Controles tijdens de zwangerschap, welke zijn er?
Tijdens je zwangerschap zijn er allerlei controles mogelijk of zelfs noodzakelijk. Zodra je weet dat je zwanger bent, is het dus belangrijk om contact op te nemen met je huisarts en op zoek te gaan naar een verloskundige bij jou in de buurt. Ben je onder behandeling van een gynaecoloog, dan bel je hem natuurlijk gelijk. Het eerste consult is rond zo’n 8 weken, dus wees er snel bij!
Eerste consult
Het eerste consult bij een verloskundige duurt wat langer dan de volgende. Dit heeft te maken met het feit dat zij nog alles over jullie wil weten. Er zullen dus heel wat vragen gesteld gaan worden, vooral over de medische geschiedenis van jou en je partner.
Wanneer alles voorspoedig verloopt zullen vervolgcontroles gaan plaatsvinden rond de weken: 20, 26, 30, 36 en 39.
Controles verloskundige
Bij iedere controle zal de verloskundige je bloeddruk meten, je baarmoeder opmeten (hoe groot is je kindje?) en luisteren naar het hartje van je baby. Ook met haar handen zal ze je buik controleren, bijvoorbeeld om te kijken hoe je kindje ligt.
Er is gelegenheid tot vragenstellen en er wordt gekeken naar de lichamelijke conditie van jou. Op indicatie van de arts of verloskundige kan er een urine onderzoek plaatsvinden of wordt er een CTG of echo gemaakt.
Wat is een CTG?
Een CTG is een cardiotocogram. Tijdens dit onderzoek wordt ongeveer 20 minuten de hartslag van de baby en het samentrekken van de baarmoeder geregistreerd. De uitkomst geeft informatie over de conditie van de baby en de activiteit van de baarmoeder.
Wat is een echo onderzoek?
Een echo is een onderzoek door middel van geluidsgolven. Doordat bepaald weefsel van je baby deze geluidsgolven terugkaatsen wordt er op een beeldscherm het beeld van je kindje zichtbaar. Overigens niet alleen je kindje, maar ook het vruchtwater en de placenta. Zo kan de ligging van het kindje worden bepaald, maar bijvoorbeeld ook hoe groot je kindje is.
Wat is een doptone of doppler?
Een doppler of doptone is een apparaatje waarmee de verloskundige naar het hartje van je baby kan luisteren. Het is niet schadelijk voor jekindje.
Hoe vaak ga je op consult?
Over het algemeen ga je tot je 26 weken zwanger bent, iedere 4 tot 6 weken op controle. Natuurlijk is dit afhankelijk of alles goed gaat. Vanaf 26 weken worden de controles wat vaker gedaan. Vanaf dat moment ga je iedere 3 weken op controle. Na 32 weken wordt dit zelfs iedere 2 weken en vanaf 36 weken, ga je iedere week op controle.
Als alles goed gaat kan het wat minder vaak zijn, als er reden tot bezorgdheid is, kan het weer wat vaker.
Als je voorbij de 40 weken bent , moet je voor extra controles naar het ziekenhuis.
De 20-wekenecho
Als je twintig weken zwanger bent, krijg je de 20-wekenecho. Dit is een heel spannende echo, want deze geeft veel informatie prijs over je kindje. Bijvoorbeeld wat het geslacht is van je kindje, maar ook is er te zien of je kindje gezond is, of bijvoorbeeld zijn organen goed ontwikkelen en of je kindje geen open ruggetje heeft.
Pretecho
Vanaf een week of 13 is je baby groot genoeg voor het maken van een pretecho. Er zijn verschillende praktijken die deze mogelijkheid aanbieden. Vanaf een week of 18 is het geslacht te bepalen. Er zijn pretecho’s in 2D, 3D en in 4D (bewegend beeld) te maken. Wacht er niet te lang mee, want na week 32 gaat je baby steeds meer in elkaar gekruld liggen zodat het lastig wordt hem nog goed in beeld te krijgen.
Groepsconsult
Sommige verloskundigen hebben rond de 24e week een zwangerschapscontrole in de vorm van een groepsconsult. De gewone medische controles worden in een aparte ruimte gedan, maar daarnaast krijg je uitleg over de bevalling en informatie over bijvoorbeeld de mogelijkheden van pijnstillers. Uiteraard is dit per Verloskundigenpraktijk verschillend.
Specifieke testen
Soms is het noodzakelijk nader onderzoek te doen, bijvoorbeeld als de moeder wat ouder is.
Vruchtwaterpunctie
In week 16 kan er – indien noodzakelijk – een vruchtwaterpunctie worden gedaan. Met behulp van een naald wordt er een beetje vruchtwater afgenomen wat in een laboratorium wordt onderzocht. Met deze test kan er worden gekeken of er bepaalde afwijkingen zijn, zoals het syndroom van Down. Dit onderzoek kan worden gedaan wanneer de moeder 36 jaar of ouder is.
Vlokkentest
Bij de vlokkentest worden er cellen van de placenta weggenomen voor onderzoek. De test kan wat eerder worden gedaan dan de vruchtwaterpunctie, maar de uitslag is iets minder zeker.
Combinatietest
De combinatietest kan worden gedaan tussen de 11e en 14e week. De combinatietest is een nekplooimeting door middel van echografisch onderzoek met een aanvullend bloedonderzoek). Ook deze test is voor vrouwen boven de 36 jaar.
Vergoeding
De combinatietest, vlokkentest en vruchtwaterpunctie zijn onderzoeken die vallen onder de term ‘prenatale diagnostiek’. Als er een medische indicatie voor is, worden deze testen vergoed. Deze onderzoeken worden niet in ieder ziekenhuis gedaan.
Wanneer kom je hiervoor in aanmerking?
Leeftijd speelt hierbij een belangrijke rol, maar ook bepaalde erfelijke afwijkingen. De verloskundige of arts bespreekt met jou de mogelijkheden en eventuele risico’s. Het is verder aan jou of je gebruik wil maken van deze mogelijkheden.
De kans op een kindje met Downsyndroom
| Leeftijd | Kans |
| 20 jaar | 1:1528 |
| 25 jaar | 1:1351 |
| 30 jaar | 1:909 |
| 35 jaar | 1:384 |
| 40 jaar | 1:112 |
| 45 jaar | 1:28 |
Gynaecoloog
Als alles voorspoedig verloopt zullen alle controles door de verloskundige worden gedaan. Bij eventuele problemen of medische indicaties, zal je worden doorverwezen naar een gynaecoloog.
Bloedonderzoek
Bij de eerst controle bij de verloskundige wordt er een bloedonderzoek gedaan. Je bloed wordt onderzocht op:|
– Je bloedgroep en je rhesus-factor
– Of je bloed antistoffen bevat tegen een andere bloedgroep
– Hepatitis B
– Geslachtsziekte (Syfilis, HIV)
– IJzergehalte/Hb
– Glucose
Je glucose wordt gemeten om te kijken of je geen last hebt van zwangerschapsdiabetes.
Meer informatie
Wat je moet weten over de nekplooimeting
Zonnebank en zwangerschap
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com
