Opvoeden: een mooie maar soms stressvolle taak

Opvoeden en stress. De twee lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden, want het opvoeden van kinderen is niet alleen een mooie taak, maar soms ook een behoorlijk stressvolle.

Uitdagende klus

Er wordt nogal wat van de opvoeder verwacht, want het is een behoorlijk uitdagende klus om alle ballen zoals: huishouden, werk, gezin, clubjes, sporten, sociaal leven en ontspanning, hoog te houden. Niet zo gek als je soms teveel hooi op je vork neemt. Dat kan ook bijna niet anders. Zelfs als je de taken met je partner kunt verdelen, blijft het gewoon nog heel veel. En dan hebben we het nog over normale situaties. Als daar een kink in de kabel of extra uitdaging bij komt zoals ziekte of verplichte thuisstudie zoals onlangs bij de “intelligente lockdown”, dan staat het water je al snel aan de lippen. En dan ben je echt niet de enige.

Perfectie bestaat niet

Voor we aan de slag gaan met onze tips, wil ik de aller-aller-allerbelangrijkste tip graag als eerste aan je geven. Probeer geen perfectie na te streven! Perfectie zit namelijk verscholen in de liefdevolle omarming van de imperfectie. Je kunt simpelweg niet perfect zijn, dus streef er ook maar niet naar. Dit voorkomt veel frustratie.

Pak je rust!

Denk jij wel eens: eerst alles afmaken, en dan ga ik even zitten. Slaan je gedachten vervolgens op hol als een onverwachte gebeurtenis jouw welverdiende rust in de war schopt? ‘Ik kan ook nooit eens rustig zitten!’ Gevolg: stress.
Herkenbaar? Bedenk dat je rust niet altijd kunt plannen, je kunt het alleen maar pakken als het zich aandient. Het is dus handig om jouw rustmomenten te herkennen, want rust heeft de neiging zich aan te dienen in vermomming!

Mama’s en rust

Mama’s vinden rust het gemakkelijkst als ze ‘zonder kinderen’ zijn. Hoe doen papa’s dat?
Vaders zijn daarin anders dan moeders. Zij vinden in het algemeen rust op allerlei momenten. Met of zonder kinderen om zich heen. Overal. Terwijl de kinderen lief spelen in de speeltuin, doen zij hun ogen even dicht om wat slaap in te halen. Zittend op het bankje. Of liggend als dat kan. Zolang er geen gevaar dreigt en kinderen niet kunnen vallen of weglopen, is het een geschikt moment.

Mama’s op het bankje ernaast kijken er niet eens van op. Niet dat ze zelf zoiets zouden doen. Het zou ook wat bekijks trekken: een mama, liggend op een bankje terwijl haar kinderen aan het spelen zijn. Omstanders zouden zich afvragen of ze onwel is geworden. Bij een liggende papa komt die gedachte bij niemand op. Iedereen begrijpt dat hij zijn rust pakt.

Tip 1
Herken je rustmomenten en stel ze niet uit

Wat is rust voor jou? Zijn het de momenten waarop je denkt: ik heb trek in koffie? Of als je kinderen aan het spelen zijn, jij om je heen kijkt en denkt: ik zou wel een kop koffie lusten? Om vervolgens weer door te gaan met allerlei dingen omdat je denkt: nee, eerst nog even dit doen.

Onbewust stel je rust uit tot het moment dat alles af is. Die gedachte kan als een last op je schouders drukken. Maar zoals je wellicht al hebt ondervonden: het ‘alles-is-af-moment’ bestaat niet. Want op dat moment begint alles weer opnieuw. Laat het daarom een geruststellende gedachte zijn in plaats van een stressvolle. Alles komt nooit af, dus kan ik net zo goed even gaan zitten als ik daar zin in heb.

Mama de duizendpoot

Komt dit je bekend voor? ‘Mama, ik heb dorst.’ Voor je het weet ben je opgestaan en heb je drinken gepakt. Niet zo vreemd als je bedenkt dat je kind de eerste levensjaren van jou afhankelijk is. Heeft je kind honger, dan sta je klaar met eten. Heeft het dorst, dan maak je drinken. Dit wordt een tweede natuur. En leer het jezelf dan maar eens af. Dat is moeilijk. Vandaar dat je nog steeds opspringt als je kind van zeven om drinken vraagt en zijn boterhammen smeert als hij naar de middelbare school gaat. Het is een automatisme.

Dit volautomatisch handelen is heel gemakkelijk voor ouders: het is snel, efficiënt en scheelt drie keer vragen aan je kind of hij zijn schoenen aan wil trekken. Alleen help je hem er niet mee. Zo kan hij namelijk zijn zelfstandigheid en verantwoordelijkheidsgevoel niet goed ontwikkelen.

Tip 2
Verdeel de verantwoordelijkheid

Maak eens een lijstje van de dingen die jij doet voor je kind. Zijn er dingen die hij zelf kan doen? In Mindfulmama@Work vind je een handig lijstje van wat je kind kan op welke leeftijd. Uiteindelijk zal het minder stress geven. In het begin zul je je nog wel verantwoordelijk voelen voor de taakjes die je kind al kan doen. Wees daarin mild voor jezelf. Je mag je verantwoordelijk voelen, het betekent niet dat je dat automatisch ook bent.

Grenzen bewaken op het werk

Ook je werk kan stress geven. Stel, je leidinggevende vraagt je om werkzaamheden over te nemen van een collega. Jij hebt hier geen tijd voor. Hoe reageer jij?

‘Nou, ehm. Ik weet niet, lastig. Eigenlijk heb ik er geen tijd voor, maar ja, als het niet anders kan. Ik zal kijken wat ik kan doen.’

Met dit antwoord laat je een deur open en hoort je leidinggevende geen duidelijk nee. En met een beetje pech hoort je leidinggevende daar dus gewoon een ja in.

Nee zeggen heeft iets negatiefs in zich, denken we. Vraag jezelf eens af: waar ben je dan precies bang voor? Voor afwijzing? Dat als je nee zegt, je collega’s, je leidinggevende of de persoon tegen wie je nee zegt, je zal afwijzen? Of dat hij je niet meer aardig vindt? Of denk je dat als je nee zegt, de ander geen positief beeld meer van jou heeft?

Tip 3
Zeg eens wat vaker ‘nee’

En bedenk: “nee” is een volzin.
Hoe vaak zeg je alleen maar ‘nee’? Zonder het in te kleden met een ‘sorry’ ervoor, of een ‘maar’ erachteraan? Nee. Punt. “Nee” is een volzin. Probeer het eens. Zeg eens ‘nee’ en daarna niets. Kijk wat de reactie is van de ander. Wedden dat dit je gaat opluchten?

Meer informatie

Ontdek nu opvoedmethodes waar je nog nooit van hebt gehoord
Leren van onze kinderen. Sta jij er voor open?
Verschillende types: Kan de beste moeder opstaan?
Moederschap en carrière, zo regel je dat!
Het einde van de ochtendstress, met deze handige tips!
De moedermaffia: Hoe bedreigend kan dit zijn?
In gesprek met Eugenie Suer: Gelukkig opvoeden doe je zo!
Hoe word je een goede moeder? Nou, zo dus!

Bronvermelding

Tekst: Iris Bouwman
Stockfoto: 123rf.com