Pubertijd en onzekerheid gaan hand in hand. Hoe ga je als ouder hiermee om?

Veel jongeren kampen tijdens hun pubertijd regelmatig met een gevoel van onzekerheid. Mijn puberdochter doet thuis regelmatig haar haren in een hoge creatieve knot. Hoe leuk ze dit kapsel zelf ook vindt, geen haar op haar hoofd die eraan denkt om zo naar school te gaan. Ze keek me aan alsof ik gek was geworden toen ik haar dit een keer voorstelde. Pubers willen niet anders zijn dan hun klasgenoten. Dus mijn dochter gaat met haar haren in een saaie lage staart naar school, net als al haar vriendinnen en de andere meiden in de klas.

Onzekerheid: Wat maakt een puber onzeker?

Als er 1 groep kwetsbaar en onzeker is dan zijn het pubers. Gek is dat niet, want pubers zijn volop in ontwikkeling. Het lichaam verandert van een kinderlichaam naar een volwassen lichaam. Deze transformatie is niet alleen een uiterlijke verandering, maar ook in het lichaam en hoofd van een puber verandert er veel. Als hormonen door je lichaam gieren dan dat doet wat met je, daar word je onzeker van, want puberen is ontdekken wie je bent en wat je wilt. Dat gaat over grenzen verkennen, voor jezelf opkomen, jezelf uitspreken. Daarnaast gaat het ook over actie ondernemen, ja leren zeggen tegen het leven en vooral tegen jezelf. Deze ontdekkingstocht is geen kant en klaar pakket dat je uitpakt en gedachteloos volgt, het is iets dat je zelf moet creëren.

Erbij willen horen is normaal

Daarnaast gaat puberen over het zoeken naar een balans tussen je eigen weg durven volgen en bij de groep willen horen. Iedere puber, ieder mens, wil ergens bij horen. Niet het buitenbeentje zijn, maar verbinding maken met anderen. Aansluiting vinden is belangrijk in het groeiproces. Of dat wat jij doet of zegt bij anderen in de smaak valt doet ertoe in het leven van een puber. Ik zou er ook onzeker van worden.

De drang naar een eigen identiteit

Aan de andere kant is een puber juist op zoek naar zijn eigen identiteit, waardoor hij of zij zichzelf weer als het ware van de groep afzondert. Deze drang is er ook en komt van binnenuit. Het kost denk ik best veel energie om hier een beetje een goede balans in te vinden. Wat dat betreft is puberen echt een proces dat gepaard gaat met vallen en opstaan, bedekt met een vleugje onzekerheid.

Onzekerheid is een feit

Het zou volgens mij eerder gek zijn als het ontwikkelen van je eigen persoonlijkheid niet met onzekerheid gepaard zou gaan. Ik denk dat onzekerheid erbij hoort, dat iedere puber onzeker is. De vraag is meer, hoe wordt het geuit? Is daar ruimte voor? Er is echter wel een verschil tussen school, de sociale vriendenclub en thuis. De laatste plek is de omgeving waar wij als ouders een bijdrage kunnen leveren door de puber een veilige basis te geven.

Wij ouders zijn zelf ook onzeker

Onzekerheid is zo’n item waar niet alleen pubers, maar wij volwassenen zelf ook nog regelmatig mee stoeien. Onzekerheid maakt dat we soms terughoudend zijn of nieuwe dingen niet aan durven gaan. Ook zorgt het er dikwijls voor dat we ons stoerder voor doen dat we zijn, alles om maar niet te laten zien dat we onzeker zijn. Bij een ander vinden we het wel oké en mooi, maar zelf willen we liever niet onzeker zijn. Laat staan dat we het aan anderen laten zien. Onzekerheid proberen we dus vaak te verbloemen, een puber doet dat niet anders dan wij. Wij leren onze kinderen misschien wel onbewust om onze onzekerheid niet te tonen.

Hoe kunnen we onze pubers helpen?

Ik denk dat we als ouders moeten beginnen met ons te gedragen zoals we willen dat onze pubers met onzekerheid om zouden gaan. Wij zijn hun voorbeeld. Wij als ouders moeten laten zien dat onzekerheid erbij hoort en oké is. Dat betekent echt niet dat je je puber moet stimuleren om zich overal maar kwetsbaar op te stellen, een beetje stoer naar buiten doen is normaal en ook goed.

Wel is het belangrijk dat ieder kind, ieder mens, een plek heeft met mensen om zich heen waar hij of zij zich echt veilig voelt om zichzelf te mogen zijn. Een plek waar onzekerheid er mag zijn, geuit kan worden, zonder daarvoor afgestraft te worden. Een plek waar onzekerheid als kracht wordt gezien. Zullen wij die veilige basis voor onze kinderen proberen te zijn? Misschien dat ze dan naar buiten toe ook net even wat meer zichzelf durven en kunnen zijn.

Meer informatie

Wat zijn de verschillende fases van de puberteit?
Welke fysieke veranderingen kun je verwachten in de puberteit?
Opstandige puber perikelen. Hoe vervelend kan het zijn?
Weerwoorden bij pubers, hoe ga je hier op reageren?
Een depressieve puber: Wat kun je doen?
Verboden woorden (in het bijzijn van een puber)
Een goed gesprek met je puber, hoe doe je dat?
Van jeugdpuistjes tot de eerste crush!
Mijn puber schaamt zich voor mij!
11 Aanwijzingen dat je een puber in huis hebt
Bachbloesem kan helpen bij depressieve jongeren
Piekerende puber. Wat doe je als ouder?
Pubers en slecht slapen
Hoe communiceer je met een puber?
Wanneer laat je je puber los?
Praten met je puber – Hoe kom je tot een goed gesprek?

Bronvermelding

Tekst: Esther Mostert
Stockfoto: 123rf.com