Sensory play: Zo stimuleer je zijn zintuigen!

Spelen moet natuurlijk op de eerste plaats leuk zijn, maar het mag natuurlijk ook een nuttige functie hebben, een educatieve of stimulerende zoals bij sensory play het geval is. Met sensory play stimuleer je de zintuigen van kinderen. Veelal is de beleving gericht op het stimuleren van de tast-, gehoor-, voel- en/of zicht-zintuigen.

Een kind kan alles gebruiken om de wereld om zich heen te ontdekken en allerlei materialen kunnen hem hierbij helpen Dat hoeft zeker niet altijd (duur) speelgoed te zijn, hij kan zich ook prima vermaken met de materialen om zich heen. Denk bijvoorbeeld aan een WC-rol, een handdoek, rietjes of lege bakjes. Laat hem de wereld ontdekken op een veilige, maar open manier zodat hij zijn instinct kan volgen en zijn zintuigen kan ontwikkelen.

Sensory play is leuk, leerzaam en goed voor de ontwikkeling van de fijne motoriek. Je activeert beiden hersenhelften en ontwikkelt creativiteit om probleemoplossend te denken. Dat is geen win/win situatie, maar een win/win/win! Want had ik ook al gezegd hoe leuk het is om samen met je kind hiermee bezig te zijn?!

Waarom is het stimuleren van zintuigen belangrijk?

Zintuigen spelen een belangrijke rol in het ontdekken van de wereld. Je peuter ziet niet alleen de dingen om zich heen, maar hij hoort, ruikt, proeft en voelt ze ook. Juist die combinatie is belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen. Wist je dat hoe meer zintuigen er worden gebruikt om een taak uit te voeren, hoe meer er geleerd zal worden en hoe meer informatie er zal worden opgeslagen? Dit geldt trouwens niet alleen voor de kids, maar ook op latere leeftijd gaat dit nog steeds op.

Bij het aanraken van iets heb je een andere ervaring dan wanneer je iets hoort. Denk bijvoorbeeld aan papier. Je kunt het kreuken van papier met je gehoor waarnemen, je kunt het papier met je ogen zien, met je vingers kun je voelen hoe dit papier voelt en je kunt zelfs ruiken welke geur papier heeft. Dit geldt natuurlijk voor alle materialen.

Vroeger werd mij regelmatig gezegd: “Marion, kijken doe je met je ogen”. Als klein meisje was ik het daar niet mee eens, want met mijn ogen kon ik toch niet voelen hoe het materiaal voelde? Dus zo gauw mijn moeder niet meer keek, raakte ik toch snel iets aan, zodat ik het toch kon voelen. En eerlijk gezegd, doe ik dat nog steeds. Ik vind het nu nog steeds belangrijk om iets aan te raken om te ervaren hoe het voelt.

Voorbeelden van sensory play

Themabakken

Eigenlijk hoef je hier niks extra’s voor te kopen, veel materiaal wat je voor deze beleving kunt gebruiken, heb je gewoon in huis. Denk bijvoorbeeld aan materialen als zand, rijst, schelpen, takjes, bladeren, speelgoedbeestjes, knuffeltjes, et cetera. Het leukste is natuurlijk om een bepaald thema aan te houden bij de verzameling van materialen. Een thema zou kunnen zijn:

Strand
Bos
Seizoenen
Feestdagen

Stop de verschillende materialen in een leuk kistje en ga er mee je zoon of dochter mee aan de slag. Als hij nog erg jong is, is het belangrijk erbij te blijven, vooral als er kleine materialen bij zitten. De kans is immers groot dat hij de producten ook met zijn mond wil gaan ontdekken.

Vingerverf

Een heel bekende vorm van sensory play is natuurlijk het vingerverven. Heerlijk met je vingers in een potje verf en dit aan het papier afsmeren. Hoe voelt die verf aan je vingers? Hoe voelt het om dit af te smeren aan het papier? Hoe ziet de verf er op papier uit? Hoe leuk is het om de kleuren te mengen en er een kleurrijke tekening van te maken.

Gevulde zakjes of gevulde ballonnen

Je kunt diverse zakjes of ballonnen (is iets steviger) vullen met diverse materialen zoals: rijst, zand, mais, suiker, schuim, slijm, of wat je maar wilt. Ieder zakje of gevulde ballon voelt anders. Kan je peuter ontdekken wat de inhoud is? Leuk om met elkaar op ontdekkingsreis te gaan. Kan hij de producten goed raden?

Slijm maken

Tot een paar maanden geleden was het helemaal hot om slijm te maken. Je kon dit op verschillende manieren doen en het voelde allemaal anders. Als de slijm was gelukt, werd er soms van alles aan toegevoegd. Denk aan piepschuimballetjes, glitters, kralen, et cetera. En alles voelt natuurlijk weer een beetje anders aan. Misschien heeft je peuter zelf een idee wat er door de slijm mag worden gemengd?

Wist je dat spelen met slijm, ook een heel rustgevende werking heeft? Zorg er wel voor dat er niets in zijn mondje gaat…

Spelen met eten

En daarmee bedoel ik eigenlijk met rauwe producten zoals rauwe spaghetti, macaroni, vermicelli, mie, noedels, et cetera. Je kunt hier allerlei leuke dingen mee doen, zoals bijvoorbeeld spaghetti steken door een vergiet. Hoe voorkom je dat het kwetsbare staafje breekt? En hoe trots zal hij zijn als het eenmaal is gelukt! En daarna kun je de spaghetti gewoon koken en opeten. Van macaroni kun je een ketting samen rijgen.

En hoe voelen al die verschillende producten? Kan hij ze ook van klein naar groot leggen? Of anders om?

Kleien

Wie heeft er als kind nou niet met zijn handen in de klei gezeten! Een prachtige manier om zintuigelijk te spelen. Je kunt de klei ook vervangen door brooddeeg of fondant en deze uiteindelijk gebruiken op een cupcake of taart. Het is een geduldklusje om tot het gewenste resultaat te komen. Het kost tijd en geduld, vaardigheden die je goed kunt gebruiken in het dagelijkse leven. Daar kun je maar beter zo vroeg mogelijk mee beginnen.

Zandbak

Heb je een tuin? Dan is een zandbak een goede aanrader! Schepje, emmertje, zeefje, vormpjes, beetje water en spelen maar! In een zandbak valt zoveel te ontdekken en vooral plezier te hebben. Wil je geen standaard “zandbakkenspeelgoed”? Dan heb je in de keuken vast wel wat vormpjes, gieter, bakjes en een zeef. Dit geeft minstens net zoveel plezier!

Extra tips!

Als je een friemelbak of themabak maakt voor de allerkleinsten, houd de producten dan zoveel mogelijk eetbaar. Mocht er dan toch iets in zijn mondje verdwijnen, dan kan dat niet zoveel kwaad. Denk bijvoorbeeld aan: havermout, water, fruit, maïs of rijst.

Voor oudere kinderen kun je dit verder uitbreiden met zand, moeder, steentjes, rauwe rijst of bonen, et cetera.
Wordt het een kliederboel? Laat de kids na afloop dan ook weer meehelpen om het op te ruimen en/of schoon te maken. Ook hierbij geldt: jong geleerd is oud gedaan!

Meer informatie

De 25 meest uitdagende sensorische activiteiten
Hoe herken je een ontwikkelingsachterstand bij je kind?
Sensory Play ontdekken: De magie van zintuiglijke ervaringen
Ontdek hoe speelgoed de ontwikkeling van je kind stimuleert
Je kunt vanaf nu stemmen op je favoriete speelgoed!
Buiten regen? Zo leuk kan binnen spelen zijn!
Speelgoed voor peuters (van 1 tot 4 jaar)
Het ideale speelgoed voor peuters en kleuters

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com