Bij ons zit de kersttafel altijd vol met familie en goede vrienden. Dus ben ik vaak weken van te voren al na aan het denken wat we dit jaar op tafel gaan zetten. Wat echter traditioneel nooit ontbreekt, zijn stoofpeertjes. Dat klinkt een beetje boers misschien, maar hier wordt ervan gesmuld. Ik kook ze op een manier dat ze heel blijven en alleen al die geur van kaneel, vanille en anijs in de keuken…! Heerlijk. Voor mij is de geur onlosmakelijk verbonden met Kerst. Stoofperen zijn op diverse manieren te eten, warm of koud. Bij het hoofdgerecht of bij het dessert. Dat maakt stoofperen zo’n heerlijk veelzijdig gerecht. Vandaar in deze blog, een soort hulde aan de stoofperen!
Wat zijn stoofpeertjes?
Stoofpeertjes zijn een traditioneel Nederlands gerecht, gemaakt van kleine, harde peren die worden gestoofd tot ze zacht en doordrongen zijn van een heerlijke siroop. Ze kunnen worden geserveerd als bijgerecht, dessert of zelfs als onderdeel van een hoofdgerecht.
De basis van elk stoofpeerrecept zijn natuurlijk de peren. Het is belangrijk de juiste soort te kiezen. In Nederland zijn Gieser Wildeman en Saint Rémy populaire keuzes. Deze peren worden zacht en rood na het stoven en hebben een heerlijke smaak.
De historie van de stoofperen
Stoofperen, zoals we ze vandaag kennen, vinden hun oorsprong voornamelijk in Europa. De geschiedenis van het telen en bereiden van peren gaat terug tot de Romeinse tijd. De Romeinen waren meesters in het cultiveren van verschillende fruitsoorten, waaronder peren, en verspreidden deze kennis door Europa.
In de Middeleeuwen waren peren, net als appels, een belangrijk onderdeel van de maaltijd. Ze werden zowel rauw gegeten als verwerkt in verschillende gerechten. Het stoven van peren was een populaire methode om ze langer houdbaar te maken en om ook tijdens de wintermaanden van fruit te kunnen genieten.
Nederlandse en Belgische traditie
In Nederland en België hebben stoofperen een bijzondere plaats in de culinaire traditie. De populariteit van specifieke soorten zoals de Gieser Wildeman en de Saint Rémy, beiden bekend om hun uitstekende stoofeigenschappen, is hier een duidelijk voorbeeld van. In deze regio’s worden stoofperen vaak geassocieerd met de herfst- en wintermaanden en zijn ze een vast onderdeel van traditionele feestmaaltijden.
Door de eeuwen heen zijn de recepten voor stoofperen geëvolueerd. Oorspronkelijk werden ze waarschijnlijk eenvoudig gekookt in water of wijn. Met de komst van suiker en exotische specerijen zoals kaneel en kruidnagel in Europa, werden deze ingrediënten geleidelijk toegevoegd aan stoofpeergerechten, wat resulteerde in de rijkere en meer complexe smaken die we vandaag kennen.
Zo maak je lekkere stoofperen!
Voordat je begint met koken, is het belangrijk je peren goed voor te bereiden. Schil de peren, maar laat het steeltje zitten. Dit zorgt niet alleen voor een mooie presentatie, maar helpt ook om de peer heel te houden tijdens het kookproces.
De magie van stoofpeertjes zit hem in de kruiden en specerijen. Klassieke toevoegingen zijn kaneel, steranijs, en kruidnagel. Experimenteer met de hoeveelheden om te zien wat het beste bij je smaak past. Traditioneel worden stoofpeertjes gekookt in rode wijn, wat zorgt voor de karakteristieke dieprode kleur. Voor een alcoholvrije variant kun je rode druivensap of zelfs appelsap gebruiken. Het resultaat is iets milder, maar nog steeds heerlijk.
Neem de tijd!
Stoofpeertjes hebben tijd nodig. Kook ze langzaam op laag vuur. Dit kan variëren van twee tot drie uur, afhankelijk van de grootte en soort van de peren. Het doel is om ze zacht te maken, maar niet zo zacht dat ze uit elkaar vallen.
Aan het einde van het kookproces kun je suiker of honing toevoegen voor extra zoetheid. Dit is echter optioneel en afhankelijk van je persoonlijke voorkeur. Wees niet bang om te experimenteren. Voeg bijvoorbeeld eens wat gember of sinaasappelschil toe voor een frisse twist. Of probeer eens stoofpeertjes te maken met witte wijn en vanille voor een geheel andere smaakervaring.
Recept stoofperen (zonder rode wijn)
Ingrediënten
- 1 kg stoofperen (bijvoorbeeld Gieser Wildeman of Saint Rémy)
- 1 kaneelstokje
- 1 vanillestokje
- 500 ml rode druivensap
- 2 eetlepels bruine suiker (optioneel)
- 1 steranijs (optioneel)
- Schil van 1 sinaasappel (optioneel)
Bereidingswijze
- Voorbereiden van de peren: Begin met het schillen van de peren. Laat de steeltjes eraan zitten voor een mooie presentatie. Snijd de onderkant van de peren een beetje af, zodat ze rechtop kunnen staan.
- Vanillestokje klaarmaken: Snijd het vanillestokje in de lengte door en schraap met een mesje het merg eruit.
- Peren in de pan: Zet de peren rechtop in een grote pan. Voeg het kaneelstokje, de vanille (zowel het stokje als het merg), en eventueel de steranijs en sinaasappelschil toe.
- Toevoegen van druivensap: Giet het druivensap over de peren. Het sap zou de peren moeten bedekken. Als dit niet het geval is, kun je wat water toevoegen totdat de peren net onder staan.
- Suiker toevoegen: Strooi de bruine suiker over de peren. Dit zorgt voor een extra zoetheid, maar je kunt het weglaten als je liever minder suiker gebruikt.
- Stoven: Breng het geheel aan de kook en zet het vuur dan laag. Laat de peren met de deksel op de pan ongeveer 2 tot 3 uur zachtjes stoven. Check tussendoor of de peren al zacht zijn.
- Serveren: Serveer de stoofperen warm of koud. Ze zijn heerlijk als dessert met bijvoorbeeld vanille-ijs of als bijgerecht bij wildgerechten.
- Bewaren: Stoofperen kun je in de koelkast enkele dagen bewaren. Ook kunnen ze ingevroren worden voor langere tijd.
Tips
- Variatie: Voel je vrij om met de kruiden te variëren. Elk huishouden heeft vaak zijn eigen favoriete toevoegingen.
- Alcoholische versie: Voor een volwassen twist kun je een scheut rode wijn of port toevoegen aan het kookvocht.
- Dikte van de saus: Als je een dikkere saus wilt, kun je na het stoven de peren uit de pan halen. Vervolgens laat je het kookvocht inkoken tot de gewenste dikte.
Eet smakelijk!!
Meer informatie
Wat doe je eigenlijk met je kerstpakket?
Kerstmis vieren, een gezellig samenzijn
Fijne kerst ideeën voor bijzonder gezellige kerstdagen
Hoe maak je het kerstdiner kidsproof?
Nederlandse gezin kiest voor traditionele Kerst
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com