Je kind leren fietsen zonder zijwieltjes is een mooie mijlpaal. Het moment dat Rocco zonder zijwieltjes leerde fietsen, staat me nog goed bij. Het was een heerlijke zomerse dag en zijn peetoom, een goede vriend van mij, was erbij. Hij rende met Rocco mee en hield hem vast. Halverwege liet hij Rocco los en Rocco fietste trots – en een beetje bibberend – verder. Het ging goed en vanaf dat moment kon Rocco zonder zijwieltjes fietsen. Nog niet helemaal overtuigend en nog volstrekt ongeschikt voor de openbare weg, maar toch.
Wanneer dit moment er is? Dat is voor ieder kind natuurlijk anders. Sommige kinderen hebben het met drie jaar al onder knie en anderen pas rond een jaar of zeven. Maakt het wat uit? Nee, natuurlijk niet. De een is sneller in lopen, de ander praat rapper in volzinnen en je hebt er ook bij die sneller zonder zijwieltjes kunnen fietsen. Gemiddeld kan een kleuter rond zijn vijfde zonder zijwieltjes fietsen en natuurlijk kun je als ouder hier een belangrijke rol bij spelen.
Leren fietsen in 7 stappen!
Stap 1: Een geschikte fiets
Een geschikte fiets, klinkt natuurlijk logisch. Maar wat is dan een geschikte fiets? Nou dat is in ieder geval een fiets waar de zijwieltjes vanaf kunnen worden gehaald. Misschien heb je deze fiets al staan, of wellicht moet je nog een nieuwe fiets kopen. Koop dan niet gelijk een veel grotere fiets dan je kind gewend is, want dan is de overgang zo groot. Zijn voeten moeten nog goed bij de grond kunnen.
Stap 2: Are you ready?
Het is belangrijk dat je kind er echt klaar voor is. Hij moet het zelf willen en er ook vertrouwen in hebben dat het hem gaat lukken. Het gaat er niet zozeer om dat jij vindt dat hij er klaar voor moet zijn, het gaat er om dat hij zelf vindt dat hij er klaar voor is. Is hij gemotiveerd en is hij er motorisch aan toe? Heeft hij voldoende zelfvertrouwen? Kan hij goed bij de trappers en met zijn voeten bij de grond? Begin pas met de lessen als je op al deze vragen een ‘ja’ hebt kunnen geven.
Stap 3: Kijken en balanceren
Je kind moet als eerste leren om vooruit te kijken terwijl de fiets in beweging is. Dat kan bijvoorbeeld met een loopfiets geoefend worden, maar je kunt hiervoor ook een kinderfiets gebruiken, waar je de trappers vanaf hebt gehaald. Hij kan zich dan volledig richten op het voorruit kijken. Veel kinderen hebben namelijk de neiging om naar de trappers te turen.
Fietsen op twee wielen is de kunst van het bewaren van het evenwicht. Dat is in het begin best een beetje lastig. Ook het oefenen in het bewaren van het evenwicht kan prima met een loopfiets worden geoefend of met een fiets zonder trappers. Geef je kind een duwtje in zijn rug als hij op de fiets zit en blijf naast hem lopen. Lukt het hem om zijn evenwicht te bewaren? Blijf het net zo vaak oefenen totdat dit het geval is.
Stap 4: Stap voor stap
Als je kind zijn evenwicht goed weet te bewaren en hij kan ook nog eens goed voor zich uit blijven kijken, dan zijn de trappers aan de beurt. Je kunt beginnen met één trapper en één voet aan de grond om wat feeling te krijgen. Het kan zijn dat je kind direct klaar is om met twee trappers tegelijk te gaan trappen. Zorg er in ieder geval voor dat hij er vertrouwen in krijgt.
Stap 5: Hou hem vast
Met beide voeten op de trappers? Dan gaat het grote werk beginnen, maar voor het zover is, houd hem dan nog wel even goed vast. Dit kun je het beste doen bij het zadel. Als hij echter goed zijn balans weet te houden, kun je hem kleine stukjes loslaten en kijken hoe dit gaat. Gaat het goed? Dan kun je die korte momenten steeds een beetje langer maken.
Je kunt er ook voor kiezen om een lange sjaal rond het middel (of onder de armen) van je kindje te binden. Je kunt hem daarmee goed vasthouden. Er bestaan overigens ook speciale oefenvestjes die je kunt gebruiken met een handvat op de rug en om te voorkomen dat je te diep moet bukken bij het mee rennen, dan is er een ‘fietsbalanstrainer’ te koop. Dit is een stang die je monteert op de bagagedrager van de kinderfiets. Je kunt dan als ouder meelopen en hem vasthouden, zonder te hoeven bukken. Je vindt op Marktplaats vast een tweedehands exemplaar, want als je kind eenmaal kan fietsen, wat moet je er dan nog mee?
Stap 6: Waar zit de rem?
Remmen is net zo belangrijk als fietsen, want als je fietst, moet je ook kunnen stoppen. Belangrijk dat je hem dat gelijk goed leert, want je wilt natuurlijk niet dat hij komt te vallen omdat hij niet weet hoe hij op de juiste manier moet remmen. Leer hem om zijn voet op de grond te zetten als hij dreigt om te vallen.
Stap 7: Verkeersregels
En als hij het fietsen dan helemaal goed onder de knie heeft? Dan is het tijd voor de verkeersregels!
Vooraf een beetje valsspelen
Je kunt vooraf een beetje vals spelen door zijn zijwieltjes een klein beetje hoger te zetten zodat hij ze bijna niet gebruikt. Voor zijn gevoel zitten zijn wieltjes nog steeds onder zijn fiets (wat hem zelfvertrouwen geeft), alleen als ze wat hoger staan, heeft hij niet voortdurend steun aan deze wieltjes. Zo leert hij, zonder dat hij het door heeft, zijn balans te bewaren. Gaat het goed? Dan kun je ze steeds een stukje hoger zetten.
Check de fiets!
Voor je aan de slag gaat, check de kinderfiets op de volgende onderdelen:
Staat het stuur op de juiste hoogte? Komen de knieën niet tegen het stuur?
Staat het zadel op de goede hoogte? Kan hij nog met zijn voeten bij de grond?
Heeft de fiets een terugtraprem? En werkt deze goed?
Laat je kind eventueel een fietshelm dragen. Een fietshelm kan hoofdletsel voorkomen. Als je hem direct aanleert een helm te dragen, weet hij niet beter. Het is niet verplicht in Nederland, maar eigenlijk is het wel veiliger om het wel te doen. Jong geleerd is oud gedaan!
Meer informatie
Met de fiets naar school, wat is ervoor nodig?
Je kind loslaten in het verkeer. Hoe pak je dat aan?
In het verkeer – Hoe leer je je kind fietsen?
Met een helm veilig op de fiets of brommer
Zo leren kinderen goed fietsen
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com