Pesten: Ineens was de maat vol! Moeder neemt het heft in handen.

Jonathan, de zoon van Caitlin (44), was al vanaf de kleuterklas slachtoffer van pesten. Inmiddels zit hij in de derde klas van de havo en is hij nog steeds het pispaaltje van de klas. Tot voor kort werd Jonathan dagelijks door hetzelfde groepje jongens naar huis achtervolgd, geslagen en geschopt. Ook werd zijn fiets meerdere malen vernield. Toen gesprekken met school en de ouders van het groepje jongens niets uithaalden was voor Caitlin de maat vol. “Het deed zo’n pijn om mijn zoon elke dag zo te zien, dat het zwart werd voor mijn ogen.”

Het liefste kind van de wereld

“Net als elke moeder vind ik mijn eigen kind het liefste kind van de hele wereld. Ik heb Jonathan voor het grootste gedeelte alleen opgevoed: mijn man verliet me toen hij net een paar maanden oud was en heeft nooit meer naar zijn zoon omgekeken. Gelukkig had ik een fijn netwerk om me heen: mijn ouders, goede vrienden en buren waar ik altijd terechtkon als er iets was of wanneer ik een keer onverwachts oppas nodig had. Jonathan was een makkelijke baby en een lief schoolkind dat goed luisterde. Ook wat betreft zijn uiterlijk was er niets afwijkends aan hem. Wel was hij een beetje verlegen.”

Pesten tijdens het overblijven

“Toen Jonathan in groep 2 van de kleuterklas zat, werd ik bij het ophalen aangesproken door zijn juf. Jonathan werd erg gepest door een groepje jongens en meiden uit groep 8. Het was vermoedelijk al enkele weken aan de gang, maar hij had niets durven zeggen. Eén van de meiden uit de groep had tegen hem gezegd dat ze zijn keel zou doorsnijden als hij erover zou praten. Dit gebeurde tijdens het overblijven. Het broodtrommeltje van Jonathan werd regelmatig verstopt of zijn brood werd afgepakt en weggegooid. Ook trokken ze hem omver of scholden ze hem uit. Ik schrok behoorlijk, maar de school drukte het pesten direct de kop in. Het groepje achtstegroepers werd naar huis gestuurd en hun ouders werden ingelicht. Ze hebben een behoorlijke straf gehad. Daarmee was de kous af, leek me.”

Onzeker en angstig

“Niets bleek minder waar. Jonathan was onzeker geworden door de incidenten op school en trok zich meer terug dan voorheen. Spelen bij vriendjes wilde hij nog wel, maar dat moest dan altijd vanuit de ander komen. Ik denk dat het gepest worden op zeer jonge leeftijd zo heftig is geweest voor hem, dat dit voor altijd een stempel op hem heeft gedrukt. Jonathan werd onzeker en sociaal angstig. Nu was hij altijd al ietwat verlegen, maar hij was altijd een open en enthousiast kind dat er graag sociale contacten op nahield. Als je als kleuter hoort dat iemand je dood wil hebben, komt dat enorm dreigend over. De impact van zoiets is groot.”

Opnieuw gepest

“Ik besloot Jonathan van school te halen in groep 3. Zo zou hij een frisse start krijgen. Het leek me goed om hem helemaal uit de omgeving van de oude school weg te halen. Zo kon hij nieuwe herinneringen gaan maken. In het begin leek het allemaal heel goed te gaan, tot ik erachter kwam dat Jonathan opnieuw werd gepest. Ik had niets gemerkt – thuis had hij er ook niets over gezegd. Ik had zelfs niets aan zijn gedrag gemerkt. Het was dat de meester het me vertelde. Dit keer waren het klasgenoten die hem het leven zuur maakten. Hij werd uitgescholden voor nerd, zijn gymspullen werden weggegooid en er werden nare opmerkingen gemaakt. Tot fysiek geweld is het daar gelukkig niet gekomen, dat is hem bespaard gebleven.”

De schuld wordt min of meer bij het kind gelegd

“Keer op keer mocht ik op school komen opdraven om te praten. Jonathan kreeg allerlei hulp aangeboden, maar erg constructief was dat niet. Natuurlijk sprak de school ook met de pesters en hun ouders, maar dat had vaak maar eventjes effect. Na een paar weken of zelfs dagen begon het dan alweer. Jonathan was echter degene die moest veranderen. Zo heb ik het althans echt ervaren. Hij moest naar assertiviteitstraining, in een praatgroepje en werd aan allerlei psychologische testen onderworpen. Ik hoor dit meer terug van ouders van gepeste kinderen. Er wordt enorm veel gesleuteld aan het gepeste kind, waardoor de schuld min of meer bij het kind komt te liggen. Echt heel fout, als je het mij vraagt.”

We verhuisden naar de andere kant van het land

“De basisschoolperiode is Jonathan uiteindelijk doorgekomen, maar niet van harte. Hij had weinig vriendjes en zijn zelfvertrouwen was naar het nulpunt gedaald. Het was vreselijk pijnlijk om mijn kind zo te zien wegkwijnen. Wat waren we allebei blij toen groep 8 achter de rug was en Jonathan naar de middelbare school mocht. Hij kreeg een havoadvies en ik besloot te verhuizen naar een heel andere woonplaats, zodat Jonathan zijn pesters van de basisschool in ieder geval niet tegen zou kunnen komen. Maar je raadt het al: ook aan de andere kant van het land was het weer raak. Jonathan werd opnieuw slachtoffer van pesten. Ik zat met mijn handen in het haar.”

De maat was vol

“Ik las laatst dat slachtoffers van seksueel geweld meer kans maken om opnieuw slachtoffer te worden dan vrouwen (of mannen) die het niet meegemaakt hebben. Ik vroeg me gelijk af of het met pesten ook zo werkt. Dat je eigenlijk al geslachtofferd bent, en dat daders, in dit geval pesters, dat al dan niet onderbewust oppikken. Toen ik hoorde dat Jonathan opnieuw gepest werd, was voor mij de maat vol. De houding van de school was hierin ook erg laks. Ik was juist naar de grote stad verhuisd omdat er daar meer diversiteit is. Ik dacht dat Jonathan daar wél geaccepteerd zou worden. Nou, mooi niet dus.”

Gevolgd, geslagen en geschopt

“Weer was het steeds hetzelfde groepje jongens dat Jonathan moest hebben. Andere kinderen zwegen en keken toe, maar vertoonden geen direct pestgedrag. Het groepje jongens volgde Jonathan vanuit school naar huis. Dat was als ze zijn band niet lek staken, trouwens. Ook werd hij fysiek mishandeld: met regelmaat werd hij weer geslagen of geschopt en ontdekte ik de een na de andere blauwe plek op zijn lichaam. Dat is echt hartverscheurend. In de derde klas van de havo was de maat écht vol voor me. Dat was na een incident dat ik nooit, maar dan ook nooit meer zal vergeten.”

Overtreffende trap van pesten: gedwongen tot orale seks

“Jonathan was op school tijdens de gymles door het groepje jongens onder een ijskoude douche gezet, geslagen en vernederd. Ook werd hij gedwongen om één van die jongens te pijpen. Dit was voor mij een dermate ijzingwekkend incident dat ik direct naar de politie ben gegaan om aangifte te doen. Dit werd mij echter afgeraden: de zedenrechercheurs waarmee Jonathan en ik een gesprek hadden waarschuwden dat het waarschijnlijk niet tot een zaak zou komen. Ik voelde dat we niet serieus werden genomen. Op dat moment voelde ik me écht in de kou staan. Ik had het gevoel dat het nooit meer goed zou komen.”

We reden naar het huis van de aanvoerder

“Er was één jongen die duidelijk de leiding had in het groepje pesters. Hij was de aanvoerder: elk groepje kent wel zo’n figuur. Na wat er met Jonathan gebeurd is heb ik in eerste instantie voor professionele hulp gezorgd. Hij is eigenlijk gewoon verkracht en vernederd op school en dat maakt ontzettend veel impact op een tiener van 15. Als dit niet verwerkt zou worden, zou hij er zeker iets aan overhouden dat hij de rest van zijn leven bij zich zou dragen. Daarna heb ik mijn broer gebeld. Samen zijn we naar het huis van de aanvoerder van het clubje gereden. Heel fout, ik weet het. Eigen rechter spelen mag niet. Maar na zoveel jaren van onmacht, pijn en verdriet is het toch zover gekomen.”

Twee vliegen in een klap

“We belden bij hem aan en de aanvoerder, laten we hem Theo noemen, was alleen thuis. Een van de andere jongens uit het groepje was ook bij hem thuis, dus we troffen mooi twee vliegen in één klap. Eigenlijk wilde ik vooral mijn woede uiten en was ik niet van plan fysiek te worden, maar toch is het gebeurd. Ik greep Theo en begon op hem in te slaan. Ik kon niet meer stoppen. Toen hij op de grond lag, ben ik toch nog even doorgegaan met trappen. Alle woede, alle onmacht kwam eruit. Mijn broer richtte zich op de andere jongen. Die bracht het er beter vanaf: hij hield alleen een gebroken neus over aan het incident.”

Een enorm schuldgevoel

“Daarna zijn we weggegaan en linea recta doorgereden naar het politiebureau. Daar heb ik mezelf aangegeven voor mishandeling. Ik kon echt merken dat de politie niet precies wist wat ze met mijn verhaal aan moesten. Na 6 uur verhoor en een nachtje in de cel mocht ik weer naar huis. Er was geen aangifte gedaan door de jongens of hun ouders, dus daarmee heb ik geluk gehad. Of ik me schuldig gevoeld heb? Ja, zeker. Diezelfde nacht werd ik nog geplaagd door een enorm schuldgevoel. Het zijn immers gewoon nog kinderen, net als Jonathan. Alleen heeft hun milieu ervoor gezorgd dat ze pesters zijn geworden. Of misschien hebben ze zelf te maken met onverwerkte trauma’s.”

Ma Tokkie

“Nu denk je misschien dat ik een Ma Tokkie ben die het heft in eigen hand neemt. Zo is het helemaal niet. Ik ben een werkende vrouw met een prima opleiding en een fijn sociaal netwerk. Ik had nooit verwacht dat ik tot zoiets in staat zou zijn. De verkrachting van Jonathan heeft me echt over de streep getrokken. Al mijn woede zocht op dat moment een uitweg. Ik ben weggekomen met het feit dat ik eigen rechter gespeeld heb: er is nooit aangifte gedaan en ik heb ook nooit meer iets van de politie gehoord. Nog steeds vraag ik mezelf nog weleens af wat daar de reden van is. Als ouders ben je toch furieus als je hoort dat je kind in elkaar geslagen is door een moeder van school?”

Nooit meer gepest

“En Jonathan? Die is nooit meer slachtoffer geworden van pesten. Hij zit op dit moment in 5 havo en begint weer helemaal op te krabbelen en heeft vrienden gemaakt op school en gaat zelfs wel eens uit. Hij komt weer meer onder de mensen en is op elke denkbare manier opgebloeid. De jongens uit het groepje? De aanvoerder is kort na het incident van school gegaan en de andere jongens houden zich erg gedeisd. Ze groeten Jonathan zelfs vriendelijk op de gang! Het is heel erg wat ik gedaan heb, maar het is dus toch nog ergens goed voor geweest.”

Meer informatie

Slachtoffer van cyberpesten. Wat kun je doen?
Last van pestgedrag? Zo reageer je op de juiste manier
Wordt je kind gepest op school? Gebruik deze tips!
Pestonderwerpen: Waarmee worden kinderen het meest mee gepest?
Auti-pesten: Autisme en pesten, hoe ga je hiermee om?
Tips om met pestgedrag om te gaan!
Als jouw kind die foute vriend is
De grens tussen plagen en pesten

Bronvermelding

Tekst: Amber Fernandes
Stockfoto: 123rf.com