Hypotensie tijdens de zwangerschap – Hoe gevaarlijk is het?
Men spreekt van hypotensie of lage bloeddruk als je bovendruk lager is dan 100 mm Hg en je onderdruk lager dan 60 mm Hg. Een lage bloeddruk is veel minder gevaarlijk dan een hoge. Het kan echter wel vervelende gevolgen hebben. Maar wat zijn die gevolgen en hoe gevaarlijk is een lage bloeddruk of hypotensie tijdens de zwangerschap? Is er iets wat je er zelf aan kunt doen? In deze blog geven wij uitgebreid antwoord op deze vragen.
Controle verloskundige
Bij ieder bezoek aan de verloskundige, zal zij je bloeddruk meten. Bloeddruk is de druk die op de slagaders komt te staan wanneer het bloed door het lichaam wordt gepompt. Je bloeddruk bestaat uit twee cijfers: de bovendruk (die ontstaat als je hart zich samentrekt, dit is dus de bloeddruk tijdens een hartslag) en de onderdruk (de druk in je bloedvaten als je hart zich ontspant, dit is de bloeddruk tussen twee hartslagen).
Normaal gesproken ligt de bloeddruk rond de 120/80 of 110/70, maar dit kan tijdens de zwangerschap veranderen.
Gedurende de eerste zes maanden van je zwangerschap kan je bloeddruk wat lager zijn dan voor je zwangerschap. Het kan zelfs dalen tot 90/60. De laatste drie maanden, kan je bloeddruk weer op zijn oude niveau zijn, of misschien zelfs iets verhoogd.
Verminderde bloeddoorstroming
Bij een lage druk vermindert de bloeddoorstroming. Dan stroomt er te weinig bloed naar onze organen en lichaamsweefsels en dus ook naar onze hersenen en onze longen. Je kunt je dan ineens moe voelen en/of je hebt weinig of geen energie. Duizeligheid, concentratiestoornissen en flauwvallen zijn andere belangrijke symptomen van een lage druk. Dit kan van het ene op het andere moment opduiken als je bijvoorbeeld te snel opstaat nadat je lang gezeten hebt. In dit geval verdwijnt het spontaan zoals het gekomen is. Een lage druk kan ook chronisch zijn. De belangrijkste oorzaken van een lage druk:
Spataders, diabetes, een zware maaltijd, overmatig alcoholgebruik, hoge temperaturen, vocht- en bloedverlies, het langdurig gebruik van sommige geneesmiddelen zoals antidepressiva of tegen hoge bloeddruk en/of psychologische problemen.
Bloeddruk onder druk
Vooral tijdens je zwangerschap is je druk onderhevig aan sterke schommelingen. Er gebeurt van alles in je lichaam tijdens de zwangerschap en je hart moet nu veel meer bloed pompen om de placenta ook van bloed te kunnen voorzien. Ook doen de hormonen een duit in het zakje. Zij zorgen ervoor dat de wanden van de bloedvaten wat zwakker worden, waardoor de vaten wijder worden en het bloed minder snel gaat stromen.
Rond de vierde maand kan je bloeddruk zomaar ineens dalen. Dit heeft te maken met de extra hoeveelheid bloedvaten in je organen en placenta. Er is meer bloed nodig, maar je lichaam kan niet in één keer zoveel extra bloed aanmaken. Je lichaam heeft daar wat tijd voor nodig. Ook hierdoor kan de bloeddruk dalen.
Geen invloed op de baby
Gelukkig heeft een lage bloeddruk geen (negatieve) invloed op de baby. Wel kun je er zelf wat last van hebben. Denk bijvoorbeeld aan duizeligheid of vermoeidheid. Ook kun je flauwvallen door een lage bloeddruk. De druk is dan tijdelijk zo laag dat je hersenen onvoldoende bloed en zuurstof krijgen. Doordat je flauwvalt herstelt de doorbloeding van je hersenen omdat het bloed nu niet meer helemaal de hoogte in gepompt hoeft te worden. Ook al heeft dit geen schadelijke gevolgen, fijn is het natuurlijk niet. Gelukkig zijn er wel een paar dingen die je kunt doen om dit zoveel mogelijk te voorkomen.
Dit kun je zelf doen tegen hypotensie
Steunkousen
Steunkousen dragen: en zeker als je lang moet rechtstaan in dezelfde houding. Dan verzamelt het bloed zich in je onderbenen. Dat doet de bloeddruk dalen. Steunkousen helpen het bloed in je benen terugkeren naar je hart. Stap regelmatig over en weer of beweeg regelmatig je benen. Dan werken je kuitspieren als een pomp. Die pompt het bloed van je benen richting je hart.
Zout
Gebruik iets meer zout: maar zeker niet teveel. Je kunt bijvoorbeeld een dropje nemen of een kopje bouillon.
Niet plat op de rug
Ga zitten of liggen als je voelt dat je gaat flauw vallen. Lig bij voorkeur op je linkerzijde en zeker niet plat op je rug. Zo komt je holle ader vrij en krijg je een betere bloedcirculatie.
In bed kun je beter je voeteinde van je bed iets verhogen, zodat het bloed makkelijker wordt rondgepompt.
Zittende houding
Een zittende houding lost dit probleem ook op. Je moet daar normaal niet al teveel op letten. Je lichaam neemt automatisch een andere houding. Als je zit, leg dan je benen zoveel mogelijk omhoog, zodat het bloed makkelijker terug stroomt naar je hoofd.
Sta rustig op
Sta rustig recht uit een gebukte of een liggende houding en vermijd abrupte bewegingen. Ga zitten als je duizelig bent. Moet je even ergens stil staan? Bijvoorbeeld in de rij bij de kassa? Maak dan wat loopbewegingen zodat het bloed beter wordt rondgepompt.
Let op de zon
Verblijf zo weinig mogelijk in de zon. Warmte doet je bloedvaten verder open staan waardoor je bloeddruk plots kan dalen.
Gevulde maag
Bij een lege maag komt er te weinig suiker of glucose in je bloed.
Voldoende water
Drink voldoende water om uitdroging te voorkomen.
Zwangerschapscontrole
Een verlaagde bloeddruk wordt meestal tijdig geconstateerd. Bij ieder bezoek aan de verloskundige of gynaecoloog zal immers en bloeddruk worden gemeten. Als je tussen de controles door toch vragen hebt of je hebt er erg veel last van, neem dan contact op je verloskundige, huisarts of gynaecoloog.
Extra informatie
Zwangerschapshypertensie – Verhoogde bloeddruk
Eerste bezoek aan de verloskundige!
Wat doet een verloskundige? En wat niet?
Vermoeidheid tijdens de zwangerschap
Zwangerschapskwaaltjes – Hoe houd je ze beperkt?
Woordenlijst voor de zwangere vrouw
Medisch alfabet – Alle kinderkwaaltjes, kinderziekten en kindgerelateerde kwaaltjes op een rij!
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
