Eiceldonatie. Wat houdt dit in?

Zwanger worden is voor veel vrouwen niet vanzelfsprekend. Wanneer een vrouw weinig of geen eicellen aanmaakt, of wanneer haar eicellen een genetische afwijking vertonen, kan eiceldonatie uitkomst bieden. De gedoneerde eicel wordt bevrucht, meestal met het zaad van de partner van de vrouw met een kinderwens, waarna deze in haar baarmoeder kan uitgroeien tot een baby. Een bijzonder en ook heftig traject! In dit artikel lees je er meer over.

Eicelbank

Ieder jaar krijgen honderden vrouwen in Nederland de boodschap dat zij geen eicellen aanmaken, of dat deze niet (veilig) bruikbaar zijn. Bijvoorbeeld als gevolg van een vervroegde overgang, een behandeling tegen kanker, of een genetische afwijking die een te groot risico voor het ongeboren kind levert. Sinds 2012 kunnen vrouwen in Nederland voor eiceldonatie terecht bij een eicelbank; voor die tijd kon eiceldonatie alleen plaatsvinden met behulp van een bekende donor óf in het buitenland.

Wat is eiceldonatie?

Bij eiceldonatie staat een vrouwelijke donor onbevruchte eicellen af. Dit is een fysiek zwaar, emotioneel en niet ongevaarlijk proces; maar met een prachtig doel, want dankzij eiceldonatie kunnen sommige vrouwen tóch gezonde kinderen krijgen. De eicel wordt vervolgens bevrucht en in de baarmoeder gebracht, waar de bevruchte eicel zich kan ontwikkelen tot een kindje.

Als je eiceldonor wil worden…

Donoren worden uitgebreid onderzocht. Lichamelijk, om te controleren op erfelijke ziektes en op fitheid om het zware traject te kunnen doorlopen. Maar ook psychisch, omdat het donatietraject emotioneel kan zijn en veel van de donor vraagt. Omdat de vruchtbaarheid van de eiceldonor af kan nemen is het fijn als deze zelf al een gezin heeft, of geen eigen kinderwens. Ook de omgeving moet achter het traject staan: zeker omdat de anonimiteit van donoren in 2004 werd opgeheven en kinderen die na eiceldonatie geboren zijn dus met 16 jaar contact met de donor mogen opnemen.

Het proces van eiceldonatie

Het doneren van eicellen is een heftig traject, bijna gelijk aan een IVF-behandeling. Met hormooninjecties worden de eierstokken gestimuleerd om meerdere eicellen te laten rijpen. Na twee weken krijg je een injectie om de eisprong op gang te brengen. Middels een (pijnlijke) punctie worden de eicellen opgezogen.

De volgende stap

Op dezelfde dag dat de punctie plaatsvindt, worden de eicellen bevrucht met het sperma van de vader. Meestal is dit de partner van de ‘wensmoeder’, de vrouw die graag zwanger wil worden. Ondertussen heeft de wensmoeder, indien zij zelf nog een menstruele cyclus heeft, haar hormoonhuishouding stil gelegd met behulp van medicijnen. Eén of twee van de ontstane embryo’s worden vervolgens in de baarmoeder geplaatst. Eventuele extra embryo’s kunnen worden ingevroren voor latere toepassing.

Slagingspercentage

Het slagingspercentage bij een eiceldonatiebehandeling is net zo groot als bij een reguliere IVF-behandeling. De leeftijd van de wensmoeder heeft, zover we nu weten, nauwelijks invloed op het slagingspercentage. De leeftijd van de eiceldonor is wél bepalend: hoe jonger de eiceldonor, hoe groter de kans op innesteling.

Een eiceldonor vinden

Er zijn verschillende manieren om een eiceldonor te vinden. De eerder genoemde eicelbank biedt sinds kort in Nederland een prachtige mogelijkheid om tóch zwanger te worden. Helaas zijn de wachttijden erg lang, omdat er niet veel eiceldonoren beschikbaar zijn. Dit heeft zowel te maken met het intensieve traject van donatie, als met het gegeven dat doneren niet langer anoniem kan.

Maar misschien ken jij iemand in je omgeving die jouw kinderwens zodanig steunt, dat zij eicellen wil doneren? Dit gebeurt relatief vaak. Het voordeel van een familielid die doneert is dat het kind een deel van de erfelijke eigenschappen van de wensmoeder bij zich draagt. Toch is het ook erg moeilijk om van een dierbare te verwachten dat zij dit proces van eiceldonatie ondergaan, en bovendien komt niet iedereen daarvoor in aanmerking. Maar het is misschien wel het mooiste geschenk dat iemand jou kan geven, of dat jij iemand kan geven…

Tot slot is er de mogelijkheid om in het buitenland een eiceldonatiebehandeling te ondergaan. Omdat in veel andere landen anonimiteit een optie is en er soms zelfs een financiële vergoeding tegen over staat – dit is in Nederland bij wet verboden-, zoeken Nederlandse wensmoeders vaak hun toevlucht in het buitenland. Weet je wel een eiceldonor, maar vinden jullie het niet prettig het eitje zelf te gebruiken? In België is anonieme ruildonatie mogelijk.
Eiceldonatie vraagt veel van de donor, maar het is ook een onbeschrijflijk mooie manier om iets voor een ander te doen. En je weet zeker dat het kindje, dat uit jouw eicel wordt geboren, absoluut gewenst is!

Meer informatie

Wat zijn de mogelijkheden bij onvruchtbaarheid?
Onvruchtbaar, de nachtmerrie voor iedereen met een zwangerschapswens
Vruchtbaarheidsproblemen en een zwangerschapswens
Vruchtbaarheidsproblemen, wat zijn de mogelijkheden?
Eicellen invriezen – Uitstellen van je vruchtbaarheid
Hulp bij het zwanger worden: wat houdt IUI in?
Ingevroren eicellen: voor wie en waarom?

Bronvermelding

Tekst: Irène Storm
Stockfoto: 123rf.com