In 2021 kwam een dierbaar familielid te overlijden. Tijdens het op- en ontruimen van zijn woning, vond ik een soort van dagboek van zijn vader. De overledene was in 1944 zelf nog maar een dreumes. Zijn vader woonde destijds in Amsterdam en beschreef (in briefvorm) zijn leven, gedurende de laatste maanden van de oorlog (hongerwinter 1944/1945).
Hongerwinter
Het dagboek geeft een eerlijke kijk in het leven van een jong gezin tijdens de hongerwinter, de laatste maanden van de oorlog. Zijn woorden schetsen een historisch beeld, juist omdat het geen bedachte woorden zijn uit een geschiedenisboek, maar ware momenten beschrijven uit een doorsnee jong gezinsleven. Het lezen over het leven van dit gezin tijdens de hongerwinter, maakte op mij diepe indruk en daarom wil ik het graag met jullie delen. Het is te groot om in één geheel te plaatsen, dus de komende tijd zal ik nieuwe pagina’s toevoegen. Om de authenticiteit zoveel mogelijk te behouden, heb ik de tekst volledig overgenomen, dus inclusief de gebruikte spelling in die tijd.
Om de privacy te waarborgen heb ik de namen gewijzigd.
Reeds geplaatst: (1) november 1944 | (2) december 1944 | (3) 1945 week 1 & 2 | (4) 1945 week 3 & 4 | (5) 1945 28 januari / 7 februari | (6) 1945 8 /14 februari | (7) 1945 15 februari | (8) 1945 16 februari | (9) 1945 17 & 18 februari | (10) 1945 19 t/m 21 februari | (11) 1945 22 t/m 24 februari | (12) 1945 25 t/m 28 februari | (13) 1945 1 t/mt 4 maart | (14) 1945 6 t/m 12 maart | (15) 1945 13 t/m 22 maart
Zondag 25 maart 1945
Heden ter kerke geweest in de Westerkerk. Bevestiging van lidmaten. Werd medegedeeld dat Ds. Koopmans aan zijn verwonding was overleden. Zijn vrouw die zelf reeds geruimen tijd zwaar ziek is, heeft de laatste dagen naast hem op een brancard in het ziekenhuis gelegen. Hij was 39 jaar en zou binnenkort professor worden. Zijn eene zoontje is in Friesland met de zoon van Ds. Dekker, zijn andere zoontje is thuis en zijn dochtertje van 15 jaar, welke ik bij Ds. Dekker ontmoette is achterlijk. Ik vermoed dat deze nu wel naar Ds. Dekker zal gaan. Wat een zwaar beproefd gezin.
Wij hebben, als wij zulke dingen in ons midden medemaken, te meer reden tot groote dankbaarheid. Al weten wij niet hoe het de onzen in Zeeland gaat, wij gelooven en vertrouwen dat allen nog in leven zijn. En ons persoonlijk gaat het goed. Wij zijn nog allen bij elkaar en het ontbreekt ons praktisch aan niets, als wij andere gezinnen bekijken. Wij hebben nog zooveel zegeningen, dat wij, als wij wel eens mopperen, dit eigenlijk maar over ongemakken is, en dus ondankbaar.
Woensdag 28 maart 1945
Heden van het Zweedsche Roode Kruis wederom ontvangen: 2 witte brooden,1½ pond boter, 1 kilo grutjes en op de bon 1½ pond kalfskoteletten. Wij kunnen Gode zij dank de Paaschdagen weer onder aangename omstandigheden vieren. Met de oorlog gaat het ook best. Wie weet vieren wij Paschen nog wel in bevrijd gebied. Met het eten gaat het nu gelukkig de laatste dagen heel goed, zoo nu en dan nog wel eens een dag van honger er tusschen door, maar over het algemeen, komen wij er schitterend door. Telkens als wij zeggen het is weer op, komt er op een of andere wijze weer uitkomst. Zoo zorgt God nog altijd, als wij het maar willen zien, en daaraan ontbreekt het te vaak. Ook bij mij, helaas.
Donderdag 29 maart 1945
Vandaag om vier uur naar huis tot a.s. Dinsdag na Paschen negen uur. Dus 4 vrije dagen in het verschiet. Het is prachtig zomerweer, dat belooft een mooie Paschen. De kantooruren zijn deze week gewijzigd en wel 9-12½ en 1½ tot 4 uur. De Zaterdag blijft voorloopig vrijaf.
Zondag 1 april 1945 (1ste Paschen)
Helaas geen mooi weer. Ruw en veel wind. Toos is niet erg in orde. Vandaag maar niet ter kerke gegaan. Wij eten nu vanaf Donderdag weer boter op het brood. Wat een zaligheid. Vanaf September droog gegeten. Een hoop boter te goed. Deze schijnt van de week los te komen, dus kunnen wij misschien nu eens boter blijven eten, althans voorloopig. Hedenmiddag bezoek gehad van Ds. en Mevrouw Dekker met beide dochters van 4 en 6 uur. Reuze gezellige middag gehad. Nog wat viool gespeeld en gezongen. Vanavond klok 1 uur vooruit.
“Ware woorden uit de hongerwinter, Amsterdam 1944-1945” wordt vervolgd
<< vorig deel | >> volgend deel
Meer informatie
Het volledige dagboek “Hongerwinter in Amsterdam”
Bronvermelding
Tekst: Uit het dagboek van Gerard Bergsma
Stockfoto: 123rf.com