Kinderen hebben grenzen nodig

Marion Middendorp

3 jaar geleden

Het leren dat er grenzen zijn, is belangrijk voor de ontwikkeling van je kindje. Grenzen bieden hem veiligheid en geborgenheid. Waar de grenzen lopen is vaak afhankelijk van het stadium (leeftijd) waarin je kindje zich bevindt. Als baby mag hij bijvoorbeeld absoluut niet met kralen spelen, maar na een paar jaar mag hij best een mooie ketting rijgen. De grenzen zijn dus afhankelijk van zijn ontwikkeling en veranderen daarom naarmate je kindje ouder wordt.

Grenzen passeren

Natuurlijk moet je hem terecht wijzen als hij een grens gaat passeren, of gepasseerd heeft. Maar niet iedere grens is even belangrijk. Met je stem (meer dringende toon) kun je laten merken als hij iets écht moet doen. Met een eventuele strafmaatregel laat je aan je kindje merken hoe serieus deze kwestie is. Leg hem kort en duidelijk uit (zodat hij het ook begrijpt) waarom je iets verbiedt (Gevaar? Sociaal gedrag?)

Waar wil je de grens?

Bedenk van te voren goed waar je een grens wilt trekken. Sommige grenzen zijn overduidelijk (een baby of peuter mag niet aan een stopcontact komen) maar soms is er wel wat speelruimte. Door te strenge (of teveel) regels kan je kindje zich beknot voelen in zijn vrijheid (en daardoor veel protesteren). Ook voor jezelf zijn te strenge regels geen pretje. Je moet namelijk veel meer controleren (én optreden) als hij zich niet aan de regels houdt. De kans is dan groter dat je minder consequent gaat reageren (het komt mij nu even niet uit) en het consequent zijn, is juist het belangrijkste aspect van het stellen van grenzen. Als het vandaag niet mag, mag het morgen ook niet.

Veiligheid en geborgenheid

Je kunt het aantal regels een stuk beperken door er voor te zorgen dat je omgeving (huis, tuin, kelder, schuur, etc) zo veilig mogelijk is voor je kindje. Als bijvoorbeeld de stopcontacten afgeschermd zijn en de chemicaliën goed zijn ongeboren, dan hoef je dí t in ieder geval niet meer in de gaten te houden.
Grenzen bieden je kindje veiligheid en geborgenheid, maar ieder kind moet een gezonde tegenstand durven bieden en regels in twijfel durven trekken.

Zelf leren denken

Je kindje moet namelijk niet alleen leren luisteren (en gehoorzamen) maar ook leren argumenten van anderen in twijfel te trekken. Hij moet immers zelf leren denken en zijn gedachten ontwikkelen om uit te groeien tot een zelfstandige volwassene. Luister naar de argumenten van je kindje en geef hem altijd de gelegenheid het weer goed te maken. Vaak lokt je kindje een terechtwijzing uit en stuurt hij juist op een confrontatie aan. Op die manier test hij zijn doorzettingsvermogen en de standvastigheid van zijn ouders.

Pijnlijk

Een terechtwijzing is voor geen van partijen aangenaam, maar voor je kindje is het toch het ergst. Wijs je kindje liever niet terecht waar anderen bij zijn. Hoe meer toeschouwers er zijn, hoe meer druk er op je kindje wordt uitgeoefend. Het is voor je kindje zeer pijnlijk om in het bijzijn van anderen bekritiseerd te worden. Doe je dit toch? Bedenk dan dat je kindje dit zal ervaren als een vernedering.

Iedere terechtwijzing moet worden opgevolgd door een rustig gesprek waarin je hem uitlegt waarom je hem straf hebt gegeven. Kies voor dit gesprek het juiste moment, dus houd rekening met de 4×4-regel en voer het gesprek niet vier minuten:

na het wakker worden
voor het naar bed gaan
voor je de deur uit gaat
na het thuiskomen

Zonder vooringenomen standpunt

Luister zonder vooringenomen standpunt of vooroordelen naar je kind. Hij zal zich hierdoor heel serieus genomen voelen. Volgens een Amerikaans onderzoek zijn vooral de kinderen die opgevoed zijn met aan de ene kant veel warmte en aan de andere kant vaste regels, bijzonder zelfbewust, tevreden, ondernemend en zelfstandig.