Maand 1 – Ontwikkeling baby

Marion Middendorp

4 jaar geleden

Maand 1 van de ontwikkeling van je baby. Wat je allemaal kunt verwachten, lees je in deze blog.

Je kindje is geboren en je hele leven is veranderd. Vlak na de geboorte van je kindje controleert de verloskundige of gynaecoloog of je baby helemaal gezond is en een goede conditie heeft. Dit gebeurt met behulp van een zogenaamde Apgar-Score.

Gemiddeld 18 uur slaap

Voornamelijk zal je kindje nog lekker liggen te slapen (gemiddeld zo’n achttien uur per dag). Probeer de eerste week zo rustig mogelijk voor je kindje te laten verlopen. Jullie moeten immers allemaal een beetje aan elkaar wennen. Maak daar voldoende tijd en ruimte voor vrij, zonder dat je gelijk over allerlei kraamvisite struikelt. Maak hier samen met je partner goede afspraken over.

Apgar score

Apgar-score is een test waarmee een snelle indruk van de algemene toestand van een pasgeboren baby verkregen kan worden. De test is ontwikkeld in 1952 door dr. Virginia Apgar. De test wordt door de verloskundige, gynaecoloog of kinderarts gescoord één minuut, vijf minuten en tien minuten na de geboorte en geeft inzicht in de conditie van de baby op de vijf vitale criteria: ademhaling, pols- en hartslag, spiertonus, kleur van de huid en reactie op prikkels.

	Teken	0 punten	1 punt	2 punten
A	Activity (spierspanning)	afwezig	armen en benen bewogen	actieve beweging
P	Pulse (hartslag)	afwezig	onder de 100 bpm	boven de 100 bpm
G	Grimace (reflexen)	geen respons	grimas	niezen, hoesten, trekken
A	Apperance (uiterlijk)	blauw-grijs, geheel bleek	normale behalve extremen	normaal over het gehele lichaam
R	Respiration (ademhaling)	afwezig	langzaam onregelmatig	goed huilen

Kraamperiode

Je kraamperiode is inmiddels van start gegaan, de periode duurt tot zes weken na de bevalling. In het begin is alles misschien nog een beetje onwennig, gelukkig kan je kraamverzorgster je alles vertellen.
Veel vrouwen krijgen op de derde of vierde dag van het kraambed, de zogenaamde kraamtranen. Hiermee wordt een dag bedoeld waarbij je extreem emotioneel bent en plotseling in huilen kan uitbarsten. Het is heel gewoon en het gevolg van alle nieuwe indrukken en lichamelijke veranderingen (hormonen, stuwing, hechtingen, et cetera). Laten we eerlijk zijn, een bevalling is zowel lichamelijk als geestelijk een enorme ervaring.

Borstvoeding

Misschien dat de borstvoeding langzaam op gang begint te komen. Maak je niet direct zorgen als je kindje begint te huilen na het voeden, je mag er vanuit gaan dat als je in de beginperiode om de 2 of 3 uur je kindje voedt, hij binnenkrijgt wat hij nodig heeft. Het kan een dag of drie duren voordat je borstvoeding op gang komt. Veel aanleggen is goed voor het opgang brengen van de borstvoeding. Je kindje heeft in je baarmoeder genoeg reserve aan voedingsstoffen opgebouwd om de eerste dagen met wat minder voeding te kunnen. Als je borstvoeding eenmaal op gang is gekomen, haalt je kindje de schade vanzelf weer in.

Vitamine D en K

Als je borstvoeding geeft, vergeet dan niet je kindje de eerste dertien weken geen vitamine K te geven. Vitamine K wordt aangemaakt in je darmen, maar de darmen van pasgeboren baby’s kunnen dit nog niet. Geadviseerd wordt alle pasgeborenen in de eerste uren na de geboorte 1 mg vitamine K te geven. Baby’s die geheel of grotendeels borstvoeding krijgen moeten tot en met de derde levensmaand 25 microgram vitamine K1 (3 druppels) per dag krijgen toegediend. Bij flesvoeding zit de vitamine K al in de voeding verwerkt en hoeft je kindje geen extra druppels.

Na twee weken heeft je kindje ook extra vitamine D nodig.
Als je kindje flesvoeding krijgt en niet minder drinkt dan 700 ml per dag, is deze extra vitamine niet noodzakelijk. Als je twijfelt kun je overleggen met je kraamverzorgerster.

Regelen

De eerste week moeten er een aantal dingen worden geregeld. Denk bijvoorbeeld aan de aangifte van je kindje bij de burgerlijke stand en het versturen van de geboortekaartjes. Vergeet ook niet heel veel foto’s te maken.
In de loop van de week zal een wijkverpleegkundige langskomen met het groeiboekje (Groene Boekje). Zij zal gelijk een afspraak met je maken voor het eerste consult op het consultatiebureau.

Binnen 10 dagen (tussen de 5e en 8e levensdag) na de geboorte komt een arts of (wijk)verpleegkundige langs om een beetje bloed af te nemen. Dit gaat middels een klein krasje in de hiel van je kindje. Het bloed wordt op een kaartje geveegd. Door dit bloedonderzoek kunnen twee stofwisselingsziekten in een vroeg stadium worden herkend. De ziektes zijn gelukkig zeldzaam, maar wel zeer ernstig. Door een vroege diagnose kan er gelijk met de behandeling worden begonnen. Als deze ziektes niet tijdig worden opgespoord en behandeld worden, kan dit tot zwakzinnigheid van je kindje leiden.

Reflexen

Je kindje heeft een aantal reflexen bij zijn geboorte meegekregen. Zo zal hij automatisch beginnen te zuigen als je een zacht voorwerp in zijn mondje stopt. Als hij melk op zijn tongetje voelt zal hij deze als vanzelf doorslikken. Wanneer je over zijn wangetje strijkt draait hij zijn hoofdje om om je tepel te zoeken. Ook heeft hij nog een loopreflex als je hem recht op zijn voetjes op een vlakke ondergrond zet. Dit reflex zal hij in de loopt van de tijd ook weer afleren.

Als hij schrikt kromt hij zijn ruggetje en gooit zijn armen en benen in de lucht. Dit reflex heet het Mororeflex. Zijn vingertjes sluiten zich om een voorwerp of vinger als je dit in zijn handje legt, maar hij kan ze nog niet vasthouden. Over het algemeen zullen zijn handjes nog gebald zijn tot vuistjes. Als er iets snel op zijn gezicht af komt, knippert hij zijn ogen. Al deze reflexen komen voort uit een natuurlijk instinct. Slapen zal hij nog het liefst in de foetushouding doen.

Week 2

Na de bevalling vloei je nog ongeveer 10 dagen. Deze bloeding is heftiger dan tijdens een menstruatie. Na 10 dagen neemt het af en dan gaat het op een normale menstruatie lijken.
De baarmoeder trekt zich weer samen om zijn oorspronkelijke afmeting weer aan te nemen en dit kan wat pijn in je buik of rug veroorzaken. De grootte van je baarmoeder wordt door je kraamverzorgster en verloskundige in de gaten gehouden. Bij het geven van borstvoeding treden deze baarmoedercontracties in sterkere mate op, wat het herstel bespoedigt. De meeste vrouwen die borstvoeding geven zullen drie tot vier weken na de bevalling niet meer vloeien.

Rustige wandeling

Als het lekker weer is mag je kindje in de tweede week mee naar buiten. Het wiegen in de kinderwagen zal hem slaperig maken. Kies voor een rustige omgeving en ga niet gelijk met hem shoppen.
Alles aan je kindje lijkt wel te bewegen. Hij slaat wild met zijn armpjes en beentjes om zich heen en knippert met zijn oogjes. Het zal even tijd kosten voordat je weet wat je kindje bedoelt met zijn huilen. Misschien heeft hij last van darmkrampjes? Of heeft hij honger?

Een mobiel boven het bedje van je kindje, zal hij erg waarderen.
Als je een vinger aan je kindje geeft, pakt hij deze in een reflex en zal je merken hoeveel kracht hij in zijn handjes heeft. Hij herkent je aan je geur en als je dicht bij hem staat (20 tot 30 cm) kan hij je ook zien. Je kindje is dol op knuffelen. Aangeraakt worden, lekker geknuffeld worden, het overbrengen van warmte en liefde is voor een kindje heel belangrijk. Het knuffelen stimuleert een goede werking in de hersenen. Bij kinderen die te weinig worden geknuffeld vertonen de hersenen onwerkzame delen. Verwennen kun je een baby niet. Het is absoluut niet voldoende om een baby alleen maar goed te verzorgen, het heeft absoluut ook heel veel aandacht nodig.

Week 3

Het gezichtje van je kindje wordt al iets strakker. Hij kan nu al heel even zijn hoofdje optillen als hij op zijn buikje ligt. Ook zal hij zijn hoofdje draaien naar eventuele geluiden die hij hoort. Je kindje kan wat last hebben van darmkrampjes.
Hij zal nog steeds veel slapen. De tijden waarop hij slaapt is per kind verschillend. In de eerste weken is hier meestal nog niet zoveel regelmaat in te ontdekken. De meeste baby’s beginnen pas tussen de derde en zesde week een eigen slaapritme te ontdekken.

Week 4

Je kindje kan misschien zijn hoofdje al een paar seconden op tillen, als hij op zijn buikje ligt. Hij kan nu ook gericht kijken naar voorwerpen die ongeveer 20 cm van hem vandaan liggen en ook iemand recht aankijken. Hij ziet nog niet zo scherp maar kan wel de contouren zien en de contrasterende kleuren. Ook zal hij kunnen reageren wanneer je tegen hem praat. Zijn armen en benen zullen evenveel bewegen. Misschien dat je kindje deze week voor het eerst naar het consultatiebureau gaat.