Recent heb ik mijn droomhuis laten varen. Waarom? Het optrekje stond dus pal tegenover een enorme elektriciteitsmast. En hoewel ik een vrij nuchter persoon ben, zijn ook de verhalen over wonen bij zo’n mast en een hogere kans op leukemie bij kinderen mij niet ontgaan. Maar hoe ongezond is het nu eigenlijk écht om bij een elektriciteitsmast of transformatorhuisje te wonen? Ik zocht het voor je uit, want jij wil ongetwijfeld ook weten of dit kwaad kan.
Hoogspanningslijnen en kinderleukemie: hoe zit dat?
Er zijn aanwijzingen dat kinderen die dichtbij bovengrondse hoogspanningslijnen een grotere kans hebben op het krijgen van kinderleukemie. Dit blijkt uit drie verschillende wetenschappelijke analyses. Er wordt al sinds 1970 onderzoek gedaan naar bovengrondse hoogspanningslijnen en het effect daarvan op onze gezondheid. Er is een statistisch verband tussen wonen in de buurt hoogspanningslijnen en kinderleukemie aangetoond. In de nabije omgeving van een elektriciteitsmast is het magneetveld doorgaans (veel) sterker dan 0,4 microtesla. Dit is de hoeveelheid straling die nog veilig is volgens de Gezondheidsraad.
Een oorzakelijk verband ontbreekt echter. Met andere woorden: er zijn aanwijzingen dat kinderen die in de buurt van een elektriciteitsmast wonen vaker kinderleukemie krijgen, maar hoe dat komt is niet bekend. Wel worden er nog andere mogelijke oorzaken dan enkel magnetische straling genoemd in wetenschappelijke literatuur. Denk aan metaaldeeltjes die loskomen van de kabels of verfdeeltjes die van de mast zelf komen. Ook liggen elektriciteitsmasten niet zelden dichtbij uitvalswegen en industriegebieden.
En hoewel al deze zaken genoemd worden als mogelijke oorzaken voor het verhoogde risico op leukemie, is het vooralsnog gissen naar de werkelijke oorzaak.
Gezinnen onder hoogspanningslijnen uitgekocht
In diverse regio’s zijn de afgelopen jaren gezinnen die in de pal onder of tussen hoogspanningslijnen wonen uitgekocht door de gemeente. Dit wordt niet gedaan vanwege de mogelijke gezondheidsrisico’s, maar om mensen die zich niet veilig voelen onder hoogspanningslijnen de kans te geven om te verhuizen of hun woning te laten verplaatsen. Ook willen gemeenten overlast van en onrust onder bewoners op deze manier voorkomen. Veel mensen die in de direct omgeving van een elektriciteitsmast wonen vrezen namelijk dat zij hun woning niet meer verkocht krijgen. Wellicht niet een heel misplaatste gedachte.
Geen nieuwe huizen gebouwd bij elektriciteitsmasten
De Gezondheidsraad adviseerde gemeenten in 2005 om geen nieuwe huizen, scholen en kinderdagverblijven meer te bouwen binnen de risicozone van 0,4 microtesla. Doorgaans is dat ongeveer op 50 meter of minder van een elektriciteitsmast. De aanwijzingen dat bovengrondse hoogspanning mogelijk een risico vormde waren volgens de Gezondheidsraad sterk genoeg om actie te ondernemen. Toch lappen sommige gemeenten dit advies aan hun laars en kiezen er toch voor om te bouwen in de buurt van elektriciteitsmasten. Het is dus niet verboden, maar wordt ook niet geadviseerd.
Huis kopen of huren onder hoogspanningslijnen: ja of nee?
Sommige mensen met kinderen hebben er geen probleem mee om een huis te kopen of te huren onder hoogspanningslijnen of in de directe nabijheid van een elektriciteitsmast of transformatorhuisje. Het risico op kinderleukemie is dan ook nooit echt onomstotelijk bewezen, al zijn er ook volgens het RIVM wel degelijk aanwijzingen in die richting. Daarnaast is deze vorm van kanker ook ontzettend zeldzaam. In Nederland krijgen ongeveer 270 kinderen per 2 jaar kinderleukemie. Mochten de vermoedens over wonen onder hoogspanningslijnen kloppen, krijgt 1 kind per 2 jaar door toedoen van een elektriciteitsmast in de nabijheid leukemie. Dat is nog steeds ontzettend weinig.
Voor mij waren er echter voldoende aanwijzingen om het niet te doen. En hoe graag ik ook die mooie woning in de Zaanstreek wil, is een elektriciteitsmast in de achtertuin voor mij echt een groot minpunt. Ik heb een aantal wetenschappelijke onderzoeken gelezen en alle argumenten goed tegen elkaar afgewogen, maar ik wil met mijn lieve zoon van 12 geen enkel risico nemen.
Woon jij in de buurt van een elektriciteitsmast? En zou je een woning kopen of huren op zo’n locatie? We zijn benieuwd naar jouw bevindingen. Laat hieronder een reactie achter!
Meer informatie
Wonen in antikraak, wat zijn de regels?
Klein wonen met kinderen. Zo pak je dat aan!
Een woning huren of kopen? Wat pas het beste bij jouw gezin?
In Amsterdam wonen met kinderen: verhuizen of niet?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com
