Waar in 2018 11,9% van de Nederlandse kinderen tussen 4 en 12 jaar oud overgewicht had, was dat in 2021 15,5 %. Dat is een stijging van ruim 30%. Ongezond gewicht bij kinderen ontstaat door een wisselwerking van bio(medische), psychosociale en omgevingsfactoren. Kwetsbare kinderen, zoals kinderen die in armoede leven of in een problematische gezinssituatie opgroeien, worden relatief vaak getroffen. Aanpak van overgewicht basisschoolkinderen richt zich met name op begeleiding naar gezond gedrag. Het basisonderwijs kan hierin een belangrijke rol spelen.
BMI als maat voor over- en ondergewicht
Over- en ondergewicht worden bepaald door middel van het Body Mass Index (BMI) bij kinderen vanaf de leeftijd van 2 jaar. Dit wordt gedaan door het gewicht te delen door de lengte in het kwadraat. Omdat kinderen in groei en ontwikkeling zijn, wordt er ook naar gekeken naar het verloop van de gewichtstoename. Ook wordt gekeken naar de lengtegroei over een langere periode.
Gevolgen overgewicht op latere leeftijd
Overgewicht op jonge leeftijd kan leiden tot chronische ziekten op latere leeftijd. Ze hebben meer kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, suikerziekte, psychische problemen, leververvetting en klachten aan de gewrichten.
Aanpak overgewicht
Dr. Koen Joosten, kinderarts – intensivist bij Erasmus MC gaf zijn reactie:
“Obesitas ontstaat primair door gedrag dat gestuurd wordt door een wisselwerking van een aantal factoren. Ze zijn nauw verweven met het welzijn van het kind. De ouders en andere belangrijke personen in de directe omgeving van het kind, met de dynamiek in het gezin en met het sociaal netwerk van het kind. Om vast te stellen wat er speelt bij kind en gezin nadat obesitas is geconstateerd, is het belangrijk inzicht te krijgen in de factoren die hierbij een rol spelen. Bij de meeste kinderen helpt een leefstijl-programma goed.
De behandeling richt zich op begeleiding naar gezond gedrag. Qua voeding, bewegen en gedragsverandering (bijvoorbeeld hoe het kind beter kan omgaan met stress). Ouders wordt geleerd hoe het kind het beste geholpen kan worden. Er is een landelijk model van ketenaanpak die gericht is op het bieden van passende ondersteuning en zorg aan het individuele kind met overgewicht of obesitas en het gezin waarin het opgroeit. Bij deze ketenaanpak ‘Kind naar Gezonder Gewicht’ staan het kind en de samenwerking tussen het zorg- en sociaal domein centraal.”
Gezonde leefstijl integreren in basisonderwijs
Een van de manieren om kinderen al op jonge leeftijd een gezonde leefstijl aan te leren, is door dit te integreren in het basisonderwijs. Marije van der Veen ontwikkelt educatieprogramma’s voor basisscholen, zoals het voedselvaardigheidsprogramma S’KOOL, wat ze opgezet heeft samen met sociale onderneming TommyTomato. Zij ziet een belangrijke taak weggelegd voor leerkrachten: “Kinderen die al jong in aanraking komen met gezond eten en bewegen, ontwikkelen een duurzaam gezondere leefstijl. Omdat de thuissituatie per kind verschillend is, kunnen juist scholen het verschil maken. Door kinderen spelenderwijs te laten ontdekken wat hun lichaam nodig heeft om zo goed mogelijk te functioneren en door leerkrachten een lespakket aan te bieden dat aansluit bij hun kerndoelen, bouwen we aan een gezondere generatie zonder de werkdruk van leerkrachten te verhogen.”
Meer informatie
Gezonde tussendoortjes die ook heel lekker zijn!
Overgewicht: Help, mijn kind is te zwaar! wat nu?
Bronvermelding
Stockfoto: 123rf.com
