De meeste van ons hebben het ongetwijfeld ook wel eens gedaan, een dagje spijbelen. Als het sporadisch gebeurt, is het redelijk onschuldig. Maar wat als je kind structureel spijbelt? Hoe ga je hiermee om? In deze blog aandacht over hoe je dit gedrag kunt herkennen, aanpakken en voorkomen. Ook zullen we het hebben over de juridische consequenties van spijbelen, de rol van de leerplichtambtenaar en de maatregelen die scholen kunnen nemen. Laten we beginnen!
Herkenning: hoe weet je of je kind spijbelt?
Het eerste teken dat je kind mogelijk spijbelt, is vaak een verandering in gedrag. Misschien merk je dat ze hun wekker vaker negeren, of dat ze vaker “ziek” zijn op schooldagen. Het is belangrijk om alert te zijn op zulke signalen. Het kan ook nuttig zijn om regelmatig contact te houden met de school van je kind om hun aanwezigheid te controleren.
Zeven tekenen dat je kind misschien spijbelt
Hogwarts Houdini: Je kind heeft plotseling meer ‘studiedagen’ dan een student aan Hogwarts. Als je vermoedt dat er geen toverkracht in het spel is, is het misschien tijd om een praatje te maken over spijbelen.
Tijdreiziger: Je kind heeft meer doktersafspraken dan een tijdreizende hypochonder. Tenzij je kind een TARDIS in de garage heeft staan, kan dit een teken zijn dat er iets anders aan de hand is.
Camouflage-kampioen: Je kind is zo goed in zich ‘onzichtbaar’ maken dat je hem niet eens ziet als hij thuis is op schooltijd. Tenzij hij een cursus ‘Hoe word ik een ninja’ volgt, zou dit kunnen betekenen dat hij de school overslaat.
De onwillige wekker: De wekker van je kind heeft meer snooze-slagen gehad dan een bokskampioen. Als het uit bed komen elke ochtend lijkt op een tien ronden gevecht, is het tijd om te praten.
De mysterieuze rugzak: De rugzak van je kind is lichter dan een veertje. Tenzij hij magische boeken heeft die verdwijnen zodra ze het huis verlaten, is het misschien tijd om te checken of die boeken wel echt naar school gaan.
De psychologie achter spijbelen
Het is belangrijk om de psychologie achter het spijbelgedrag te begrijpen. Waarom zou een kind ervoor kiezen om school te missen? Het antwoord is vaak ingewikkelder dan het lijkt.
Academische druk: School kan soms overweldigend zijn, vooral rond toetsperioden. Sommige kinderen kunnen ervoor kiezen om te spijbelen om te ontsnappen aan deze druk.
Sociale problemen: Kinderen die gepest worden of het gevoel hebben dat ze er niet bij horen, kunnen ervoor kiezen om school te vermijden.
Persoonlijke of familieproblemen: Als er thuis problemen zijn, zoals ziekte, echtscheiding, of andere stressvolle situaties, kunnen kinderen ervoor kiezen om school te missen.
Geestelijke gezondheidsproblemen: Angst, depressie en andere geestelijke gezondheidsproblemen kunnen ertoe leiden dat een kind school wil vermijden.
De huiswerk-hater: Je kind heeft minder huiswerk dan een uitgewisselde student in een tropisch paradijs. Tenzij je kind een genie is dat alle opdrachten in de school af heeft, zou je dit kunnen zien als een teken van spijbelen.
Het verborgen talent: Je kind heeft plotseling een enorme interesse in dagtelevisie en kan alle soaps navertellen. Tenzij hij aspiraties heeft om de volgende grote soapster te worden, kan dit een indicatie zijn dat hij overdag thuis is in plaats van op school.
Verveling of gebrek aan interesse: Als kinderen zich niet uitgedaagd voelen of als ze het gevoel hebben dat wat ze op school leren niet relevant is, kunnen ze besluiten om te spijbelen.
Slaapproblemen: Tieners hebben meer slaap nodig dan volwassenen, en vroeg beginnende schooldagen kunnen ertoe leiden dat sommige tieners school missen omdat ze moe zijn.
Preventie: hoe voorkom je spijbelen?
Spijbelen kan een complex probleem zijn, maar er zijn verschillende manieren waarop je het kunt voorkomen. Open communicatie is de sleutel. Praat met je kind over het belang van onderwijs en de gevolgen van het missen van school. Het helpt ook om een gezonde en gestructureerde thuisomgeving te creëren, waar je kind zich ondersteund en begrepen voelt.
Het is cruciaal om kalm en begripvol te blijven als je ontdekt dat je kind spijbelt. Woede en straf kunnen averechts werken. Probeer in plaats daarvan te begrijpen waarom je kind spijbelt. Is er een probleem op school? Hebben ze moeite met het werk? Door de onderliggende oorzaken aan te pakken, kun je je kind helpen om weer op het goede spoor te komen.
Vijf tips om te voorkomen dat je kind spijbelt
De ouderlijke detective: Doe je Sherlock Holmes pet op en wees betrokken bij het schoolleven van je kind. Weet wanneer de toetsen zijn, wie de vrienden zijn en wat er speelt op school. Geen noodzaak voor de vergrootglas, hoewel een dramatische cape optioneel is!
De tijdreiziger: Zorg dat je op de hoogte bent van het lesrooster van je kind. Op die manier, als je kind thuis komt met de claim dat ze plotseling een vrije dag hebben vanwege een onverwachte tijdreis-incident, kun je de feiten checken.
De charmante chatter: Communiceer met je kind, en dan bedoelen we niet alleen via memes op sociale media. Hoewel een goed getimede GIF altijd gewaardeerd wordt, gaat er niets boven een goed, ouderwets gesprek.
De ouderlijke ninja: Bied ondersteuning en wees daar waar nodig. Dat betekent niet dat je in volledige ninja-uitrusting naar school moet sluipen om ze in de gaten te houden (hoewel dat zeker een onvergetelijke ouderavond zou maken).
De superverantwoordelijke: Leer je kinderen over de gevolgen van hun acties. Dat betekent niet dat je een PowerPoint-presentatie hoeft te geven over de juridische implicaties van spijbelen, tenzij je denkt dat het zou helpen (in welk geval, vergeet niet om leuke overgangen en geluidseffecten toe te voegen!).
Juridische consequenties: wat zijn de gevolgen van te veel spijbelen?
In Nederland is er een leerplichtwet die kinderen verplicht om naar school te gaan. Te veel spijbelen kan leiden tot ernstige juridische gevolgen, waaronder boetes. De rechter mag een geldboete opleggen tot 3.700 euro. De leerplichtambtenaar kan leerlingen vanaf 12 jaar persoonlijk op hun ongeoorloofde schoolverzuim aanspreken en voor de rechter brengen. Ouders kunnen in het uiterste geval een gevangenisstraf van een maand krijgen. Het is daarom van het grootste belang dat je het spijbelen van je kind serieus neemt.
Een jongere (van 12 tot 18 jaar) die spijbelt, overtreedt de wet: de leerplicht. De jongere is dan strafbaar. Als een jongere veel spijbelt, moet de school dit bij de leerplichtambtenaar melden. De leerplichtambtenaar speelt een centrale rol bij het aanpakken van spijbelen. Als je kind te veel afwezig is op school, zal de school dit melden aan de leerplichtambtenaar. Deze ambtenaar zal vervolgens contact opnemen met jou en je kind om de situatie te bespreken en te helpen een oplossing te vinden.
Als het spijbelen voortduurt, kan de leerplichtambtenaar een proces-verbaal opmaken. Dit kan ertoe leiden dat leerlingen vanaf 12 jaar voor de kantonrechter moeten verschijnen. Als de pogingen om de leerling weer naar school te krijgen geen effect meer hebben, kan de leerplichtambtenaar het schoolverzuim ook doorgeven aan de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB kan dan de kinderbijslag stoppen. Deze maatregel kan alleen worden toegepast op leerlingen van 16 en 17 jaar 1.
Onderwijsmaatregelen: wat doet de school om spijbelen tegen te gaan?
De school kan maatregelen nemen om spijbelen tegen te gaan. Bijvoorbeeld:
je laten weten dat je kind spijbelt en dit met je bespreken. Een school met een goed verzuimbeleid informeert de ouders altijd zo snel mogelijk als een leerling afwezig is;
bekendmaken wat de school doet om spijbelen tegen te gaan. Een school kan de maatregelen tegen spijbelen bijvoorbeeld opnemen in de schoolgids;
je wijzen op mensen of instanties die je kunnen helpen als je kind niet meer naar school wil.
Een goede school zal ouders zo snel mogelijk informeren als een leerling afwezig is. Ze zullen dit ook met je bespreken en je wijzen op mensen of instanties die je kunnen helpen als je kind niet meer naar school wil. Het is ook de verantwoordelijkheid van de school om aanwezigheidsproblemen te melden bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) zodra je kind zonder geldige reden in totaal 16 uren les- of praktijktijd in 4 opeenvolgende weken mist 2 3 4.
Spijbelen: een uitdaging, geen doodvonnis
Het is belangrijk om te onthouden dat hoewel spijbelen een ernstig probleem is, het niet het einde van de wereld betekent. Veel kinderen gaan door fasen waarin ze worstelen met school, en met de juiste ondersteuning en begeleiding kunnen ze deze uitdagingen overwinnen. Aan het einde van de dag, willen we allemaal hetzelfde: gelukkige, gezonde kinderen die hun volledige potentieel bereiken. Door open te staan voor dialoog, proactief te zijn in het voorkomen van spijbelen en samen te werken met scholen en leerplichtambtenaren, kunnen we onze kinderen helpen om succesvol te zijn op school en daarbuiten.
We hopen dat deze blog je handvatten heeft gegeven om met dit complexe probleem om te gaan. Onthoud dat je er niet alleen voor staat – er zijn tal van bronnen beschikbaar om je te helpen, van schooladviseurs tot leerplichtambtenaren. Blijf communiceren, blijf betrokken en samen kunnen we het verschil maken. Succes!
Meer informatie
Van de basisschool naar de middelbare: 4 tips voor een soepele overgang
Hoe maak je je kind weerbaar tegen groepsdruk?
Zo kun je extra stress vermijden tijdens de examenperiode!
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com
