De huidige opvoedingstrends, de voordelen en nadelen

Marion Middendorp

2 dagen geleden

Ooit was opvoeden simpel. Je gaf je kind een boterham met hagelslag, stuurde ze de deur uit, en hoopte dat ze niet teveel kattenkwaad uithaalden. Maar tijden veranderen, en opvoeden lijkt tegenwoordig een vak apart. En met al die opvoedingstrends die om de haverklap opduiken, voelt het soms alsof je moet kiezen tussen een handboek van twintig hoofdstukken of gewoon lekker op je gevoel afgaan (of was dat ook alweer een trend?).

‘Gentle Parenting’: Zacht voor het kind, pittig voor de ouder

Gentle Parenting is dé trend die de laatste jaren volop in de schijnwerpers staat. Het idee? Begripvol en geduldig omgaan met je kind, zonder straf of harde woorden. Het draait allemaal om empathie, connectie en het erkennen van de gevoelens van je kleintje. Dus als je peuter voor de zoveelste keer krijsend op de grond ligt omdat de plakjes kaas verkeerd op zijn brood liggen, biedt deze trend een perfecte uitweg: adem in, adem uit, en zeg liefdevol dat je zijn frustratie begrijpt.

Voordelen: Het klinkt prachtig, en in theorie is het dat ook. Door het kind serieus te nemen en ruimte te geven voor emoties, creëer je een veilige omgeving waarin ze kunnen opgroeien tot evenwichtige volwassenen die niet bang zijn om hun gevoelens te uiten.

Nadelen: Maar eerlijk is eerlijk, soms voelt gentle parenting als een luxe die je je niet altijd kunt veroorloven. Wie heeft er altijd tijd en energie om op dat begripvolle niveau te blijven functioneren? En als je kind je voor de zevende keer een klap verkoopt met een speelgoedvliegtuig, is het misschien verleidelijker om het boek over gentle parenting even uit het raam te gooien.

Minimalistische ouderschap: Minder is meer (Maar is dat zo?)

De minimalistische trend is niet alleen populair in interieurontwerpen; het sluipt ook onze opvoedingsstrategieën binnen. De essentie van minimalistisch ouderschap is simpel: minder spullen, minder activiteiten, meer focus op kwaliteit en rust. Het is een pleidooi tegen de overdaad aan speelgoed, schermtijd en gehaaste schema’s.

Voordelen: Het klinkt heerlijk zen. Geen overvolle kasten, geen eindeloze ritten naar ballet, voetbal én zwemles. Dit soort opvoeding moedigt kinderen aan om hun eigen verbeelding en creativiteit te gebruiken. De gedachte is dat ze zich niet laten afleiden door de constante stroom van prikkels.

Nadelen: Maar wat als je je kind wel die prikkels wilt bieden? Niet elke ouder is van nature zen en niet elk kind is gelukkig met een blok hout en een kale kamer. Soms zijn de ‘extraatjes’ die minimalistisch ouderschap wil vermijden juist de dingen die vreugde brengen. En laten we eerlijk zijn: soms is een tablet vol kleurige filmpjes de redding van je dag.

Bijna Oudergemeenschap: It takes a village (Maar we willen wel zelf beslissen)

Er is een heropleving van het idee dat “it takes a village to raise a child.” Steeds meer ouders vormen een hechte gemeenschap met vrienden, buren of familieleden die allemaal bijdragen aan de opvoeding van elkaars kinderen. Dit kan variëren van samen spelen in een gezamenlijke tuin tot het delen van oppastaken.

Voordelen: Dit kan een geweldig netwerk van steun en gedeelde verantwoordelijkheid bieden. De kinderen leren om te gaan met verschillende stijlen van opvoeding, wat hun sociale vaardigheden ten goede kan komen. En als ouder heb je ineens een hele ploeg klaarstaan om je te helpen op die dagen dat je het echt even niet meer ziet zitten.

Nadelen: Maar het klinkt ook wel weer lekker utopisch, nietwaar? Een dorp van co-ouders kan ook betekenen dat je je continu moet aanpassen aan de verwachtingen en overtuigingen van anderen. En ja, het risico bestaat dat je moeder Maria opeens met een hele andere opvatting over suikers aankomt. Een beetje je autonomie bewaren is dan misschien nog wel een grotere uitdaging dan de opvoeding zelf.

De techno-peuter: Tablets en AI als nieuwste speelgoed

We kunnen er niet omheen; de digitalisering houdt ook in de opvoedingswereld flink huis. De term ‘Techno-Peuter’ werd geboren omdat kinderen tegenwoordig al op jonge leeftijd digitale apparaten gebruiken. Tablets, educatieve apps en zelfs AI-speeltjes die je kind woordjes leren: het is allemaal binnen handbereik.

Voordelen: Laten we eerlijk zijn, technologie kan een uitkomst zijn. Die apps en gadgets kunnen soms echt iets bijbrengen, van taalontwikkeling tot probleemoplossend denken. En als je als ouder even een moment voor jezelf nodig hebt, kan een educatief spelletje echt wel uitkomst bieden.

Nadelen: De keerzijde is het schermgebruik. Overmatig gebruik van technologie kan leiden tot problemen met de aandachtsspanne, creativiteit en sociale vaardigheden. De vraag is dan: waar trek je de grens? En hoe zit het met de angst dat je kind straks beter met een scherm om kan gaan dan met een schaar en papier?

Natuurlijke ouderschap: De wilde, vrije kinderen

Een andere trend die terrein wint is het natuurlijke ouderschap, geïnspireerd door oermoeders en vaders. Dit soort ouderschap benadrukt hechting, borstvoeding, co-sleeping en veel tijd in de natuur doorbrengen. Dus laat die kids maar lekker rennen door de bossen en modderbaden nemen alsof ze net uit een andere eeuw komen.

Voordelen: Het bevordert een diepe band tussen ouder en kind en stimuleert onafhankelijkheid en zelfvertrouwen bij kinderen. Bovendien: buitenlucht en beweging zijn simpelweg goed voor elk kind (en volwassene).

Nadelen: Het klinkt allemaal heel idyllisch, maar eerlijk is eerlijk: het is ook nogal arbeidsintensief. Niet iedereen heeft een bos in de achtertuin of de energie om hun dagen door te brengen met natuurlijk koken en DIY-activiteiten. En soms wil je gewoon dat je kind zijn schoenen aantrekt zonder gedoe.

Kies wat bij jullie past

Opvoedingstrends komen en gaan, en uiteindelijk is er geen one-size-fits-all. Elke trend heeft zijn voordelen, maar ook zijn valkuilen. Misschien is de sleutel wel om niet te strikt aan één filosofie vast te houden, maar om er elementen uit te halen die voor jouw gezin werken. En als je een keer flink uit de band wilt springen? Dat mag best. Want laten we wel wezen, soms is overleven als ouder al een trend op zich.