Carnaval is van oorsprong een gekerstend heidens volksfeest. Het valt binnen de christelijke traditie op de zondag, maandag en dinsdag direct voorafgaand aan de vastentijd van 40 dagen. Het is een feest van gek doen, uitbundigheid en (zelf)spot.
De meest waarschijnlijke oorsprong van het woord carnaval ligt in het Italiaanse carne levare. Dit betekent ‘opheffen/wegnemen van het vlees’. Maar sommigen zeggen dat het komt van het Latijnse woord ‘carrus navalis‘, waarmee een narrenschip wordt bedoeld. eigenlijk weet men het gewoon niet zeker waar het woord vandaan komt en voor de beleving, maakt het natuurlijk ook helemaal niks uit.
Steeds een andere datum
Carnaval heeft geen vaste datum omdat het is gekoppeld aan Pasen. Het wordt namelijk gevierd voor de aanvang van de vastperiode (40 dagen voor Pasen). En de vastenperiode eindigt op Eerste Paasdag. Pasen kan op zijn vroegst op 22 maart vallen en op zijn laatst op 25 april. Als gevolg daarvan is de vroegst mogelijke datum voor carnaval 1 februari, en de laatst mogelijke datum 9 maart.
Dit jaar (2019) kent dus een late Carnaval, namelijk op 3 maart.
Het feest duurt officieel van zondag tot en met dinsdag. Maar in veel steden is er op zaterdag al een optocht. De dinsdag heet vette dinsdag (dan mocht je nog even lekker veel en vet eten voordat het vasten begon) en de woensdag na het feest heet Aswoensdag. Vroeger ging iedereen dan naar de kerk om een askruisje te gaan halen.
Waar wordt het gevierd?
Het carnavalsfeest wordt in Nederland vooral gevierd in Noord-Brabant, Limburg, Zeeuws-Vlaanderen, regio Arnhem/Nijmegen, delen van de Achterhoek, Salland, Twente en in sommige Utrechtse plaatsen als Harmelen, IJsselstein, Montfoort en Oudewater. Maar ik kan vertellen dat het ook in andere streken van Nederland uitbundig gevierd kan worden. Ik denk bijvoorbeeld aan Boskoop… In dat dorp hebben ze een heel actieve Carnavalsvereniging… (De Krooshappers).
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com