Een abortus: wat komt erbij kijken?

Irene Storm

5 jaar geleden

Een zwangerschap is niet altijd gewenst. Terwijl sommige vrouwen een gat in de lucht springen zodra ze horen dat ze een kindje krijgen, brengt een zwangerschap voor andere vrouwen alleen zorgen en paniek. Misschien ben je nog erg jong, heb je een zeer instabiele leefsituatie of is de vader definitief uit beeld. Welke reden je ook hebt om een abortus te overwegen; het is goed om eerst te weten wat erbij komt kijken.

Wat is een abortus precies?

Abortus provocatus ofwel een opzettelijke vruchtafdrijving betekent het voortijdig beëindigen van de zwangerschap door menselijk ingrijpen. Dit kan op verschillende manieren en is in ontwikkelde landen zoals Nederland relatief veilig, al brengt een medische ingreep altijd risico’s met zich mee.

Wanneer is een abortus mogelijk?

Een abortus mag totdat de vrucht buiten het lichaam van de drager zou kunnen overleven. Voor de Strafwet ligt deze grens bij 24 weken. Artsen houden echter meestal een grens van 22 weken aan, omdat de nauwkeurigheid van het vaststellen van de bevruchtingsdatum en duur van de zwangerschap 2 weken bedraagt.

Jonger dan 16 jaar?

Wanneer je nog geen 16 jaar oud bent en een abortus wil laten plegen, heb je toestemming nodig van een ouder of voogd. In uitzonderingsgevallen kan een arts van een abortuskliniek indien nodig ook toestemming geven.

Wettelijk verplichte bedenktijd

Omdat het belangrijk is vrijwillig en welbewust te kiezen voor een abortus, is het bij wet verplicht om 5 dagen na te denken over een abortus. Als je een abortus overweegt is het daarom slim zo snel mogelijk een afspraak bij de huisarts of de arts van de abortuskliniek te maken: de bedenktijd van 5 dagen gaat in vanaf het moment van het 1e gesprek met de behandelend arts.

Ben je 16 dagen of minder overtijd? Dan is er bij beëindiging van de zwangerschap eigenlijk sprake van een overtijdbehandeling en geen abortus. Je hebt dan geen verwijsbrief nodig en er is geen wettelijk verplichte bedenktijd, maar de zwangerschap moet wél zichtbaar zijn op een echo.

Emotionele beslissing

Deze wettelijk verplichte bedenktijd komt niet zomaar uit de lucht vallen. Bij de beslissing om een zwangerschap al dan niet te beëindigen komen meestal veel emoties kijken, en die kunnen soms je echte gevoel over de zwangerschap doen ondersneeuwen. Als de ergste angst, paniek en zorgen zijn weggezakt en je met iemand hebt kunnen praten over je situatie, heb je dan nog steeds de wens tot abortus? Zorg dat je zeker van je zaak bent voor je niet meer terug kunt. Maar wacht natuurlijk niet te lang: hoe eerder, hoe minder ingrijpend een abortus fysiek en psychisch is.

Hoe gaat het in zijn werk?

Er zijn verschillende manieren om een zwangerschap te beëindigen. De abortuspil kan worden gebruikt tot zeven weken na het begin van de laatste menstruatie. Je slikt eerst een pil die de werking van het zwangerschapshormoon blokkeert, terwijl de tweede pil enkele dagen later een miskraam opwekt. Daar ben je waarschijnlijk een paar uur misselijk van, met mogelijk buikkrampen, diarree of hevig bloedverlies.

Een zuigcurettage is mogelijk tot zo’n 10 weken na de bevruchting, waarbij de baby uit de baarmoeder wordt gezogen met een vacuümpomp. Eventuele achterblijvende delen worden weggeschraapt met een curette, een lepelvormig mesje. De ingreep duurt 15 minuten en kan eventjes flinke kramp geven, maar na de abortus mag je meestal weer meteen naar huis.

Als je een week of elf zwanger bent is de embryo te groot voor een zuigcurettage en vindt een meer ingrijpende behandeling plaats die rond de 45 minuten duurt; dilatatie en evacuatie(D&E) of embryotomie. De baarmoederhals wordt dan opgerekt en er zijn instrumenten nodig om de embryo in delen te kunnen verwijderen. Ook is het mogelijk om met een prostaglandinebehandeling het vruchtwater uit de baarmoeder te laten lopen waardoor de embryo sterft. De moeder baart vervolgens de dode vrucht. Dit is heftige informatie om te lezen, maar het is belangrijk om te weten wat er in je lichaam gebeurt voordat je tot abortus besluit over te gaan. Laat je voor de abortus ook nog goed informeren door je arts of kliniek!

Praktische informatie

Een abortus wordt vanuit de Wet Langdurige Zorg (WLZ) vergoed wanneer je in Nederland woont en een zorgverzekering hebt.
Je anonimiteit wordt gewaarborgd wanneer je gebruik maakt van een abortuskliniek; via een ziekenhuis heb je een verwijzing nodig en gaat de vergoeding direct via je zorgverzekering.
Neem zeker iemand mee als je daar behoefte aan voelt! Steun is belangrijk in zulke situaties.

En dan…

Het vrijwillig beëindigen van een zwangerschap roept vaak heel veel emoties op. Zelfs als de keuze logisch lijkt, hebben vrouwen vaak last van schuldgevoelens, boosheid of verdriet. Misschien voel je je opgelucht, maar heb je toch ook een gevoel van verlies. Het helpt als je er met anderen over praat en steun zoekt! Ga zeker langs je huisarts als je met je gevoelens worstelt na een abortus.

Na een abortus kun je gewoon weer zwanger worden op een moment dat het voor jou wél goed voelt. Maar gebruik tot die tijd zorgvuldig anticonceptie zodat je niet weer voor zo’n moeilijke en ingrijpende beslissing komt te staan!