Gameverslaving, vluchten in een digitale wereld. Kan het kwaad?

Marlouk Rodijk

3 jaar geleden

Gameverslaving, vluchten in een digitale wereld. Kan het kwaad?

Vluchten in een virtuele wereld. Dag in dag uit, úúúren lang. Geen tijd om naar buiten te gaan, geen tijd om te praten, geen tijd om te eten. Full focus in de game. En dit zijn slechts een paar symptomen van een gameverslaving. Wanneer wordt gamen gevaarlijk spel en hoe ver gaat zo´n verslaving eigenlijk?

De online wereld

Gaming is hot! Spellen als Fortnite, League of Legends en Reddead Redemption hebben wereldwijd miljoenen gebruikers. Games waarin je in een virtuele wereld de strijd aangaat. En dit zijn slechts een paar voorbeelden. Gamers worden meegezogen in een online wereld, waarin sommigen steeds dieper en dieper verstrikt raken. Tot ze uiteindelijk 18 uur per dag non-stop gamen en geen oog meer hebben voor hun omgeving, geen tijd hebben voor een eetpauze en hevige mentale stress ervaren door online gebeurtenissen.

De offline wereld

De offline wereld bestaat bijna niet meer voor mensen met een gameverslaving. Ze hebben alleen maar oog voor hun online wereld. Vraag je ze naar ‘menselijk contact’, dan is een veelgehoord antwoord: “Ik chat de hele dag met medegebruikers”. Familieleden van gameverslaafden geven vaak aan degene in kwestie moeilijk te kunnen bereiken. Hij/zij reageert vaak afwezig en lijkt totaal onbereikbaar voor de omgeving. Waag je het om de game uit te schakelen of ze op een ‘moment suprême’ te storen, dan is het oorlog!

Hoe ontstaat een gameverslaving?

Even terug naar het begin: hoe ontstaat een gameverslaving? Net als bij andere verslavingen, is ‘willen vluchten van persoonlijke problematiek’ een veelvoorkomende oorzaak van gameverslavingen. Dat kan van alles zijn. Problemen thuis, problemen op het werk, een laag zelfbeeld, depressieve klachten. Een gamer zoekt dan zijn uitvlucht in de virtuele wereld van het spel. Vaak begint gamen ter ontspanning of om de gedachten even te verzetten en loopt het langzaam maar zeker uit in obsessief gedrag. Tijdens het gamen maakt je brein drie stofjes aan: adrenaline, endorfine en dopamine. Deze stofjes hebben een verslavende werking. Het is eigenlijk precies hetzelfde als bij een drugsverslaving. Stopt de verslaafde gamer met spelen, dan treden afkickverschijnselen op en MOET hij/zij weer gamen om hetzelfde fijne gevoel te krijgen.

Symptomen van een gameverslaving

Gamen wordt gevaarlijk spel op het moment dat het invloed heeft op je persoonlijke leefomgeving. Relaties, vriendschappen, je baan. Net als bij andere verslavingen, heeft een gameverslaving het verlies van sociale contacten, het verliezen van een baan en het stoppen met behalen van persoonlijke doelen tot gevolg. Experts constateren een gameverslaving aan de hand van symptomen. Heb je vijf van de negen onderstaande kenmerken, dan is de kans groot dat je verslaafd bent aan gamen:

Je denkt alleen nog maar aan het spel. Waar je ook bent – op school, op het werk, bij vrienden – het enige waar jij aan denkt is je volgende online battle.
Ben je niet in de buurt van je controller, dan raak je geïrriteerd en krijg je ontwenningsverschijnselen.
‘De echte wereld’ maakt je bang en je vertoont angstverschijnselen
De besteedt steeds meer tijd aan het spel, stoppen lukt niet meer.
Hobby´s en vrienden van vroeger komen steeds meer op een laag pitje te staan, tot ze soms uiteindelijk helemaal uit je leven verdwijnen.

Je realiseert je dat je één of meerdere van bovenstaande problemen ervaart, maar toch kan je niet stoppen met gamen.
Je liegt tegen andere over hoeveel tijd je achter je computer doorbrengt en doet alsof het allemaal wel meevalt.
De game wordt gebruikt om aan problemen uit het werkelijke leven te ontsnappen, vluchtgedrag
Je bent iets waardevols verloren door het gamen. Je bent bijvoorbeeld blijven zitten, je relatie is uit of je bent ontslagen.

Risicogroepen

Volgens wetenschapper zijn er bepaalde groepen die een verhoogd risico lopen op een gameverslaving: jongens met concentratieproblemen (bijvoorbeeld ADHD) en jongens die het moeilijk vinden om sociale contacten op te bouwen. Er wordt over ‘jongens’ gesproken, omdat zij volgens de cijfers veel vaker gameverslaafd zijn dan meiden. Onder de 12 t/m 16-jarigen komt dagelijks gamen bij bijna 43 procent van de jongens en 11 procent van de meisjes voor, zo blijkt uit onderzoek van het Nederlands Jeugdinstituut.

Behandeling gameverslaving

Herken je vijf of meerdere symptomen uit bovenstaande lijst bij jezelf of bij iemand uit je omgeving? Maak het bespreekbaar. Het doorbreken van verslavingsgedrag begint altijd met praten! Zoek je professionele hulp? Veel behandelaars zetten cognitieve groepstherapie in. Zoek naar een psycholoog bij jou in de buurt, leg je persoonlijke verhaal voor en informeer naar de mogelijkheden. Er zijn ook Nederlandse klinieken die zich specifiek richten op de behandeling van een gameverslaving.