Tuintje in de kas: Leuk, leerzaam & lekker!
Sinds begin vorige maand hebben wij een “Tuintje in de kas”. Dat betekent dat we een stukje grond (zo’n 15 m2) huren in een kas in het Westland. We hebben beiden géén groene vingers, dus dit is één grote ontdekkingsreis. Desondanks hebben we deze week al onze eerste oogst kunnen eten! Overheerlijke ijsbergsla, kropsla, krulsla én Paksoi. Onbespoten (want het is een biologische kas) en dus hartstikke gezond.
Verbaast hoe snel alles groeit!
Natuurlijk kan ik ook in onze tuin van alles planten, maar er zitten aan zo’n kas natuurlijk wel een paar voordelen. Het is er altijd lekker warm, je kunt gebruik maken van de automatische bewatering zodat iedere dag (of om de dag, dat is een beetje afhankelijk van je gewas) op een bepaald tijdstip je gewassen voor 1 of 2 minuten worden besproeid. Daar heb je dus geen omkijken naar. Gemiddeld gaan we nu één keer per week naar ons tuintje en iedere keer sta ik weer versteld hoe snel alles groeit. Dat betekent helaas ook het onkruid. Dus wekelijks zijn we aan het onkruid wieden en planten we onze nieuwe stekkies.
Kraamkamer
Alles wat we er planten, zaaien we eerst zelf. Dus van de wieg tot het graf, of in dit geval van het zaadje tot een smakelijk hapje. Boven op de vide hebben we voor het raam de “kraamkamer”. Dit betekent bakjes met zaadjes. Het is bij ons hartstikke warm op de vide en ze krijgen de hele dag volop licht. Zodra de zaadjes zijn ontkiemd en de stekjes hebben vier blaadjes gegeven, dan ga ik ze “verspenen” (lees: per stekje overzetten in een groter potje) en verhuizen ze naar mijn vensterbank op mijn werkkamer. Daar mogen ze verder groeien en sterker worden. Zodra ik het idee heb dat ze levensvatbaar zijn, verhuist het plantje naar onze eigen tuin (de planten die van schaduw houden) of naar ons tuintje in de kas. De kruidenplantjes zet ik in de keuken, gezellig bij elkaar.
Prei of bieslook?
Voor we hieraan begonnen hadden we totaal geen ervaring en nu natuurlijk nog steeds niet veel, maar ik leer er wel veel van en probeer me ook zoveel mogelijk in te lezen. Zo heb ik bijvoorbeeld (in de praktijk) geleerd dat je niet teveel zaadjes in één potje moet planten, want anders wordt het lastig verspenen. Je ziet dan namelijk door de stekkies de stek niet meer. Zo kwam ik laatst in ons tuintje in de kas en dacht ik dat ik een bosje bieslook zag staan. Op het bordje las ik echter “prei”. De stekkies staat echter nu zo dicht bij elkaar dat ik hier waarschijnlijk nooit een goede prei uit ga krijgen. Okay, dat is dus een leermomentje.
Enthousiaste navolging
Toen wij vorige maand met het tuintje begonnen, waren we één van de eersten. Inmiddels is de hele kas opgedeeld in kleine tuintjes en zie je overal de groente en kruiden uit de grond schieten. Als we gaan is er altijd wel ergens iemand bezig. Gezellig om zo nu en dan een praatje met anderen te maken en het valt op dat zij veelal ook beginnelingen zijn. Zo kun je van elkaar leren. Het meest belangrijke vind ik het feit dat je (uiteindelijk) hartstikke gezond kunt eten, namelijk onbespoten! En alle eventuele “problemen” wordt biologisch opgelost. Een ervaren tuinder kan je hierbij helpen. Echt een aanrader om dit ook met kleine kids te doen! Zo leren ze spelenderwijs waar hun eten vandaan komt en wat ervoor komt kijken om het uiteindelijk op je bord te krijgen. Leerzaam en leuk! Vooral als ze zelf ook een klein stukje mogen verbouwen. De kruidentuintjes van de AH kunnen hierbij een leuke start zijn.
Leermomenten
Naast de leermomenten op gebied van zaaien, merkte ik op hoe kort iets maar houdbaar is als het onbespoten is. Zo nam ik onlangs twee struiken Paksoi mee naar huis. Ik heb ze thuis direct in de koelkast gelegd. De avond daarna at ik de ene struik maar een dag later was de andere struik al slap aan het worden! Dat heb ik niet als ik groente in de supermarkt of bij de groenteboer koop, dan blijft de Paksoi best een aantal dagen goed in de koelkast. Nu had ik hem persoonlijk uit de aarde getrokken, dus verser dan vers en moest ik hem echt binnen twee dagen opeten. Dat zet mij wel aan het denken. Want welk goedje wordt er overheen gespoten om hem in de supermarkt zo lang mogelijk “vers” te houden? Dat kan volgens mij nooit heel gezond zijn.
De ijsbergsla en krulsla bleven gelukkig iets langer goed. Maar het is wel iets om rekening mee te houden als ik groente mee naar huis neem. Dat ik er goed op let dat het niet teveel is of dat ik het thuis direct balanceer en invries. Dat is echter niet met alle groente mogelijk en eerlijk gezegd vind ik vaak de groente er niet beter op worden als het ingevroren is geweest.
Leuk voor de kleintjes
Het is niet alleen leuk maar ook heel leerzaam om met de kleintjes te tuinieren. Hoe trots zal je zoon of dochter zijn als zijn eerste krop sla bereid kan worden, of wat dacht je van sappige aardbeien. Die doen het hartstikke goed in de kas! Zodra ze je rood toelachen kun je er direct van snoepen, want er komt geen gif aan te pas! Mits je natuurlijk kiest voor een biologische kas.
Voor de kleintjes kwam ik twee super leuke boeken tegen, als inspiratie van de groene vingers in spé. Want jong geleerd is oud gedaan!
Van honingbij tot hagelslag
Het boek begint met de volgende woorden:
“Buiten is het koud. Misschien ligt er wel sneeuw in de tuin of op de akker. In de grond, niet heel diep, ligt een zaadje te slapen. Veilig weggestopt in dat zaadje zit een piepklein babyplantje. Eigenlijk is het nog maar het allereerste begin van een babyplantje, een ‘embryo’. Het wacht geduldig op de lente, tot het weer zacht en aangenaam wordt. Dan mag het wakker worden en uitgroeien tot een echte plant.”
Dit boek neemt je mee vanaf het allerprilste begin. Het is op een boeiende manier geschreven en vertelt je allerlei details over het proces van zaadje naar babyplant en van babyplant naar groente. Inmiddels weet ik uit ervaring dat zaadjes er allemaal verschillend uitzien. Piepkleine zaadjes, grote zaden, ze zien er allemaal anders uit. Bij de ene plant eet je de wortel, bij de andere de vrucht of het blad.
Super interessant voor groot en klein! Je staat er wellicht amper bij stil als je in de supermarkt je maaltijd bij elkaar shopt, maar het blijft natuurlijk wonderlijk hoe alles bloeit en groeit in de natuur. Soms is het wellicht niet als zodanig meer te herkennen omdat het bewerkt is. Bijvoorbeeld de kaneel van je speculaasje komt van de bast van een kaneelboom. En de chocolade van de hagelslag vindt zijn oorsprong in de cacaoboon. Best goed om daar wat vaker bij stil te staan.
Pluk en bewaar
Pluk en bewaar is weer een heel ander soort boekje, maar minstens net zo leuk als de vorige! Het boek is een vervolg op Wildplukken en Plant als medicijn. In dit boek geeft Leoniek Bontje tips om eetbare planten te zoeken, te ontleden en te beschrijven en drogen. Als klein kind droogde ik regelmatig bloemen, prachtig worden ze dan. Ik stopte ze dan in een dik boek en liet ze daar maanden rustig zitten. Van de gedroogde bloemen en bladeren maakte ik daarna kunstwerkjes voor aan de muur.
Dit boekje biedt volop ruimte om aantekeningen te maken, foto’s te plakken, tekeningen te maken of je gedroogd bloemen in te plakken. Maar het boekje is meer dan een verzameling droogbloemen, het geeft ook tips wat je met bepaalde planten kun doen, wanneer de bloeitijd is en waar je ze kunt vinden. Ook vind je er recepten voor het maken van Sint-Janskruidolie of roodolie, azijn van Oost-indische kers, bloemenkruidenboter of Vliertempura. Kortom, een heel inspirerend boekje!
Plug en bewaar | 9789089898623 | Leoniek Bontje | Uitgeverij Terra
Meer informatie
Pluk je eten bij elkaar! Wat is eetbaar in de natuur?
Bewust en gezond leven? Begin een moestuin!
Je tuin zomerklaar in zes stappen? Zo doe je dat!
Dit heb je nodig voor het ultieme buitenleven
Moestuintje maken: Eten uit (en in) eigen tuin!
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com
