Heeft jouw puber een grote mond?

Esther Mostert

3 jaar geleden

‘Nou nou nou, moet dat nou zo, toon eens wat respect voor je moeder’. Ik hoor het oma nog zeggen tegen mijn jongste toen zij mij een weerwoord of grote mond gaf. Op dit soort momenten merk ik dat er sprake is van een generatiekloof als ik de opa’s en oma’s verbaasd, en met enige afkeuring, zie kijken als ik met mijn kinderen in gesprek ben. Door hun ogen zie ik dat de grens van brutaliteit soms in zicht komt en dat zij het niet gewend zijn om op deze toon met kinderen een gesprek aan te gaan.

Grote mond of weerwoord

Zelf vind ik het best normaal dat mijn tieners een weerwoord hebben. Ik weet niet beter, we hebben het eigenlijk ook altijd gestimuleerd om zich te uiten en we nemen serieus wat ze zeggen. Ik zie het om me heen ook niet anders. Ik denk dat dit normaal is in de tijd waarin we leven. Kinderen zijn nou eenmaal mondiger dan vroeger. Wij volwassenen vinden dit goed en stimuleren dit zelfs.

U was de norm

Vroeger was alles natuurlijk beter, in ieder geval had de jeugd toen meer respect voor volwassenen dan tegenwoordig het geval is. Een volwassene met U aanspreken is er bij mij en vele anderen toen goed ingeramd. Zo sterk, dat ik het best lastig vind om iemand plots te tutoyeren, automatisch zeg ik nog steeds vaak U als het om een ouder iemand gaat. Mijn kinderen hebben dan niet zo sterk als ik, al heb ik ze wel geleerd om ouderen met U aan te spreken.

Vinger, hand

Kinderen hadden vroeger sowieso minder ruimte, moesten gewoon doen wat er gezegd werd en niet zo zeuren. Tegenwoordig wordt er veel beter naar kinderen geluisterd, worden ze serieuzer genomen en deze ruimte wordt door kinderen natuurlijk volledig benut. Je geeft ze een vinger en ze nemen de hele hand. Best logisch eigenlijk. Grenzen opzoeken en overgaan is onderdeel van opgroeien en groter worden. De grens van respect wordt daarbij door kinderen natuurlijk ook niet geschuwd. Je kan kinderen wat dat betreft niet kwalijk nemen dat ze de ruimte nemen en proberen tot hoever ze kunnen gaan. Wij laten ze zelf zo ver gaan.

Grenzen stellen is wel nodig

Ruimte geven is dus oké, maar grenzen aangeven is ook nodig. Alleen al om je kind een gevoel van veiligheid te geven en daarnaast uit zelfrespect. Door duidelijke grenzen te stellen leer je kinderen omgaan met waarden en normen van anderen en die van zichzelf. En dat is toch echt wel nodig in deze maatschappij.

Ik wil graag dat mijn kinderen op een normale toon dingen aan mij vragen en nadenken voor ze iets negatiefs of kritisch zeggen. Niet omdat ik hun moeder ben, maar omdat ik een mens ben. Ik geef mijn kinderen ruimte, maar wil ze ook sociale omgangsnormen bijbrengen. Vanuit dat licht stel ik mijn grenzen op. Hier ga ik graag het gesprek met ze over aan. Deze manier werkt voor mij beter dan commando’s uitdelen.

Brutaliteit

Een brutale puber mag wat mij betreft zeker op zijn gedrag aangesproken worden. Hoe oud of jong je ook bent, je hoort andere mensen niet te schofferen of te beledigen. Dat kunnen ze van jongs af aan ook al prima leren. Het gaat dan over fatsoen. Als je kinderen vanuit een basis van gelijkwaardigheid benaderd mag je ook van ze vragen dat ze jou hetzelfde respect teruggeven.

Privacy, ook voor kinderen

Bij respect hoort ook privacy, daar hebben kinderen net zoveel recht op als wij. Vanuit vertrouwen kan je ze denk ik ook deze ruimte gunnen. Als je ze een bepaalde vrijheid geeft komen ze denk ik eerder bij je dan wanneer je erboven op zit. Er gaat een mooie kracht van vertrouwen uit. Dat werkt beter dan je kind vanuit wantrouwen benaderen.

Zelf het goede voorbeeld geven, daar begint het denk ik altijd mee. Mijn kinderen mogen bijvoorbeeld gerust mijn telefoon inzien, ik heb geen geheimen voor ze. Ook ben ik eerlijk over dingen die spelen in mijn leven. Nu denk ik wel na over wat ik mentaal op hun bordje leg hoor. Maar ik creëer zo een sfeer waarin we op een leuke en normale manier met elkaar omgaan, waar een basis is waarin we elkaar vertrouwen. Dat is de bron waardoor we juist meer met elkaar delen en liever voor elkaar zijn.