Wat zijn nou weer apenpokken?

Marion Middendorp

2 jaar geleden

Corona heeft ons land nog maar amper verlaten en er is alweer sprake van een nieuw virus op de A-lijst, namelijk: apenpokken (apenpokken-virus of monkeypox). Geen nieuw virus, maar normaal gesproken komt hij alleen voor in West- en Midden-Afrika. Bij hoge uitzondering lift het virus een keer mee met een reiziger richting Europa, maar vaak gebeurde dit niet.

Virusinfectie

Apenpokken is een virusinfectie, veroorzaakt door het apenpokken-virus (monkeypox virus of MPV). Natuurlijk is het niet leuk om ziek te worden, maar gelukkig heeft de ziekte veelal een mild verloop.

Waarom op de lijst van A-ziekte?

Inmiddels zijn ook in Nederland de eerste besmettingen met het apenpokken-virus bevestigd. Op 21 mei 2022 is op advies van het RIVM de ziekte aangemerkt als A-ziekte. Dat betekent dat nieuwe besmettingen of vermoedens daarvan direct gemeld moeten worden. Zo wil men proberen verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Het gaat nadrukkelijk om de aanpak van individuele gevallen. Er zijn geen algemene collectieve maatregelen te verwachten.

Wat zijn de symptomen?

De verschijnselen van een besmetting van apenpokken lijkt een beetje op de besmetting met pokken, maar gelukkig heeft deze vorm een milder verloop. De tijd vanaf blootstelling tot het begin van de symptomen is ongeveer tien dagen. De duur van de symptomen is meestal twee tot vier weken.

De eerste symptomen van de ziekte zijn:

koorts
hoofdpijn
moeheid
spierpijn
rillingen
opgezwollen lymfe

Binnen drie dagen verschijnt er (meestal als eerste) in het gezicht natte, platte vlekjes. Deze blijven echter niet beperkt tot het gezicht maar spreidt zich uit over het hele lichaam. De vlekjes gaan over in blaasjes die zich vullen met een heldere vloeistof en vervolgens pus. Na het indrogen van de blaasjes blijven korsten over die uiteindelijk na 2-3 weken van de huid afvallen. De ziekte kan lijken op waterpokken.

Hoe wordt de ziekte verspreid?

De meeste mensen krijgen de ziekte na contact met een besmet mens of dier die het virus bij zich heeft. Het virus kan binnendringen via je slijmvliezen (bijvoorbeeld mond, neus, ogen), open wondjes (niet per se zichtbare wonden). Het virus kan zich ook verspreiden via druppels uit blaasjes of uit de mond-keelholte, maar niet via zwevende druppeltjes in de lucht.

Verschillende mensen hebben het mogelijk via MSM-contact (mannen die seks hebben met mannen) gekregen. Er wordt nu door gezondheidsautoriteiten uitgezocht hoe verspreiding plaatsvindt en welke risicogroepen moeten worden gewaarschuwd. De variant die nu in Europa gevonden is, is meestal niet heel besmettelijk, maar veel is nog onduidelijk over de verspreiding ervan bij de personen die nu ziek zijn. Een toename van het aantal besmette mensen in Europa wordt nog wel verwacht.

Besmet met de apenpokken, wat nu?

Personen met (een verdenking op) apenpokken worden verzocht in thuis isolatie te gaan. Zij kunnen getest worden. Is de test uitslag negatief dan kan de isolatie worden opgeheven. Zijn zij positief, dan worden zij verzocht in isolatie te blijven tot de ziekte niet langer meer besmettelijk is. Dat is op het moment dat de huid volledig genezen is.