Mazelen. Een onschuldige kinderziekte? Of toch niet helemaal?

Marion Middendorp

3 jaar geleden

Het is alweer een eeuwigheid geleden dat ik zelf de mazelen kreeg. In de tijd dat ik een klein meisje was, werd daar niet voor gevaccineerd. Je kreeg ze gewoon. Ik kreeg dit soort kinderziektes altijd op het moment dat mijn moeder in het ziekenhuis lag. Alsof ik het er om deed of zo, onbewust om mijn moeder een beetje sneller uit het ziekenhuis te krijgen. Ik was namelijk van dit soort kinderziekten niet een beetje ziek, maar ik kreeg altijd de volle laag. Zo ook bij de mazelen. Die rode jeukende vlekjes zaten overal. En als ik schrijf ‘overal’ bedoel ik ook écht overal. Dus tussen mijn tenen, in mijn neus, onder mijn voeten, et cetera.

Ik heb alle kinderziekten overleefd, dus ook de mazelen. Rocco heeft geen enkele kinderziekte ooit gekregen. Nou ja, ik geloof wel een keer de vierde of vijfde ziekte. Iets met rode pukkeltjes en volstrekt onschuldig. Voor de rest heb ik hem waarschijnlijk zoveel antistoffen meegegeven, dat virussen met een grote boog om hem heen gaan. Want ondanks dat hij zomer en winter (ook nu door de sneeuw) in korte broek en het liefst in t-shirt met korte mouwen naar buiten gaat (en soms zelfs zonder sokken/schoenen) hij (nagenoeg) nooit ziek is. Als baby had hij er al een hekel aan als ik hem te warm had aangekleed (lees: een mutsje in de winter). Zodra hij hiertoe in staat was, trok hij zijn mutsje direct weer af.

Zijn de mazelen besmettelijk?

Van de mazelen kun je behoorlijk ziek zijn, daarbij is het ook hartstikke besmettelijk. Mazelen (morbilli) is zelfs één van de meest besmettelijke ziekten die er bestaan. Het begint met koorts, hoesten, neusverkoudheid en een oogontsteking. Na zo’n twee tot vier dagen ontstaan er rode vlekjes. En die jeuken. In de meeste gevallen is dit wat het is, maar het is ook mogelijk een middenoorontsteking te krijgen van de mazelen en diarree. In de meest ernstige gevallen kan het zelfs leiden tot longontsteking, stuipen of zelfs hersenontsteking. Gelukkig zijn dit uitzonderingen en verloopt de ziekte doorgaans niet zo heftig. De kans dat je overlijdt aan de mazelen is in ons landje niet zo groot.

Wat is de mazelen?

Mazelen is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door het mazelen virus. Het virus bevindt zich in de neus, mond en keel en wordt verspreid door besmette druppeltjes vocht, bijvoorbeeld door niezen, hoesten of gewoon uitademen. Doordat het zo besmettelijk is, is het opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Het is de M in de BMR-vaccinatie. Het vaccin wordt aangeboden aan kinderen van 14 maanden en kinderen van 9 jaar. Of je hier gebruik van maakt is een keuze, vaccineren is in Nederland niet verplicht. Je kindje is besmettelijk vanaf ongeveer 4 dagen voor het optreden van de ziekteverschijnselen. Hij is dus al besmettelijk voor hij zich ziek voelt of er ziek uitziet.

Verloop van de ziekte

Mazelen is overigens zo besmettelijk dat handen wassen of afstand houden, niet toereikend is. Ben je besmet? Dan kan het nog zomaar 7 tot 14 dagen (incubatietijd) duren voor de ziekte zich zal openbaren.
Een kind met mazelen geneest meestal na zo’n 7 tot 10 dagen. In eerste instantie zal je kindje nog geen last hebben van vlekjes. Het begin van de ziekte lijkt veel op een verkoudheid met hoesten, roden ogen en koorts. Aan de binnenkant van de wang kunnen witte vlekjes ontstaan en na een paar dagen breidt dit zich uit met rode vlekken op het hele lichaam. Die vlekjes kunnen jeuken.

De verzorging van je kindje met mazelen

Vooral als je kindje koorts heeft, is het belangrijk hem voldoende te laten drinken. Kies voor dunne, losse kleding zodat hij de warmte uit zijn lichaam kwijt kan. Een lakentje op bed kan vaak voldoende zijn. Als je kindje het koud krijgt, kun je hem natuurlijk wel lekker toedekken.
Voelt je kindje zich niet al te ziek? Dan hoeft hij zeker niet in bed te blijven, hoewel het wel belangrijk is dat hij voldoende rust krijgt.

Voor mazelen bestaat geen medicijn en is het dus gewoon een kwestie van goed uitzieken. Mocht je kindje een oor-of longontsteking krijgen, dan is de kans groot dat de arts antibiotica voorschrijft.

Huisarts en mazelen

Vertrouw je het niet? Raadpleeg dan altijd even de huisarts. Meld ook de besmetting op school of kinderopvang, zodat ook andere ouders alert zijn op de symptomen. De kans is namelijk groot dat hij de klasgenootjes al heeft besmet, voordat jij hebt ontdekt dat hij de mazelen heeft. Trek ook altijd aan de bel bij je huisarts als je kindje erg ziek is, benauwd is (of anders gaat ademhalen), overgeeft, suf wordt of klaagt over hoofdpijn. Ook als je kindje opnieuw koorts krijgt, terwijl deze eerder was gedaald, is het een reden om contact op te nemen met de huisarts.

Er is één voordeel aan mazelen. Als je het één keer hebt gehad, kun je het daarna niet meer krijgen.