Samen spelen is een kwestie van blijven proberen

Samen spelen doe je niet zomaar. Dat moet je leren! En om echt leuk samen te kunnen spelen, moet je als kind je ook kúnnen inleven in een ander, want ook dat kan je niet meteen als je geboren bent. Dus als ouder kan je wel van alles willen, maar het moet natuurlijk ook nog realistisch zijn. Dus duik mee in de ontwikkeling van je kindje wat betreft ‘samen spelen’.

Spelen zelf is aangeboren

Spelen op zich is voor de meeste kinderen geen enkel probleem. Je zou kunnen zeggen dat het een aangeboren vaardigheid is. Kan ook niet anders, want door spel zullen kinderen immers het meeste leren! Hoe klein je baby ook is, hij vindt het al heerlijk om naar een speeltje te kijken en als hij zover is, deze proberen te pakken. Worden ze ouder en kunnen ze meer, dan zal het spelen steeds ingewikkelder worden. En ja, dan komt uiteindelijk ook het samen spelen eraan. Maar tot een jaar of twee zullen de kinderen zich vooral lekker alleen vermaken! Natuurlijk is het wel heerlijk als pap of mam hem in zijn spel ook aandacht geeft…

Naast elkaar spelen

De allereerste fase van met een ander kindje samen zijn, bestaat meestal niet uit echt samen spelen. Je kindje zal nu zo’n twee jaar zijn. De kinderen zullen meer naast elkaar spelen, ieder met zijn eigen speeltje. Je kindje zal misschien wel doorhebben dat het andere kindje een interessanter speeltje heeft en proberen om die af te pakken. Dat hij daarmee het andere kindje kwetst komt niet eens in hem op, daarvoor is hij nog veel te klein. Boos worden heeft dan ook niet zoveel zin en is best oneerlijk. Maar duidelijk zijn in wat wel en niet mag is uiteraard wel aan de orde! Overigens leren kinderen wel veel van ‘naast elkaar spelen’. Ze zien immers hoe het andere kindje speelt en leren ook meer over de wensen en gevoelens van anderen.

Drie jaar: spelen we samen?

Vanaf drie jaar beginnen kinderen wel meer met elkaar te spelen. Natuurlijk blijft ook nu het nog moeilijk om speelgoed te delen en kan je kindje nog niet altijd rekening houden met de ander. Maar ja: zo moet je het wel leren, natuurlijk. Overigens zullen ze meestal met een ander gaan spelen als die per ongeluk met hetzelfde wil spelen. Pas later zal een kind echt een vriendje uitzoeken en dan gaan bedenken wat ze samen willen gaan doen. Maar o, als het vriendje het spel anders wil spelen: dát is moeilijk!

Vier jaar en ouder

Kleuters en oudere kinderen beginnen steeds meer vriendjes nodig te hebben bij hun spel en ook hun inlevingsvermogen in de ander wordt steeds groter. Zo bloeien er dan mooie vriendschappen op! Waarbij de regels van het spelen met de leeftijd mee veranderen.

Maar hoe leer je nu samen spelen

Tja, niks anders dan door te doen, natuurlijk. Te vroeg van je kindje eisen dat het lief samenspeelt is eigenlijk net zoiets als eisen dat hij naar de deur loopt voordat hij lopen kan. Maar net als dat je je kindje stimuleert om te gaan lopen, zo doe je dat ook met samen spelen. Leer je peuter bijvoorbeeld dat niet altijd alles gaat zoals hij het wil, door zelf iets in het spel te bepalen. Met jou kan hij daar veilig in oefenen en zo het leren om het later met een vriendje ook te accepteren. Leer hem ook al vroeg te delen!

Boekjes lezen

Samen spelen is een echt favoriet onderwerp voor kinderboeken. Het is dus een idee om eens bij de bieb te gaan snuffelen voor leuke boekjes (of koop ze zelf natuurlijk). Door de verhaaltjes pikt je kind automatisch ook op hoe je met vriendjes speelt en wat er mis kan gaan. En voorgelezen worden is altijd leuk!

Mag je dwingen tot delen?

Voor het ene kind is het heel normaal, terwijl de ander zich er heftig tegen verzet: delen van je speelgoed! Natuurlijk is het goed als je kindje leert dat delen lief is en gewenst. Maar levert het strijd op, dan bereik je er eerder het tegenovergesteld mee. Misschien is het dan meer een idee om je kindje op een andere manier vertrouwd te maken met delen en het eerst in een veilige setting te oefenen. Met jou, bijvoorbeeld, of met zijn eigen broertjes en zusjes waardoor jij het goed in de gaten kan houden. Zorg er ook voor dat het een fijne ervaring is. Laat hem bijvoorbeeld merken dat hij het speelgoed niet kwijt is door het niet te lang bij je te houden en vertel hem dat je het zo lief vindt. Daarnaast mag je echter je kind ook leren dat het niet altijd krijgt wat het hebben wil… Een ander kindje (en hij dus ook) mag ook best wel eens weigeren. Jij wil ook niet altijd alles meteen delen toch? Dus leer je kind bijvoorbeeld geduld te hebben en dat hij later het mag hebben of leg hem uit dat het ook niet altijd kan.

Uitproberen

Afpakken kan gebeuren omdat je kind gewoon dat speelgoed hebben wil, maar er kan ook iets heel anders achter zitten. Gewoon uitproberen! Tot hoever kan ik gaan voordat hij boos wordt, bijvoorbeeld. Natuurlijk accepteer je dit gedrag niet, maar probeer er ook niet altijd al te veel bovenop te zitten. Met dit soort acties leert je kind namelijk ook veel over sociale vaardigheden! Hou het in de gaten, maar kijk ook eens of de kinderen het niet zelf met elkaar op kunnen lossen!

Complimentjes geven

Zoals bij veel zaken, doen ook hierin complimentjes wonderen! Heeft je kind heerlijk samengespeeld? Dan mag je hem daar best om prijzen! Het is niet alleen leuk om een complimentje van mama of papa te krijgen, het is voor het kind ook meteen duidelijk wat zijn ouders dan op dit gebied verwachten!

Benoemen

Heeft een actie van je kind tot een emotie geleid bij zijn vriendje (of andersom)? Benoem het en praat erover. Dit komt het leren inleven zeker ten goede. Zo kan hij gaan snappen dat zijn vriendje verdrietig wordt als hij zijn knuffel afpakt. Maar vergeet ook niet om de positieve dingen te benoemen, want die worden al snel over het hoofd gezien. Is het vriendje blij omdat hij met de nieuwe auto mag spelen? Zeg dat ook!

Leren dus…

Je kind zal veel moeten leren om echt te kunnen samen spelen. En dat leert hij door te doen. Dus zoek regelmatig andere kindjes op, zodat hij echt de kans heeft om het te leren. En laat ze af en toe maar lekker kibbelen met elkaar: ze leren er van! En jouw toeziend oog, om te zorgen dat het niet uit de hand loopt, zorgt dat het allemaal wel goed komt!

Meer informatie

Help! Mijn kind heeft geen vriendjes
Het belang van vriendschappen voor kinderen
Hoe leert je peuter samen te spelen met andere kinderen?
Samen spelen is een kwestie van leren, vallen en opstaan
Het eerste speelafspraakje
Hoe leer ik mijn kind leuk spelen met anderen?
Wat zijn de leerdoelen tijdens het spelen?
De 7 ontwikkelingen tijdens het spelen
Wat zijn de leerdoelen tijdens het spelen? Je gaat ze nu ontdekken!

Bronvermelding

Tekst: Wil Cats
Stockfoto: 123rf.com