Wat is het HELLP-Syndroom? En hoeveel kwaad kan het?

Een te hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap komt met enige regelmaat voor. Vooral bij de eerste zwangerschap is de kans hierop groter. Nu wil dit niet direct voor problemen zorgen, maar moet uiteraard wel in de gaten gehouden worden. Maar één van de oorzaken kan het HELLP-syndroom zijn, hoewel dit zich ook al kan ontwikkelen voordat de bloeddruk verhoogd is! Wat is HELLP en hoe groot zijn de risico’s?

Wat is het HELLP-syndroom?

Het HELLP-syndroom (Hemolysis Elevated Liver enzymes and Low Platelets) kan tijdens een zwangerschap ontstaan. Bij dit syndroom worden de rode bloedcellen afgebroken en ontstaat er een tekort aan bloedplaatjes. Daarnaast zal er een gestoorde leverfunctie zijn. Een andere benaming is zwangerschapsvergiftiging. Onder zwangerschapsvergiftiging worden ook nog andere vormen van een te hoge bloeddruk gerekend. HELLP is hierbij de meest gevaarlijke variant.

Wat zijn de risico’s?

Het risico voor zowel jou als je ongeboren baby bij het HELLP-syndroom is zeer hoog. Voor jullie beiden is dit namelijk levensbedreigend! Bloedvaten kunnen door de hoge bloeddruk beschadigd raken en oedemen veroorzaken. Dit kan zich uiten in opgezwollen handen, voeten en gezicht, maar kan ook ernstigere gevolgen hebben als ze voorkomen in de hersenen. Het bloed zal minder goed stromen en daarmee weer een gevaar opleveren voor de organen, zoals de nieren en de lever. Voor je baby levert dit ook gevaar op, omdat ook de placenta hierdoor kan worden getroffen. De placenta zorgt voor de voedingsstoffen én de zuurstof voor je kindje, dus je begrijpt wel dat dit een groot risico met zich meeneemt.

Wanneer ontstaat het?

Het HELLP-syndroom ontstaat meestal ergens tussen de twintigste week van de zwangerschap en de eerste week na de bevalling. Hoe snel het ontstaat is heel verschillend. Bij de één ontstaat het opeens, bij de ander gaat dit geleidelijk aan.

Wat zijn de symptomen?

Zwangerschapsvergiftiging herken je o.a. aan onderstaande symptomen, waarbij ze in ergere mate voorkomen bij het HELLP-syndroom. Wel even een opmerking hierbij: je hoeft niet van alle symptomen last te hebben! Raadpleeg dus altijd een arts als je denkt dat je bloeddruk verhoogd kan zijn!

• Vocht vasthouden
• Hoofdpijn
• Het zien van vlekken
• Tintelingen
• Pijn boven in de buik of aan de zijkant van je buik of rug
• Misselijkheid
• Eiwit in de urine
• Verhoogde bloeddruk

Waar komt het door?

Het HELLP-syndroom kan bij iedereen ontstaan en is niet echt te voorkomen. Het is wel bekend dat je meer risico loopt als het ‘in de familie zit’. Ook loop je meer risico als je bij een eerdere zwangerschap ook een zwangerschapsvergiftiging hebt gehad. Andere verhogende factoren zijn de leeftijd van de moeder, overgewicht, hart- en vaatziekten, suikerziekte, nierziekte en sommige auto-immuunziekten. De feitelijke oorzaak is nog niet echt duidelijk.

Wat zijn de risico’s voor de baby?

Voor je baby is deze situatie levensbedreigend. Je zult dan ook opgenomen moeten worden in het ziekenhuis. Zoals gezegd levert het HELLP-syndroom een probleem op voor de placenta. Deze zou zelfs kunnen loslaten. Doordat je kindje minder goed aan zuurstof en voedsel komt, zal hij goed in de gaten gehouden moeten worden (vaak zijn deze kinderen dan ook te licht bij de geboorte). Er is zelfs een kleine kans op overlijden van je kindje in jouw buik. Mocht het nodig zijn om jouw kindje te redden, dan kan de bevalling eerder op gang gebracht worden of je kindje via een keizersnee gehaald worden.

Is je kindje te vroeg geboren omdat dit noodzakelijk was voor jou of zijn gezondheid, dan kan je kindje natuurlijk last hebben van de problemen die iedere te vroeg geborene heeft, zoals onrijpe longetjes. Een kindje waarbij de moeder het HELLP-syndroom had, heeft meestal weinig reserves en is daarmee vatbaarder voor infecties e.d. Wat de precieze gevolgen verder zijn op latere leeftijd is nog niet echt bekend. Men vermoed dat het wel zijn weerslag heeft op de bloeddruk van het kindje zelf, zijn gewicht (kleiner en dunner blijven) en bijvoorbeeld het ontwikkelen van obesitas.

Wat zijn de risico’s voor jou?

Niet alleen voor je baby is deze situatie levensbedreigend. Ook jijzelf loopt gevaar. Ook voor jouw gezondheid kan het nodig zijn om het kindje vroegtijdig te halen. Je kunt last krijgen van epileptische aanvallen of een hersenbloeding krijgen. Het HELLP-syndroom is de belangrijkste oorzaak van sterfte veroorzaakt door de zwangerschap in Nederland!

Behandeling HELLP-syndroom

Helaas is het niet mogelijk om dit syndroom door medicijnen weg te halen of te voorkomen. Het zal pas weer weggaan als de zwangerschap voorbij is. Wel zijn er behandelingen die de symptomen kunnen bestrijden (dus minder maken).

Emotionele rollercoaster

Emoties vieren hoogtij als je zwanger bent en net bevallen. Dus zeker bij zo’n complicatie! Jouw leven en/of die van je kindje is in gevaar geweest en misschien heeft je kindje wel in de couveuse gelegen. Allemaal zaken die vreten aan jouw emotionele welzijn. Tel daar ook de uitputtingsslag van jouw lichaam bij op, niet alleen door ‘gewoon’ zwanger te zijn, maar ook de extra aanslag door het syndroom, en het is zeker niet vreemd te vinden dat je het behoorlijk emotioneel moeilijk kan hebben. Praat erover en zoek lotgenoten! Veel info vind je op de site van de HELLP-stichting: HELLP.nl.  

Na je zwangerschap

Het wordt aangeraden om ook na je zwangerschap je bloeddruk goed in de gaten te houden. Nu kunnen de problemen ontstaan zijn door hart- en vaatproblemen die je nog niet wist, dus is het raadzaam om ook dit in de gaten te houden en te laten onderzoeken. Andersom geldt het ook. Heb jij ooit dit syndroom gehad, dan loop je waarschijnlijk ook meer risico op hart- en vaatproblemen als je ouder wordt.

Meer informatie

Hoe herken je de eerste symptomen van zwangerschapsvergiftiging?
Zwangerschapsvergiftiging, wat betekent dit voor jou en je baby?
Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, wat is het? Welke risico’s zijn hieraan verbonden?
Misselijk, een veelvoorkomend zwangerschapskwaaltje
Zwangerschapsvergiftiging: HELPP! Hoe gevaarlijk is het?
Welke vitamines zijn aan te raden tijdens de zwangerschap?
Gezond eten tijdens de zwangerschap
Dit kun je beter niet eten tijdens de zwangerschap
Zwangerschapshypertensie, verhoogde bloeddruk tijdens de zwangerschap

Bronvermelding

Tekst: Wil Cats
Stockfoto: 123rf.com