Je kind heeft een nachtmerrie. Hoe laat je zijn angst weer verdwijnen?

Terwijl je net nog bij hem was gaan kijken en hij nog heerlijk lag te slapen, misschien wat onrustig maar in ieder geval diep in slaap, hoor je hem nu ineens keihard gillen en huilen. Een nachtmerrie! Je treft hem aan in zijn bedje, rechtop zit hij en doodsbang, hysterisch gilt hij de hele buurt wakker.

Nare gevoelens

Een nachtmerrie is een droom vol nare gevoelens, zoals verdriet en angst. Voorkomen kun je het niet, het zijn immers ook gewoon dromen. Het verschil met een gewone droom zijn de negatieve angstige gevoelens, een nachtmerrie voelt ook als heel echt aan en vaak kun je ze nog herinneren als je weer wakker bent.

Dromen

Dromen zijn een belangrijk onderdeel van de slaap. Het slapen verloopt in een aantal stadia waarbij er tijdens de lichte slaap wordt gedroomd. Deze fase wordt de REM-fase genoemd. De fase van diep slapen wordt de non-REM-fase genoemd. REM staat voor Rapid Eye Movement, wat wijst op de snelle oogbewegingen tijdens deze slaap. Bij jonge kinderen is de REM-fase vaker dan de non-REM-fase, waardoor er meer gedroomd kan worden. Om een vergelijking te maken: Volwassenen hebben ongeveer 25% REM-fase en bij een baby is dit 60%.

Vanaf welke leeftijd?

Het is natuurlijk lastig vast te stellen of baby’s dromen, maar soms kun je het wellicht aan hun gedrag merken. Ongeveer vanaf de kleurleeftijd kunnen kinderen hun dromen goed navertellen.

Nachtmerrie

In dromen worden de indrukken van de dag verwerkt. Dromen kunnen hierdoor signalen geven over het gevoelsleven van je kindje. Niet alleen de leuke dingen, maar ook angsten en onzekerheden kunnen tijdens een droom naar boven komen. In dit geval verandert een droom, al snel in een nachtmerrie.
Te weinig slaap, vermoeidheid kunnen triggers zijn voor een nachtmerrie, maar ook ziekte, te veel/te laat eten of het gebruik van medicijnen. Zorg er ook voor dat zijn kamer niet te warm is, want zelfs een te warme kamer kan aanleiding geven voor een nachtmerrie.

Wat kun je doen?

Je kunt met je kindje praten en hem helpen de droom een andere wending te geven. Door samen er over te praten kan je een happy end verzinnen voor deze nachtmerrie. Belangrijk is dat je kindje snapt dat hij nu wakker is en niet meer in de wereld van zijn nachtmerrie. Hij is nu weer veilig bij jou.
Vraag hem naar zijn gevoel tijdens de droom en praat hier samen over. Misschien herkent hij het gevoel (emotie) wel van de dag?

Het heeft niet zoveel zin om zijn angst weg te wuiven met ‘Het was maar een droom’, want voor kleine kinderen is het lastig onderscheid te maken tussen fantasie en werkelijkheid. Voor hem was zijn nachtmerrie heel reëel.

Verzin een leuke droom

Misschien kun je samen met je kindje een andere leuke droom verzinnen? Zodat hij met die gedachte opnieuw in slaap kan vallen. Praat met hem, knuffel hem net zo lang tot hij weer rustig is en blijf bij hem totdat hij weer rustig in slaap is gevallen. Neem hem liever niet bij je in bed, want dan geef je eigenlijk het signaal af: ‘bij ons ben je veiliger, dan in je eigen bed’. Op die manier zouden slaapproblemen kunnen ontstaan. Als je kindje vaak last heeft van nachtmerries is dat wel een signaal wat je niet moet negeren. Blijkbaar houdt iets je kind behoorlijk bezig. Probeer de oorzaak te achterhalen door met je kindje te praten. Kijk overdag naar zijn gedrag, misschien is zijn gedrag wel gewijzigd?

Deskundige hulp

Als de nachtmerries blijven komen en je kunt geen oorzaak ontdekken, is het goed om hulp te zoeken. Het is een duidelijk signaal dat er iets aan de hand is en deskundigen kunnen je helpen dit boven tafel te krijgen.

Nachtangst

Nachtangst, ook wel Pavor Nocturnus genoemd, is net een beetje anders dan een nachtmerrie. Tijdens een nachtangst is je kindje nog heel diep in slaap en bijna niet wakker te krijgen. Het lichaam reageert wel alsof het wakker is (hij kan bijvoorbeeld zijn bed uit zijn) maar toch is hij nog in diepe slaap. Het ontstaan daarom ook niet vanuit een droom, omdat een droom plaatsvindt tijdens de REM-fase en nachtangst vindt plaats tijdens de non-Rem-fase. De angsten doen zich meestal voor in het eerste gedeelte van de nacht, meestal zo’n één tot drie uur na het naar bed gaan.

Niks van herinneren

Nachtangst kan er voor ouders naar uitzien. Kinderen hebben vaak een verhoogde hartslag en kunnen flink zweten. Natuurlijk wil je het liefst je kindje troosten maar je kunt er eigenlijk niets aan doen. Je kindje kan je aanrakingen zelfs als bedreigend ervaren of zich aangevallen voelen. Je maakt hem dan nog meer overstuur dan hij al is. Kinderen met nachtangst hebben eigenlijk maar weinig geruststelling nodig. Ze slapen vanzelf vaak weer snel verder. De volgende morgen zal hij zich er amper of zelfs niets meer van herinneren.

Meer informatie

De verborgen boodschappen in onze dromen
Help, mijn kind is bang en hier komt het vandaan
Slaapwandelen of sumnambulisme
Tips bij kinderen en angst
Ontdek de 5 tips hoe om te gaan met angst
Is je kind bang? Met deze tips verjaag je de angst!

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com