Roodvonk, een relatief zeldzame infectieziekte

Marion Middendorp

7 jaar geleden

Roodvonk, scharlaken dood of scarlatina is een relatief zeldzame infectieziekte. De ziekte wordt veroorzaakt door de toxines van hemolytische streptokokken groep A, veel voorkomende bacteriën. De incubatietijd is 2 tot 4 dagen. Het kan op elke leeftijd voorkomen, maar komt het meest voor in de leeftijd van 3-12 jaar.

Wat zijn de klachten?

De klachten bij roodvonk beginnen meestal met: plotselinge hoge koorts, misselijkheid, braken, keelpijn en hoofdpijn. Eén week na het uitbreken van de ziekte, komen er meestal rode vlekjes op het lichaam, vooral op warme lichaamsplaatsen. De huid ziet eruit als rood kippenvel en voelt aan als schuurpapier. De wangen kunnen opvallend rood zijn, dit wordt ook wel ‘roodvonkmasker’ genoemd.

Frambozentong

Er zitten zelfs felrode puntjes op de tong; die wordt dan ‘frambozentong of aardbeientong’ genoemd. Na een paar dagen begint de huid te vervellen, vooral bij de vingers en tenen.
Na vijf dagen verdwijnen de vlekjes en de koorts. De klachten duren meestal 7 tot 10 dagen.

Hoe word je besmet?

Iedereen kan Roodvonk krijgen, maar het komt het meeste voor bij kinderen van 3 tot 6 jaar oud.
Besmetting vindt plaats door direct contact met een zieke of door aanhoesten. Besmettingsgevaar bestaat vanaf het begin van de klachten tot het moment dat de vlekjes zijn verdwenen.
Als je de ziekte één keer hebt gehad, kun je hem daarna niet meer krijgen. Daarom komt roodvonk vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen.

Behandeling

De ziekte geneest vanzelf en doorgaans zijn er geen restletsels. Soms besluit een arts toch medicijnen te geven. Eventueel antibiotica; streptokokken zijn zonder uitzondering gevoelig voor gewone penicilline. Dit is alleen nuttig binnen 2-3 dagen na aanvang van de ziekte want hierna zijn de toxines door de bacteriën al aangemaakt.

Als je kindje pijn in zijn keel heeft, geef hem dan slokjes koud water of laat hem zuigen op een waterijsje. Als je kindje koorts heeft, zorg er dan voor dat hij zijn warmte kan kwijt raken. Kies daarom liever voor dunne kleding die losjes om zijn lichaam zit.

Het is belangrijk dat je de zieke goed uit ziekt. Als je het idee hebt dat je kindje roodvonk heeft, neem dan contact op met je huisarts.

Complicaties

Zelden ontstaat er een glomerulonefritis of acuut reuma na roodvonk. Er is nooit aangetoond dat behandeling met antibiotica de kans hierop doet afnemen. De oorzaak ligt in stoffen die het lichaam in antwoord op de infectie aanmaakt. De bacterie zelf is niet bij deze complicaties betrokken.

Hoe voorkom je besmetting?

Om besmetting van de roodvonk te voorkomen, kun je rekening houden met een aantal zaken:

Gebruik een papieren zakdoek en gooi deze na gebruik gelijk wel. Geen zakdoek bij de hand? Hoest dan in de plooi van je elleboog.
Was altijd na hoesten, niezen en snuiten je handen.
Houd pasgeboren baby’s uit de buurt van hoestende en niezende mensen.
Leer ook kinderen op een goede manier te niezen en hoesten.