Voordelen vaginaal bevallen na keizersnede

Enkele voordelen van vaginaal bevallen na een keizersnede zijn:

Na een vaginale bevalling ben je sneller op de been. Een keizersnede is een flinke operatie waarvan je langer moet herstellen.

De ademhaling van je kindje komt sneller op gang na een vaginale bevalling. Dit komt omdat er tijdens het persen bij een vaginale bevalling lucht uit de longen van je baby wordt gedrukt.

Wil je nog eens zwanger worden? De kans op een succesvolle vaginale bevalling is groter na een succesvolle VBAC.

De risico’s op trombose, infecties en hevig bloedverlies bij jou zijn kleiner bij een vaginale bevalling dan bij een keizersnede.

Nadelen vaginaal bevallen na keizersnede

Een VBAC kent ook enkele nadelen. Denk bijvoorbeeld aan de volgende situaties:

Je hebt ongeveer 25% kans dat vaginaal bevallen niet lukt en je bevalling in een spoedkeizersnede eindigt.

Er is een kleine kans dat het litteken van de keizersnede scheurt. Dit kan grote gevolgen hebben voor jou, maar ook voor je baby. In een zeer zeldzaam geval kan je baby overlijden. Deze kans wordt iets groter als je ingeleid wordt, of als je twee of meer keizersneden hebt gehad.

Voordelen geplande keizersnede

Ga je niet voor een VBAC, maar voor een geplande keizersnede? Dan profiteer je van de volgende voordelen:

Voor veel vrouwen geeft het rust om voor een geplande keizersnede te gaan. Zo vermijd je dat je bevalling alsnog in een spoedkeizersnede eindigt.

Je hebt meer controle over hoe en wanneer je bevalt.

De kans op een littekenruptuur is nauwelijks tot niet aanwezig.

Bij een geplande keizersnede zijn er iets minder risico’s voor de baby.

Nadelen geplande keizersnede

Enkele nadelen van een geplande keizersnede zijn:

• Het is en blijft een grote operatie. Je blijft dus langer in het ziekenhuis dan na een vaginale bevalling.
• Je hebt een iets grotere kans op trombose, hevig bloedverlies of infecties.
• Een keizersnede is voor de moeder iets minder gezond dan een vaginale bevalling.
• Een operatiekamer is killer dan een verloskamer. Verloskamers in ziekenhuizen zijn vaak iets gezelliger en sfeervoller.

Wat is de kans op een succesvolle VBAC?

De kans dat je succesvol vaginaal bevalt na een eerdere keizersnede hangt sterk af van een aantal factoren. Zo is de kans op een succesvolle VBAC bijvoorbeeld groter als je:

• eerder vaginaal bent bevallen.
• keizersnede destijds gepland was, bijvoorbeeld omdat de baby in stuit lag.
• destijds werd ingeleid, maar nu spontane weeën krijgt.

Ook zijn er verschillende factoren die de kans op een succesvolle vaginale bevalling verkleinen. Bijvoorbeeld je:

• hebt overgewicht (een BMI van 30 of meer)
• bent ouder dan 35 jaar
• bent kleiner dan 1.55m.
• vorige bevalling eindigde in een keizersnede
• krijgt een grote baby (4000 gram of meer)

Vaak is de keuze voor vaginaal bevallen of een geplande keizersnede heel moeilijk. Je gynaecoloog of verloskundige kunnen je precies vertellen hoe groot de risico’s in jouw situatie zijn en of het verstandig is om te proberen om vaginaal te bevallen. Belangrijk is dat jij je goed voelt bij deze keuze. Stel jezelf ook de vraag hoe erg je het zou vinden als je VBAC mislukt en toch in een spoedkeizersnede eindigt. Zelf besloot ik dat het risico op een ongeplande keizersnede me waard was. Ik wilde echt heel graag proberen om vaginaal te bevallen en mijn gynaecoloog stond daar ook helemaal achter.

Mijn persoonlijke ervaring met vaginaal bevallen na een keizersnede

In 2007 eindigde mijn zwangerschap met 31 weken in een spoedkeizersnede. Ik kreeg met 29 weken pre-eclampsie en werd opgenomen in het ziekenhuis. Met 31 weken was ik zo ziek, dat het niet langer verantwoord was om zwanger te blijven. Toen ik in 2021 opnieuw zwanger raakte, stond ik voor de keuze om vaginaal te bevallen of een keizersnede te laten inplannen.

Zelf was ik heel benieuwd of mijn lichaam het kon, een vaginale bevalling. Ik was heel nieuwsgierig naar een natuurlijke geboorte waarbij mijn kindje na de bevalling op mijn buik gelegd zou worden. Heerlijk samen genieten van het gouden uurtje, zonder dichtgenaaid te hoeven worden of in een kille operatiekamer te liggen.

Deze zwangerschap verliep heel anders dan de vorige. In plaats van veel te vroeg een kindje in mijn armen sluiten, liep ik nu overtijd. Ik moest zelfs ingeleid worden omdat mijn dochtertje nog zo heerlijk in mijn buik zat. Dat vond ik wel spannend, want ik wist dat met een inleiding het risico op een littekenruptuur iets toenam.

Ingeleid worden na keizersnede

Op 22 december werd ’s middags een ballonkatheter geplaatst om mijn baarmoedermond te verweken. Ik had namelijk nog geen ontsluiting. De ballonkatheter deed zijn werk en viel rond 11 uur ’s avonds uit. Toen had ik 3 centimeter ontsluiting.

De volgende ochtend werden mijn vliezen gebroken en werd ik direct aangesloten op een infuus met oxytocine om de weeën op te wekken. Ineens gebeurde er van alles in mijn buik. Mijn dochtertje kreeg een elektrodedraadje op haar hoofdje geplaatst, zodat haar hartslag goed in de gaten gehouden kon worden. Ik kwam in een vreselijke weeënstorm terecht en kon de weeën niet langer opvangen. Gelukkig hield mijn dochter zich goed, en dipte haar hartslag niet tijdens de weeën.

Na vier uur weeën voelde ik een enorme persdrang. Ik gilde dat ik moest persen. De verpleegkundige was enigszins geïrriteerd en liet me weten dat ik van geluk mocht spreken als ik al 5 centimeter ontsluiting had. Ik eiste echter dat de arts me kwam toucheren. En ja hoor: volledige ontsluiting. Ik mocht gaan persen.

Na drie kwartier persen kwam mijn dochtertje ter wereld. Midden in een perswee moest ik stoppen omdat de navelstreng om haar nekje zat. Ik zuchtte mijn perswee weg terwijl de navelstreng werd verwijderd. Daarna mocht ik de laatste keer persen en daar was ze dan!

Vaginaal bevallen versus een keizersnede: wat was er anders?

Vaginaal bevallen en een keizersnede zijn niet met elkaar te vergelijken. Al heb ik natuurlijk alleen een spoedkeizersnede als vergelijkingsmateriaal. Een geplande keizersnede gaat er stukken minder heftig aan toe. Je kunt tegenwoordig zelfs kiezen voor een gentle sectio in veel ziekenhuizen: dit is een vrouwvriendelijke keizersnede waarbij je zelfs mee kunt kijken hoe je kindje geboren wordt.

Ik vond mijn vaginale bevalling zwaarder en heel anders dan de keizersnede. Een weeënstorm is heel heftig, zeker als je de weeën niet goed op kunt vangen. Het persen heb ik echter als een opluchting ervaren. Eindelijk kon ik zelf iets gaan doen en lag ik niet passief allerlei pijnen te ondergaan. Er kwam een enorme oerkracht in me vrij tijdens het persen, en dat heb ik eerlijk gezegd als heel mooi ervaren.

Ik hoorde haar gelijk huilen

Maar het grootste verschil is dat na mijn VBAC mijn dochter gelijk op me werd gelegd. Ik heb haar gelijk horen huilen en ze mocht heerlijk een uur bij me liggen voordat ze werd onderzocht. In dat uur kon ik rustig kennismaken met haar, haar ruiken en bewonderen. Heerlijk, direct zo’n band ontwikkelen met je kindje. Al met al heb ik geen spijt dat ik gekozen heb voor een vaginale bevalling na mijn keizersnede.

Hoewel de hele ervaring erg pijnlijk was, kijk ik er positief en trots op terug. Mijn lichaam heeft immers iets gedaan dat ik nooit voor mogelijk gehouden had. Ik heb zelfs mijn placenta bekeken: deze zag er mooi doorbloed uit en was ook goed groot. Ik vond het mooi om te zien: dit vlezige orgaan heeft mijn dochtertje langer dan 9 maanden voorzien van zuurstof en voedingsstoffen.

Kiezen voor vaginaal bevallen of keizersnede: mijn tips

Natuurlijk was ook voor mij de keuze tussen vaginaal bevallen en een geplande keizersnede heel lastig. Aan beide vormen van bevallen kleven immers risico’s. Ik geef je tot slot nog wel graag enkele handige tips waarmee je de keuze voor jezelf een stuk gemakkelijker maakt.

Heb vertrouwen in je lichaam en je intuïtie. Je hoeft niet alleen met je verstand te beslissen. Doe wat voor jou goed voelt.

Praat met je gynaecoloog of verloskundige en vraag hem of haar de vragen van het lijf. Net zolang tot je gerustgesteld bent. Wees ook niet bang om een second opinion aan te vragen bij een andere zorgverlener.

Neem naast je gynaecoloog/verloskundige ook een doula in de arm. Ga voor een doula die ervaring heeft met het begeleiden van vaginale bevallingen na keizersnedes.

Ga je voor een VBAC? Doe dan een cursus hypnobirthing. De ademhalingstechnieken die je daar leert ga je echt, echt heel erg nodig hebben.

Eet in aanloop van je bevalling zo gezond mogelijk en blijf (voor zover het mogelijk is) bewegen. Of je nu voor een VBAC of voor een keizersnede kiest: hoe fitter je bent, hoe beter je het bevallen gaat doorstaan.

Voel je vooral niet schuldig over je keuze. Er is bijvoorbeeld niets mis mee om te kiezen voor een keizersnede als dat voor jou goed voelt. Ga altijd voor de keuze die jou meer rust in je lijf en geest geeft. Er is geen goed of fout.

Ben jij vaginaal bevallen na een eerdere keizersnede? Of ging je juist voor een keizersnede? Laat het ons weten in de comments!

Meer informatie

Wat is toucheren en wanneer wordt dit gedaan?
Wanneer wordt er voor een keizersnede gekozen?
Vaginaal bevallen na een eerdere keizersnede
Wat is een keizersnede?

Bronvermelding

Tekst: Amber Fernandes
Stockfoto: 123rf.com