Paasdagen, wat vieren we dan?

Marion Middendorp

3 jaar geleden

Voor sommigen betekenen de Paasdagen niet meer dan eieren zoeken en een tripje naar de meubelboulevard. Voor Christenen is Pasen echter één van de meest belangrijke Christelijke feestdagen. Met Pasen wordt namelijk gevierd dat Jezus is opgestaan uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging. Zijn kruisiging wordt overigens herdacht op Goede vrijdag, de vrijdag voorafgaande aan de Paasdagen. En voor Goede vrijdag herdenken we Witte donderdag, de dag van “het laatste avondmaal”.

Pasen

In Nederland vieren we Pasen, net als Kerstmis op twee dagen, eerste Paasdag en tweede Paasdag. Op paaszondag zou Jezus zijn opgestaan uit zijn graf. Op deze dag eindigt de vastenperiode die door Christenen na Carnaval was ingegaan. Geen idee of dat nog steeds in veel gezinnen wordt nageleefd. Zelf heb ik een Katholieke opvoeding genoten en bij ons was het vooral belangrijk om op Goede vrijdag geen vlees of snoep te eten. De rest van de vastenperiode werd niet heel strak gehanteerd. Althans in ons gezin in ieder geval niet.

Leeg graf

Wanneer de vrouwen op zondagochtend bij het graf van Jezus komen om zijn lichaam te verzorgen, blijkt zijn graf leeg. Er verschijnt een engel die hen vertelt dat Jezus is opgestaan. De vrouwen rennen snel naar de discipelen die het niet geloven maar toch voor de zekerheid bij het graf gaan kijken. Kort daarop verschijnt Jezus aan Maria van Magdala en later ook aan twee volgelingen.

Je kunt je voorstellen dat de wederopstanding van Jezus een belangrijke boodschap voor Christenen is en dat daarom Passen een belangrijke feestdag is. Het laat zien hoe vergevingsgezind God is en hoe de lijdensweg en het sterven van Jezus de zonden van de mens heeft goed gemaakt. Jezus heeft de dood overwonnen, wat betekent dat er leven na de dood is.

Feest van het licht

Voor niet Christenen betekent Pasen wellicht meer het feest van het licht, het nieuwe leven, het begin van de lente of het versieren en/of zoeken van Paaseieren. De Paasdagen kennen verschillende tradities die door veel gelovigen en ongelovigen ieder jaar opnieuw in ere worden gehouden.

Paaseieren

Het eten van paaseieren is niet alleen van deze tijd, maar vindt zijn oorsprong in de middeleeuwen. Waarschijnlijk zelfs in een voorchristelijke tijd. Maar het kan ook een heel logisch gevolg zijn op de vastenperiode. Kippen blijven immers eieren leggen, en als je die niet tijdens de vastenperiode mag opeten, dan moet je dat na afloop van de vastenperiode doen. Met Pasen dus.

Eieren werden overigens door de Egyptenaren en de Babyloniërs al gekleurd. De duurste eieren vind je in Rusland. De Russische tsaren hadden rond de wisseling van de negentiende en twintigste eeuw een bijzondere traditie. Zij gaven juwelen in de vorm van paaseieren weg. Dit zijn de beroemde Fabergé-eieren die werden gemaakt door Peter Carl Fabergé. Hij heeft in totaal 52 eieren gemaakt voor tsaren en 13 eieren voor anderen. De eieren leveren nu tijdens veilingen miljoenen op.

Nog steeds worden er tijdens Pasen volop eieren verstopt die kinderen vervolgens mogen zoeken. Het verstoppen van eieren is van oorsprong een Duitse traditie. De Germanen offerden eieren op aan de goden en begroeven de eieren in de akkers voor een vruchtbare oogst.

Paashaas

De paashaas is pas sinds 1825 ons landje in gesprongen, maar er werd voor het eerst over hem al in 1682 (in Duitsland) geschreven in het boek “De ovis paschalibus”. De paashaas heeft van oorsprong een pedagogisch karakter. Hij geeft eieren aan kinderen die zich goed hebben gedragen.
Wie de eieren in het mandje van de paashaas legt, is volgens de traditie totaal onbekend. Een haas legt echter geen eieren, dus waar ze vandaan komen?

Paasvuren

Paasvuren worden al zo lang ontstoken, dat de oorsprong niet eens bekend is. Sommigen denken dat het een praktische oorsprong kent en verband heeft met “de grote lente schoonmaak”.

Palmpasenstok

De oorsprong van de palmpasenstok is een Nederlands fenomeen in de Katholieke kerk. Kinderen lopen tijdens Palmpasen met een feestelijk versierde stok (met bovenop de stok een broodhaantje was geprikt) door de kerk. Tijdens de processie door de kerk wordt veelal door de kinderen de volgende tekst gezongen:

Palm palm Pasen
Hei koerei
Over enen zondag
Dan krijgen we een ei
Een ei is geen ei
Twee ei is een half ei
Drie ei is een paasei

Na de kerkdienst worden deze palmpasenstokken naar verpleeg- en bejaardenhuizen gebracht, of aan bekende zieken gegeven.

Feestelijk ontbijt

Bij vrolijk gekleurde eieren, hoort natuurlijk een feestelijk ontbijt, of misschien is paasbrunch een betere benaming, want als je niet vroeg in de ochtend al in de kerk hoeft te zitten, kun je eerst lekker uitslapen. Het is echter niet alleen een traditie van nu, maar ook vroeger was het paasontbijt een hoogtepunt van Pasen. Niet zo gek, want het is de eerste ochtend na de vastenperiode. Dan wil je natuurlijk wel extra lekker eten!

Toespraak van de Paus

Op de eerste paasdag houdt de Paus altijd een toespraak in Rome bij de Sint-Pietersbasiliek. Hij geeft niet alleen een toespraak maar ook zijn zegen: Urbi et orbi. Urbi et orbi is een zegen die de Paus bij Kerstmis, Pasen en speciale gelegenheden uitspreekt.

The Passion

The Passion is een Nederlands muzikaal-Bijbels evenement over het lijden en sterven van Jezus. Sinds 2011 wordt dit jaarlijks op Witte Donderdag opgevoerd, telkens in een andere Nederlandse stad. Deze muzikale happening is live op TV te volgen.

De editie van 2020 zou aanvankelijk worden gehouden in Roermond, maar vanwege de coronaviruspandemie was de organisatie genoodzaakt deze editie een andere invulling te geven. Er kwam uiteindelijk toch een uitzending waarin hoogtepunten van de vorige edities getoond werden.

Leuke dingen doen met Pasen

Om vooraf al in de stemming te komen, kun je met de kids alvast eieren verven of een paastak versieren. Het vrolijke karakter van Pasen nodigt uit tot kleurrijke knutselwerkjes waarin bloemen en chocolade-eitjes verwerkt kunnen worden. Voor het verven van de eitjes zijn speciale verf-setjes te koop, maar je kunt ze natuurlijk ook naar eigen inzicht beplakken of beschilderen! Vind je het lastig omdat het ei steeds wegrolt tijdens het versieren? Zet hem dan op een WC-rol!

Wil je liever de eieren niet kleuren met verf? Dan kun je natuurlijk ook kiezen voor natuurlijke kleurstoffen!

Kurkuma, safraan	Geel
Schillen sinaasappel, wortel, selderijzaad	Licht oranje
Bieten	Licht rood
Spinaziebladeren	Licht groen
Bosbessen	Blauw
Sterke koffie drab)	Beige/bruin

Met Pasen zelf is het natuurlijk hartstikke leuk om eieren te verstoppen en die te laten zoeken! Hier in huis werd dat altijd met heel veel enthousiasme gedaan!