Hoe leren kinderen praten?

Hoe kinderen leren praten en wanneer begint dit proces nu eigenlijk? Is er iets waarmee je ze kan stimuleren? Vanaf helemaal niets, tot gewoon volledig normaal kunnen communiceren: eigenlijk gaat het best wel snel. Misschien nog niet direct volledig verstaanbaar, maar toch…

Leren praten: tot 9 maanden

Leren praten doen baby’s eigenlijk direct al. Ze reageren op geluiden en herkennen uiteindelijk wat bepaalde klanken betekenen. Zelf proberen ze ook geluidjes te maken, die vaak klinken in de trant van ‘bububu’. Automatisch ga je dit mee zitten doen om de kleintjes te porren om het nog eens te doen. En het leuke is: dat is hartstikke goed! Want natuurlijk geldt ook hier dat oefening kunst baart! Baby’s tot 9 maanden zullen vooral geluid maken door te huilen (dat is voor hen ook een vorm van communicatie), vaak eh-klanken te maken en dus voorzichtige pogingen te doen tot brabbelen.

Leren praten: 9-12 maanden

Vanaf een maand of 9 zal een kindje echt gaan proberen om je na te doen. Zoals op alle gebieden die ze ontwikkelen trouwens. Dit imitatiegedrag is dus juist dé leerschool bij uitstek. Normaal gesproken zal een kindje rond een jaar lekker brabbelen en ook veel verschillende klanken gaan gebruiken. Er zijn baby’s die dolgelukkig voor zich uit liggen te brabbelen en dit gewoon heerlijk vinden. Je kan nu ook al gaan stimuleren door kleine prentenboekjes met ze te ‘lezen’ en bijvoorbeeld de geluiden die dieren maken voor te doen. Loop gezellig met je wurm door de kamer en benoem wat jullie zien. Zo breid je heel simpel de woordenschat van je kind uit!

Rond 1,5 jaar

Er zit natuurlijk best verschil in de één en de andere baby. Zo kan de ene uk al heel snel lopen en de ander is bijvoorbeeld juist sneller met praten. Maar de meeste kinderen rond anderhalf jaar kunnen beginnen met hun eerste echte woordjes. Dat hoeft nog niet meteen te zeggen dat het woord helemaal volledig goed wordt uitgesproken, maar hij benoemt wel duidelijk iets met ongeveer het goede woord. Letters die zeker aan het begin van een woord al goed uitgesproken kunnen worden zijn de p, de t, de m en de n.

2 jaar

Bij 2 jaar wordt het steeds minder brabbelen wat ze doen. Je kindje gaat steeds verstaanbaarder praten (50%) en zeker aan het begin van het woord zouden de k, de s, de x en de h nu goed uitgesproken moeten worden. Ook zinnetjes van 2 woorden gaan nu komen, zoals ‘poes lief’ bijvoorbeeld. Voorlezen blijft belangrijk. Uiteraard aangepast aan de leeftijd. Dit betekent toch vooral mooie plaatjes en gezellige verhaaltjes of gewoon benoemen. Korte gedichtjes als Nijntje zijn ook leuk.

3 jaar

Hoewel de zinnen nog behoorlijk krom zullen zijn, kan een kind van drie nu al echte zinnen uitspreken, variërend van 3 tot 5 woorden. Natuurlijk breidt zijn woordenschat nog hard uit (voorlezen dus!) en woorden worden steeds completer uitgesproken. Waar eerst bijvoorbeeld ‘noep’ werd gezegd, volgt nu echt ‘snoep’! Men gaat ervan uit dat je kindje nu voor 75% verstaanbaar zal zijn. Voorlezen kan nu ook gaan betekenen dat je kindje jou het lievelingsboekje wel even ‘voor zal lezen’. Lekker laten doen. Of stimuleer hem of haar om dat te doen. Is het niet zoals het echte verhaal is? Uiteraard helemaal niet erg. Juist prima om zijn eigen fantasie te leren gebruiken! En het stimuleert hem juist weer om goed te kunnen praten.

4 jaar

De uitbreiding van het aantal medeklinkers en verbindingen gaat nog steeds door. Sommige letters blijven soms moeilijk, al is dat per kind best verschillend. Zo kan je kindje bijvoorbeeld nog moeite hebben met letters als de r, of combinaties van letters als sch of kn. Vreemden kunnen jouw kindje steeds beter verstaan. Inmiddels zit je kindje op school, waar het natuurlijk al goed gestimuleerd wordt in praten en zachtjes aan ook in schrijven. Zijn woordenschat zal dus zeker een boost krijgen. Ook jij kan hem blijven stimuleren. Boekjes blijven het tovermiddel, maar ook speciale kinderprogramma’s of apps kunnen een leuke variant zijn. Je zou ook eventueel je kindje kunnen uitdagen met bijvoorbeeld Dora of Diego om ook Engels te leren. Dit gaat nu zo spelenderwijs dat ze het vaak heel leuk vinden en het door hun snelle leervermogen zo oppikken.

5 jaar

Je kind moet nu wel goed verstaanbaar zijn. Op scholen worden ze in de kleuterleeftijd meestal gescreend door een logopediste. De r en de sch kunnen nog steeds een moeilijk iets zijn, maar is nu nog geen bron van zorg! Probeer je kindje ook te laten vertellen over zijn belevenissen! Zo oefent hij in ‘zich uitdrukken’ (en hij voelt zich gehoord!). Kap zijn vrolijke gesprekjes dan ook niet af!

6 jaar

In principe zou je kind nu gewoon normaal moeten kunnen praten. Soms kunnen woorden met drie of meer medeklinkers nog moeilijk zijn, maar ook dat zal zich steeds beter gaan vormen. En de woordenschat blijft uitbreiden, maar zijn we daar als volwassenen ook niet nog steeds mee bezig?

Als je je zorgen maakt

Maak je je zorgen over je kindjes ontwikkeling? Trek gewoon aan de bel! Hoe sneller je erbij bent, hoe beter. Soms is het niets anders dan doofheid wat blijft hangen na een verkoudheid en is het vrij simpel op te lossen. En anders kan er in ieder geval snel naar gekeken worden. Wacht je langer, dan zal de achterstand immers alleen maar groter worden en daarmee kan ook het presteren op school lastiger worden.

Meer informatie

Het stimuleren van de taalontwikkeling bij kinderen
Vergroten van de woordenschat. Zo doe je dat!
Spraakontwikkeling bij je baby
De eerste woordjes, taalontwikkeling bij peuters
Spraakontwikkeling bij je peuter. Wat is een normaal verloop?
Stotteren – Help mijn kind stottert, wat kan ik doen?

Bronvermelding

Tekst: Wil Cats
Stockfoto: 123rf.com