Soms kan het gebeuren dat een eitje zich buiten de baarmoeder nestelt, op een plek waar het niet genoeg ruimte en mogelijkheden heeft om uit te groeien tot een gezonde baby. Hoe ontstaat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap en wat zijn de symptomen en gevolgen? Je leest het in dit artikel.
De innesteling
Bij een gezonde zwangerschap nestelt de bevruchte eicel zich in het baarmoederslijmvlies. Zodra de eicel is bevrucht door een zaadje, gaat het op weg naar de baarmoeder en ontwikkelt zich tot een embryo. Na ongeveer een week komt de bevruchte eicel in de baarmoeder aan, die zich – net als bij elke cyclus- klaar heeft gemaakt voor innesteling door het slijmvlies dikker te maken. Als alles goed gaat zakt het bevruchte eitje diep weg in het baarmoederslijmvlies en vormt zich uiteindelijk een placenta vanuit dit weefsel om de eicel heen.
Maar de innesteling verloopt helaas niet altijd goed. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ofwel Extra Uteriene Graviditeit (EUG) nestelt de bevruchte eicel zich op een andere plek buiten de baarmoeder. Dit is in 98% van de gevallen in één van de eileiders op weg naar de baarmoeder toe, maar het kan ook in de buikholte, in de baarmoederhals of op een eierstok zijn.
Hoe ontstaat het?
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap komt bij 1 à 2 op de 100 zwangerschappen voor en is vaak het gevolg van een beschadigde of dysfunctionele eileider. Een eileider kan beschadigen door een ontsteking (bijvoorbeeld door een SOA), een operatie aan de eileider, een eerdere buitenbaarmoederlijke zwangerschap, of bijvoorbeeld een mislukte sterilisatie.
Daarnaast bestaan er enkele risicofactoren die de kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap vergroten.
Hogere leeftijd – vrouwen met een leeftijd boven de 35 jaar maken vaker een EUG mee
Een IVF of ICSI behandeling – al is vaak een niet goed functionerende eileider juist ook de reden dat deze behandeling ondergaan wordt.
De ziekte Endometriose.
Het gebruik van een spiraaltje – de kans is heel klein dat je toch zwanger wordt met een spiraal, maar als dat gebeurt nestelt de eicel zich vaak buiten de baarmoeder omdat het spiraaltje de holte blokkeert.
Symptomen
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is in het begin vaak moeilijk te herkennen. Je zwangerschapstest is positief en de symptomen zijn niet anders dan bij een gezonde zwangerschap. Klachten die wijzen op een EUG ontstaan meestal tussen de 5e en 12e week. Je kunt een licht zeurende buikpijn hebben, vaak links of rechts onderin op de plaats van de innesteling. Ook bloed uit de vagina komt voor.
Het grootste risico bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is dat de eileider, waarin de bevruchte eicel genesteld is, scheurt. Dan komt er veel bloed in de buikholte vrij en dat zorgt voor een gevaarlijke situatie. Symptomen zijn plotselinge en heftige buikpijn, duizeligheid, zweten, het gevoel dat je flauw gaat vallen, evenals een uitstralende pijn naar de rug, schouders of bovenbenen.
En nu?
Een zwangerschap buiten de baarmoeder heeft spijtig genoeg geen kans van slagen. Ook kan het vruchtje niet gered worden door verplaatsing naar de baarmoeder, en dus moet de zwangerschap worden beëindigd. Soms doet het lichaam dit zelf middels een miskraam, soms moet een arts ingrijpen met behulp van medicijnen of een operatie. Voor welke behandeling wordt gekozen, hangt af van het stadium van de zwangerschap en de mate van klachten die je ervaart. Hoe eerder een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontdekt wordt, hoe kleiner de kans op bloedverlies door het scheuren van de eileider.
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap brengt veel emoties met zich mee. Je kunt je verdrietig voelen over het verlies, boos zijn, schuldgevoelens ervaren. Praat erover met je partner en dierbaren, en zoek indien nodig hulp via de huisarts als je behoefte hebt aan meer ondersteuning.
De toekomst
Gelukkig kun je na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap gewoon weer opnieuw zwanger raken, en is de kans op een gezonde baby vele malen groter dan dat dit je weer overkomt. Maar het risico op nog een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is wel verhoogd met 15%, dus geef altijd aan de verloskundige of gynaecoloog aan dat je dit eerder hebt meegemaakt. Zij kunnen dan in een eerder dan gebruikelijk stadium een echo doen om te controleren of de embryo ditmaal in de baarmoeder is genesteld en je een gezonde zwangerschap tegemoet gaat.
Extra informatie
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap, hoe kan dit ontstaan?
Wat zijn de problemen en klachten van endometriose?
Verlies van je baby tijdens de zwangerschap
Zwangerschapssymptomen
Omgaan met een miskraam…
Stoppen met roken, maar hoe dan?
Zwangerschapstesten
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
De 15 mijlpalen van een zwangerschap
Zwangerschapsfabeltjes, ze weten het allemaal beter
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Bronvermelding
Tekst: Irène Storm
© afbeelding: 123rf.com
