Het is inmiddels alweer zo’n vijf jaar geleden dat er een pakketje door de brievenbus valt. Op zich is dat niks bijzonders, want er worden hier dagelijks pakketjes afgeleverd. Dit keer is het echter geen pakketje voor mijn werk. Dit pakketje is voor Rocco van Rijksoverheid en het bevat een doosje jodiumtabletten. Ik zit er een beetje verbluft mee in mijn handen. Waarom krijgt mijn zoon jodiumtabletten? Er is in de buurt toch geen kerncentrale gebouwd? En waarom krijgt hij ze wel en waarom krijgen wij (zijn ouders) ze niet?
Dreigende ramp?
Is er een dreigende ramp op komst? Verwachten ze een terroristische aanslag? In deze grillige maatschappij kun je van alles verwachten, dus niet zo gek dat er tientallen scenario’s door mijn hoofd vliegen. Dit is voor het eerst dat we ze krijgen toegestuurd. Rocco is op dat moment 13 jaar. Niet zo gek dat ik met vraagtekens in mijn hoofd zit. Ik besluit maar eens te googelen.
Verspreiden
Voorheen had de Nederlandse overheid de landelijke voorraad jodiumtabletten op een centrale plek opgeslagen. Enkele jaren geleden is besloten een deel van de nieuwe voorraad te verspreiden naar het eigen medicijnkastje van de mensen die in de nabijheid van een kerncentrale wonen. Nog steeds vallen bij mij de kwartjes niet, want we wonen naar mijn gevoel helemaal niet in de buurt van een kerncentrale.
100 kilometer
Nog even verder googelen en dan vind ik het antwoord. De tabletten worden gestuurd aan mensen tot en met 40 jaar die binnen de 0 tot 20 kilometer van een kernreactor wonen. En huishoudens met kinderen tot 18 jaar die binnen de 20 tot 100 kilometer van een kernreactor wonen. Die 100 kilometer kan best kloppen. Geen idee wat er allemaal in een straal van 100 kilometer om ons heen staat.
Het verschil heeft te maken met de afstand van de kernreactor, de leeftijd en de werking van de schildklier. Hoe verder van de kernreactor hoe lager de mogelijke blootstelling aan radioactief jodium. En hoe ouder iemand is, hoe kleiner de kans op het ontwikkelen van schildklierkanker door radioactief jodium. Een beetje vaag vind ik het allemaal wel.
Zwangeren
Zwangere vrouwen van alle leeftijden kunnen vanaf 9 oktober 2017 jodiumtabletten kopen bij apotheken en drogisterijen (adviesprijs 2,95 euro), zij behoren ook tot de doelgroep. Zij kunnen bij een kernongeval tabletten innemen ter bescherming van hun ongeboren kind. Zij krijgen hierover informatie in de folder Zwanger die ze ontvangen bij hun eerste bezoek aan de verloskundige of gynaecoloog. Ook mensen die niet tot de risicogroep behoren maar graag tabletten in huis willen hebben, kunnen die kopen bij apotheek of drogist.
Tegenstrijdig
Het komt mij allemaal een beetje tegenstrijdig over. Aan de ene kant zegt de overheid dat kerncentrales veilig zijn maar aan de andere kant worden er ‘ineens’ meer jodiumtabletten uitgedeeld. Volgens onze minister heeft het niet met de veiligheid te maken maar met de internationale richtlijnen. Is dat zo? Of zijn de centrales gewoon ‘op leeftijd’ aan het raken, waardoor het toch net allemaal een beetje minder veilig wordt. Borssele is een van de oudste kerncentrales van Europa en had eigenlijk in 2013 moeten sluiten. In 2005 besloot de Nederlandse regering de kerncentrale tot 2033 open te houden. Ik denk daar wat van, zeker als ik ‘ineens’ jodiumtabletten toegestuurd krijg.
Wat doet een jodiumpil?
Bij een kernramp komt er (onder andere) radioactief jodium vrij. Via ademhaling, huid, besmet eten en drinken, komt dit in het bloed terecht. De schildklier slaat het radioactieve jodium op. Dat vergroot bij baby’s en jonge kinderen de kans op schildklierkanker. De schildklier maakt geen verschil tussen radioactief jodium en gewoon jodium. Door dus de schildklier vol te proppen met jodium, zorg je ervoor dat er geen radioactief jodium meer bij kan. De radioactieve jodiumdeeltjes worden dan gewoon via de urine en stoelgang weer uit het lichaam verwijderd.
Samenstelling jodiumpil
Jodiumtabletten zijn tabletten met kaliumjodide. Dit is een vorm van jodium die gemakkelijk door het lichaam kan worden opgenomen. Iedere jodiumtablet bevat 65 mg kaliumjodide. (Bron)
Ben je dan veilig bij een kernramp?
Nee, zeker niet! De tabletten bieden namelijk geen bescherming tegen alle andere radioactieve stoffen. Volgens WISE geeft de pil daarom een vals gevoel van veiligheid. Die stelling snap ik goed. De jodiumpil helpt mensen alleen bij de evacuatie uit een besmet gebied. Overigens zijn de tabletten alleen maar doeltreffend als ze worden ingenomen zo snel mogelijk na een lozing met radioactief jodium en ook niet op eigen initiatief. Het moet bevestigd zijn door een autoriteit.
Wat te doen bij een ramp?
Is er een (dreigende) ramp? Maak je dan gewoon zo snel mogelijk uit de voeten. Met of zonder jodiumpillen. Vind je het een fijn idee om jodiumpillen in huis te hebben en heb jij ze niet toegestuurd gekregen door Rijksoverheid, dan zijn de tabletten voor een paar euro gewoon te koop bij de apotheek of drogist. Maar of het gaat helpen bij een échte nucleaire ramp? Dat denk ik eerlijk gezegd niet. Maar ja, wie ben ik.
Meer informatie
Bachbloesem kan helpen bij depressieve jongeren
Medicijnverslaving onder jongeren. Wat zijn de gevaren?
Let op de zorgverzekering als je kind 18 jaar wordt
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com