Exclusief: Ware woorden uit de hongerwinter, Amsterdam (1944-1945) – Deel 11

Marion Middendorp

3 jaar geleden

In 2021 kwam een dierbaar familielid te overlijden. Tijdens het op- en ontruimen van zijn woning, vond ik een soort van dagboek van zijn vader. De overledene was in 1944 zelf nog maar een dreumes. Zijn vader woonde destijds in Amsterdam en beschreef (in briefvorm) zijn leven, gedurende de laatste maanden van de oorlog (hongerwinter 1944/1945).

Hongerwinter

Het dagboek geeft een eerlijke kijk in het leven van een jong gezin tijdens de hongerwinter, de laatste maanden van de oorlog. Zijn woorden schetsen een historisch beeld, juist omdat het geen bedachte woorden zijn uit een geschiedenisboek, maar ware momenten beschrijven uit een doorsnee jong gezinsleven. Het lezen over het leven van dit gezin tijdens de hongerwinter, maakte op mij diepe indruk en daarom wil ik het graag met jullie delen. Het is te groot om in één geheel te plaatsen, dus de komende tijd zal ik nieuwe pagina’s toevoegen. Om de authenticiteit zoveel mogelijk te behouden, heb ik de tekst volledig overgenomen, dus inclusief de gebruikte spelling in die tijd.

Om de privacy te waarborgen heb ik de namen gewijzigd.

Donderdag 22 Februari 1945

Vandaag begonnen met het huis aan de kant te gaan doen, tegen a.s. Zaterdag want dan komt Toos weer thuis met de kleine Hansje. Allereerst de slaapkamer van Frans en Truusje in orde gemaakt. Die gaan nu samen in de kleine slaapkamer slapen op het ijzeren ledikant. Het houten ledikant van Truusje uit elkaar genomen en opgeborgen in de thans toch niet meer te gebruiken badkamer. Toos heeft daardoor meer ruimte in onze slaapkamer en de kinderen kunnen samen in het groote ijzeren ledikant slapen.

Hierna de wasch verder afgewerkt en vaat gewasschen. Daarna de zitkamer heelemaal geraagd en gestoft en toen weer eten verzorgd en bonnen ingeleverd en diverse boodschappen gedaan. Truusje is weer op school gaan eten en daarna bij de fam. S. gaan eten, dus ik weer alleen voor mijzelf te zorgen. Zoodoende is het snel 6 uur geworden en moet ik mij haasten om nog tijdig in de Camperstraat te komen.

Truusje bij familie F. gebracht en om 8 uur teruggehaald. Bij Toos alles weer gelukkig in orde. Zij was er vandaag voor het eerst uit geweest en had het er goed afgebracht. Komen er derhalve geen complicaties dan mag zij Zaterdag naar huis.

Vanmiddag nog even bij Ds. Dekker geweest. Geertje al heelemaal ingeburgerd, hij huilt zelfs niet meer als ik wegga. Als ik boven kom zegt hij: jas uit hoed weg en binnenkomen. Brood eten en thee drinken, papa ook. Nog een lekker bord pudding gegeten bij Ds. Dekker.

Vrijdag 23 Februari 1945

Vanmorgen met Truusje naar de Havenstraat geweest met het wagentje. Daar op de ziekenbon van Toos een mud cokes gekregen. Wij met onze buit huiswaarts. Dat was een geweldig zwaar karwei en ik ben ook werkelijk moe van deze bezigheid thuisgekomen.

1 uur heen en 1½ uur terug. Daarna de slaapkamer van ons in orde gemaakt en het plat. Toen een wieg wezen koopen en zelf medegenomen naar huis. Heb nog geboft, kon werkelijk een nog heel aardige en zelfs sterke wieg koopen voor fl. 29,=. Eten verzorgd. Truusje weer tweemaal uit eten geweest en zoodoende weer vlug 6 uur geworden. Naar Camperstraat, alles weer goed en afgesproken dat ik Toos morgen om half twee kom halen. Truusje bij familie F. geweest, tot ik thuiskwam. Om half negen weer te bed.

Zaterdag 24 Februari 1945

Vanmorgen al om half zeven opgestaan, netjes geschoren en gekleed en toen de laatste hand aan de verzorging van het huis gelegd. De heele huiskamer moest nog gedaan worden, en het portaal. Dan moest de wieg nog worden opgemaakt en van warme kruiken voorzien. Gewerkt als een wildeman. Toch met eten erbij om precies 1 uur klaar.

Familie F. had inmiddels een koets besteld welke om half twee in de Camperstraat zou zijn. Ik moest dus nog hard loopen om er ook te zijn. Kwam er gelijk met het rijtuig aan. Precies 2 uur waren we thuis, waar Truusje ons ontving, met een bloemetje voor mama. Toos voelde zich buitengewoon goed en was vol lof over mijn kundigheden als huisvader, ik had om alles gedacht en niets vergeten. Wat een prestatie.

Nog even naar Ds. Dekker geweest en daar nog een paar boterhammen gegeten. Kreeg tevens mee 5 kg. aardappels en 3 kg. tulpenbollen. Heerlijk die tulpenbollen, net kastanjes en reuze voedzaam. Ik ben de eenige die ze lust, maar ik ben er dan ook wild op. Om 6 uur voor het eerst weer met Toos en Truusje gedrieën gegeten. En toen tijdig naar bed. Nu a.s. week nog een weekje thuisblijven om Toos nog wat te helpen en dan zit mijn “kraamtijd” er weer op.

“Ware woorden uit de hongerwinter, Amsterdam 1944-1945” wordt vervolgd
<< vorig deel | >> volgend deel