Exclusief: Ware woorden uit de hongerwinter, Amsterdam (1944-1945) – Deel 17

Marion Middendorp

3 jaar geleden

In 2021 kwam een dierbaar familielid te overlijden. Tijdens het op- en ontruimen van zijn woning, vond ik een soort van dagboek van zijn vader. De overledene was in 1944 zelf nog maar een dreumes. Zijn vader woonde destijds in Amsterdam en beschreef (in briefvorm) zijn leven, gedurende de laatste maanden van de oorlog (hongerwinter 1944/1945).

Hongerwinter

Het dagboek geeft een eerlijke kijk in het leven van een jong gezin tijdens de hongerwinter, de laatste maanden van de oorlog. Zijn woorden schetsen een historisch beeld, juist omdat het geen bedachte woorden zijn uit een geschiedenisboek, maar ware momenten beschrijven uit een doorsnee jong gezinsleven. Het lezen over het leven van dit gezin tijdens de hongerwinter, maakte op mij diepe indruk en daarom wil ik het graag met jullie delen. Het is te groot om in één geheel te plaatsen, dus de komende tijd zal ik nieuwe pagina’s toevoegen. Om de authenticiteit zoveel mogelijk te behouden, heb ik de tekst volledig overgenomen, dus inclusief de gebruikte spelling in die tijd.

Om de privacy te waarborgen heb ik de namen gewijzigd.

Maandag 2 april 1945 (2e Paaschdag)

Vannacht hier georkaand. Met de middag stil geworden en zelfs nog mooi zonnig weer. Toos een beetje opgeknapt. Frans een ongelukje gehad en een klein beetje in zijn bed geplast. Heeft wat diaree. Evenals ikzelf. Vanmiddag werden wij wederom verblijd met bezoek van Dhr. v.d. Paauw. Hij was met een handwagen naar Ooster-Blokker geweest, zijn fiets is stuk. Hij bracht voor ons mede, een half pond boter, 10kg aardappels en 1½ kg. witlof. Plus natuurlijk bericht van Truusje. Dat was nog het fijnste.

Zij heeft er zelfs een eigenhandig geschreven briefje bij gedaan. Ook van Oom Bo en Ada een brief. Truusje heeft het reuze naar haar zin. Ze is al heelemaal ingeburgerd. Met April gaat zij naar school (tot nu toe had zij les aan huis). Ze wordt echt dik en speelt de heele dag buiten. Zij schrijft dat ze wel twintig vriendinnetjes heeft. Nu is er bij Ada nog een Amsterdamsch meisje gekomen van 2½ jaar (kennissen van Corrie). Ada schrijft dat daardoor wel een beetje erg inbreuk wordt gedaan op haar voeselpositie. Maar ook daarin is weer voorzien.

Truusje gaat nu om 12 uur uit eten bij de president kerkvoogd en krijgt dan van daar haar boterhammen voor des avonds mee. Welke volgens Dhr. V.d. Hoest bestaan uit beleggingen met kaas-spek-worst en ei en allerlei begeerlijks meer. Hij zegt ook dat Truusje er patent uitziet en hij er persoonlijk vooruitgang aan heeft gezien. Weer reden voor ons tot groote dankbaarheid, zoodat wij op deze Paaschen, hoewel zonder verwanten en zonder Truusje doorgebracht, toch weer met dankbaarheid mogen terugzien.

Genoeglijke dagen

Wij hebben beide dagen geen voet uit huis gezet en desondanks toch heel genoeglijke dagen gehad en Gode zij dank onze magen overvloedig gevuld en dat wil in deze tijd in Amsterdam heel wat zeggen.

De S.D. houdt thans fietsen vordering op buitengewoon groote schaal. Zouden zij van zins zijn weg te gaan. Vandaag hooren wij dat Schouwen en Duiveland weer in Engelschen handen is, daar zal wel niet veel meer van over zijn. Jullie hebben zeker afgelopopen week de Koningin ook wel ontmoet. Het stond zelfs hier in de krant.

Woensdag 4 April 1945

Heden van kantoor gekregen 5 kg. tarwe. VAn het Zweedsche Roode Kruis 2 brooden, 1½ pont Havermout, 1 pond Melkpoeder. Frans en Geertje vandaag geheele dag bij Ds. Dekker op visite geweest.

Met de oorlog gaat het schitterend. Heel de Betuwe gezuiverd en vele plaatsen in de Achterhoek.

Zondag 8 april 1945

Frans en Geertje na kerktijd naar Ds. Dekker, wij er des middags ook heen. Gezellige middag gehad, wat gemusiceerd. Des morgens Dhr. v.d. Paauw nog even op visite geweest. Zou naar Ooster-Blokker gaan. Pop en brief medegegeven voor Truusje. Plannen besproken om ons na den oorlog te vestigen als compagnons te Vlissingen.

Maandag 9 april 1945

Bezoek gehad van Wijkdiaconie. Uitnoodiging voor Fransje om 14 dagen uit eten te gaan. Des morgens stond Dhr. v.d. Paauw mij op te wachten aan het kantoor om mij mede te deelen, dat hij wegens de luchtlandingen niet weggaat. Noodigde mij tevens uit mijn boterham bij hun te komen opeten. Hij woont vlak achter ons kantoor. Bij hem geweest en mede gegeten. Verder onze plannen voor Zeeland nog eens nader uitgewerkt. Frans om half zes uit eten, voor den duur van 14 dagen. Broodrantsoen verminderd tot 600 gram.

“Ware woorden uit de hongerwinter, Amsterdam 1944-1945” wordt vervolgd
<< vorig deel | >> volgend deel